ЕЭК Кеңесінің 2024 жылғы 12 сәуірдегі отырысының қорытындысы

ЕАЭО-да дәрі-дәрмек өндірушілердің фармакологиялық қадағалау жүйелеріне фармацевтикалық инспекциялар жүргізу жөніндегі бірыңғай қағидалары қабылданды.

Дәрілік препараттардың биоэквиваленттілігіне зерттеу жүргізу қағидалары өзгертілді.

Спорттық жабдықтар мен құралдар ЕАЭО шеңберінде реттелетін өнімдердің бірыңғай тізбесіне енгізілген.

ЕАЭО сәйкестендіру құралдарымен таңбалауға жататын жеңіл өнеркәсіп тауарларының тізбесін кеңейтеді.

ЕАЭО мен Иран елдерінің кәсіпкерлері Еркін сауда туралы келісім аясында ынтымақтастықты жалғастырады.

Одақтың ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы тракторлары мен олардың тіркемелеріне арналған техрегламентіне өзгертулер енгізілді.

Спорттық жабдықтар мен құралдар ЕАЭО шеңберінде реттелетін өнімдердің бірыңғай тізбесіне енгізілген

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 12 сәуірдегі отырыста Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде реттелетін өнімдердің бірыңғай тізбесін спорттық жабдықтар мен құралдардың белгілі бір түрлерімен толықтырды.

Тізбеге, атап айтқанда, спорттық және дене шынықтыру-сауықтыру жабдықтары мен құралдар: футболға, шағын-футболға, гандболға, хоккейге арналған қақпалар, стендтік ату мен спортингке арналған нысаналар, сондай-ақ гимнастикалық жабдықтар мен құралдар, аралас асимметриялық/параллель қоссырықтар, параллель қоссырықтар, кермелер, қолды тіреп секіруге арналған гимнастикалық құрылғылар, бөренелер, батуттар, сақиналар, швед қабырғалары, торлы сатылар, өрмелеуге арналған рамалық құрылымдар, гимнастикалық ат, гимнастикалық төрттаған, арқандар, гимнастикалық үстелдер, орындықтар мен төсеніштер, акробатикалық кілемдер енгізілді.

«Өкінішке қарай, спорттық жарыстарды қоса алғанда, физикалық жаттығулар жасау кезінде де жарақат алу көптеп кездеседі. Күнделікті көріп жүргеніміздей спорттық жабдықтардың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің қолданыстағы, бірақ міндетті емес тетіктері, мысалы, ерікті сертификаттау мәселені шешпейді. Комиссия Кеңесі қабылдаған шешім сөзсіз жағдайды жақсартады», — деп атап өтті ЕЭК Техникалық реттеу министрі Валентин Татарицкий.

Бірыңғай тізбені спорттық жабдықтар мен құралдардың белгілі бір түрлерімен толықтыру оларға қойылатын міндетті талаптарды белгілеу үшін құқықтық негіз болып табылады. Енді мұндай талаптарды Одақтың техникалық регламенттерінде немесе тиісті ұлттық құқықтық актілерде белгілеуге болады.

Дәрілік препараттардың биоэквиваленттілігіне зерттеу жүргізу қағидалары өзгертілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 12 сәуірде Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде дәрілік препараттардың биоэквиваленттілігіне зерттеулер жүргізу қағидаларына өзгертулер енгізді.

Енгізілетін өзгертулер екі процедураға қатысты, біріншісі – дәрілік заттардың биоэквиваленттік зерттеулерін жүргізу кезінде референттік препаратты таңдау және екіншісі, адамдардағы биоэквиваленттік зерттеулерді модельдік зертханалық зерттеулермен (биовейвер жүргізу) ауыстыру процедурасы.

Рефернеттік дәрі-дәрмектерді таңдау процедурасына қосымша балама нұсқаларды таңдау мүмкіндігі енгізіледі. ЕЭК Кеңесінің мүшелеріне Валентин Татарицкий: «Енгізілген өзгерту Одақтың кедендік аумағына референт ретінде таңдалатын бірегей дәрілік препараттарды жеткізумен туындайтын қиындықтарға байланысты», — деп түсіндірді.

Бұл нұсқалар дәрілік препаратты үшінші елдерде сатып алуды жеңілдетуге мүмкіндік береді, сонымен қатар референттік көшірілген дәрілік препараттар (дженериктер) ретінде кеңінен қолдануға мүмкіндік береді.

Биовейвер процедурасына қойылатын талаптардың өзгеруі бұл процедураны бастапқыда белсенді емес молекулалары бар дәрілік препараттарға және олардың адам ағзасында дәрі-дәрмектерге айналатын препараттарға қолдану мүмкіндігін қамтиды. Бұдан басқа ьағы да бір жолы бар – бұл процедураны Дәрі-дәрмектер жөніндегі сараптау комитетінің келісімін алмай-ақ, III топтағы дәрілерге (нашар еритін, бірақ жақсы сіңетін дәрілер) қолдану.

Өзгертулер Еуропа аймағында, Америка және Азия елдерінде қолданылатын ұқсас ережелерге, сондай-ақ дженериктерді айналымға жіберу үшін қолданылатын Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының тәсілдеріне сәйкес келеді.

ЕАЭО-да дәрі-дәрмек өндірушілердің фармакологиялық қадағалау жүйелеріне фармацевтикалық инспекциялар жүргізу жөніндегі бірыңғай қағидалары қабылданды

Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесі 12 сәуірдегі отырыста ЕЭК Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 83 шешімін Еуразиялық экономикалық одақтың фармакологиялық қадағалаудың тиісті практикасы қағидаларының талаптарына сәйкес келуі бойынша фармацевтикалық инспекциялар жүргізу қағидаларымен толықтырды.

ЕЭК Техникалық реттеу министрі Валентин Татарицкий: «Өзгертулер Одақтың фармацевтикалық нарығындағы айналымда «пайда – тәуекел» арақатынасының оң бейіні дәлелденген дәрілік препараттарды сақтап қалуға және қоғамдық денсаулық пен халықтың әл-ауқатына қауіп төндіретін дәрілік заттарды айналымнан және өндірістен алып тастауға бағытталған», — деп атап өтті.

Қазір Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің уәкілетті органдары мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес дәрілік препараттарды тіркеу куәліктерін ұстаушылардың фармакологиялық қадағалау жүйесін тексеруді жүзеге асырады. Бұл фармакологиялық қадағалау жүйесінің фармацевтикалық инспекцияларын жүргізуге әртүрлі тәсілдерді қолдану және ЕАЭО-ның жекелеген елдерінде мұндай инспекциялардың нәтижелерін мойындамау үшін алғышарттар жасайды.

ЕЭК Кеңесі қабылдаған құжат фармакологиялық қадағалау жүйелеріне инспекция жүргізу рәсімдеріне және мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының өзара іс-қимылына бірыңғай тәсілдерді белгілейді. Мүше мемлекеттердің әрбір инспектораты дәрі-дәрмек өндірушілерге қайта-қайта (қайталама) инспекциялар жүргізе бермейді, бұл инспекциялық ресурстарды оңтайландыруға мүмкіндік береді.

Фармакологиялық қадағалау жүйелерінің фармацевтикалық инспекцияларды жүргізу қағидалары Еуропалық ережелердің өзекті редакциясымен үйлестірілген және Одақтың фармацевтикалық нарығында айналымдағы дәрілік заттардың қауіпсіздігі мен тиімділігінің нақты проблемаларын бағалау тәжірибесін жинақтауға және пайдалануға негізделген.

ЕАЭО мен Иран елдерінің кәсіпкерлері Еркін сауда туралы келісім аясында ынтымақтастықты жалғастырады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 2023 жылғы 25 желтоқсандағы Еуразиялық экономикалық одақ пен Иран Ислам Республикасы арасындағы Еркін сауда туралы келісімді іске асыруға бағытталған іс-шаралар жоспарын бекітті. Оның ішінде құжатта тараптардың іскерлік қауымдастықтары арасындағы ынтымақтастықты тереңдету көзделген.

«Атап айтқанда, Иранның кезекті Еуразиялық экономикалық форумға серіктес ретінде қатысу мәселесі пысықталатын болады. Кездесу аясында «ЕАЭО – Иран» бизнес – диалогын ұйымдастыру және өткізу көзделіп отыр», — деді ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

Тараптардың бизнес-диалог платформасын құру мақсатында Еуразиялық экономикалық одақтың Іскерлік кеңесі мен Сауда, өнеркәсіп, тау-кен ісі және ауыл шаруашылығы жөніндегі Иран палатасы арасындағы қолданыстағы 2019 жылғы 25 қыркүйектегі ынтымақтастық туралы меморандумға өзгертулер енгізу немесе жаңа меморандум жасасу жоспарлануда. Осы платформа аясындағы іс-шаралар көлік саласындағы ынтымақтастық, мультимодальды тасымалдарды дамыту, ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер саласындағы бірлескен жобалар, кәсіпорындар арасында кооперациялық байланыстар орнату, отын-энергетикалық кешен жобалары, сондай-ақ энергия тиімділігі, энергия үнемдеу және жаңартылатын энергия көздері, білім беру, медицина, телекоммуникациялар сияқты салалық өзара іс-қимыл бағыттарын ескере отырып жүргізілетін болады.

Іскерлік қоғамдастықтардан келіп түсетін ұсыныстарды Келісімді қолдануға және ЕАЭО мен Иран арасындағы сауда қатынастарын одан әрі дамытуға байланысты мәселелерді талқылау үшін құрылатын орган – Бірлескен комитет пысықтайтын және қарайтын болады.

Қосымша тараптар бизнес-форумдар, көрмелер, бизнес-миссиялар және т. б. өткізуді қамтитын саудаға жәрдемдесу жөніндегі ұйымдардың бірлескен іс-шаралар жоспарын дайындайды.

ЕАЭО сәйкестендіру құралдарымен таңбалауға жататын жеңіл өнеркәсіп тауарларының тізбесін кеңейтеді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Ресей Федерациясының сәйкестендіру құралдарымен таңбаланатын жеңіл өнеркәсіп тауарларының тізбесін кеңейту туралы ұсынысын қарады және Еуразиялық экономикалық одақтың қолданыстағы нормативтік-құқықтық актілеріне өзгертулер енгізу туралы шешім қабылдады.

Түзетулер Комиссия Кеңесінің «Сәйкестендіру құралдарымен жеңіл өнеркәсіптің жекелеген тауарларын таңбалауды енгізу туралы» 2019 жылғы 18 қарашадағы № 127 шешімімен бекітілген таңбалауға жататын өнім түрлеріне ғана қатысты.

Таңбалау костюмдерге, жейделерге, тоқылған бұйымдарға, жасанды жүннен жасалған бұйымдарға және басқа да киімдерге қолданылады. Одаққа мүше мемлекеттер 2024 жылғы 1 сәуірден бастап аталған тауарларға қатысты таңбаланбаған өнім айналымына тыйым салуға құқылы.

«Таңбалануға жататын тауарлардың қатарына жаңа тауарларды кезең-кезеңімен енгізу – бұл тұтынушыға олардың түпнұсқалығына көз жеткізуге мүмкіндік беретін және заңсыз айналым үлесін қысқарту арқылы нарыққа адал қатысушылардың бәсекеге қабілеттілігін арттыратын жалпы жүйені дамытудағы дұрыс қадам», — деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

Айта кету керек, тауарлардың жаңа топтарын таңбалау, бұрынғыдай, бірыңғай ережелер бойынша жүргізілетін болады. Бұл ретте Комиссия Кеңесінің 2019 жылғы 5 наурыздағы № 19 шешімімен бекітілген ЕАЭО-да сәйкестендіру құралдарымен тауарларды таңбалау жүйесінің базалық технологиялық ұйымдық моделінің ережелері ескеріледі. Осылайша, Одақ аумағында айналыста болған кезде тауарларды қайта таңбалаудың қажеті жоқ.

2024 жылғы 1 наурыздағы ЕЭК Кеңесі отырысының қорытындылары

1 наурызда Мәскеуде Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің вице-премьерлері Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің отырысында 25 мәселені қарады.

ЕЭК Кеңесі бәсекелестік саласындағы ЕАЭО құқығына өзгерістер пакетін қабылдады. Өтініштерді қарау, тергеп-тексеру жүргізу, істерді қарау тәртіптері және Айыппұлдар мен бәсекелестіктің жай-күйін бағалау әдістемесі сияқты. трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының сақталуын бақылау рәсімін регламенттейтін актілерге өзгерістер енгізілді. Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық туралы арыздар енді Комиссияға Еуразиялық экономикалық одақ елінің кез келген мемлекеттік тілінде орыс тіліне міндетті түрде аударыла отырып берілуі мүмкін. Мұндай аударманы куәландыру рәсімі оңайлатылды.

Оптикалық талшықты өндіруге арналған компоненттерді бажсыз әкелу 2026 жылғы ақпанның аяғына дейін ұзартылды. Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі оптикалық талшықты дайындау үшін қорғаныс жабыны ретінде қолданылатын полиуретанды және эпоксидті жабындарға қатысты кедендік әкелу баждарының нөлдік ставкаларының қолданылуын ұзарту туралы шешім қабылдады. 

ЕАЭО Армения мен Беларуське иірілген кендір жіп әкелуге тарифтік жеңілдік береді. ЕЭК Кеңесі Армения Республикасына 3 тоннадан аспайтын көлемде және Беларусь Республикасына 6 мың тоннадан аспайтын көлемде әкелінетін кендір талшықтарынан немесе басқа да тоқыма тін талшықтарынан жасалған иірілген жіпке (ЕАЭО СЭҚ ТН 5307 10 000 0 және 5307 20 000 0 кодтары) қатысты кедендік әкелу бажынан босату түрінде тарифтік жеңілдік беру туралы шешім қабылдады. Көрсетілген тарифтік жеңілдік уәкілетті орган берген растау болған кезде берілетін болады, оның қолданылу мерзімі 2026 жылғы 28 ақпанмен шектеледі. 

ЕЭК Кеңесі бәсекелестік саласындағы ЕАЭО құқығына өзгерістер пакетін қабылдады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 1 наурыздағы отырысында Өтініштерді қарау, тергеп-тексеру жүргізу, істерді қарау тәртіптері және Айыппұлдар мен бәсекелестіктің жай-күйін бағалау әдістемесі сияқты . трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының сақталуын бақылау рәсімін регламенттейтін актілерге өзгерістер енгізілді.

Тергеп-тексеруді тоқтатудың қосымша негізі — Комиссия Алқасының трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық туралы іс жөнінде сол тұлғаларға қатысты, сол негіздеме мен нысана бойынша заңды күшіне енген шешімінің болуы енгізілді.

Бұдан басқа, ұзаққа созылған бұзушылықты анықтау күні не болып табылады деген дауға нүкте қойылды. Мұндай күн болып тергеп-тексеру жүргізу туралы айқындама шығарылған күн айқындалды. Бұл жауапкершілікке тартудың ескіру мерзімін есептеу үшін қажет.

Түзетулер жосықсыз бәсекелестік белгілерін қарау кезінде нарықты талдау бөлігінде Бәсекелестіктің жай-күйін бағалау әдістемесіне де қатысты болады. Енді тергеп-тексеру шеңберінде шаруашылық жүргізуші субъектілердің құрамын айқындау өтініш берушіні, бұзушыны және олардың бәсекелестік қатынастарын анықтаумен шектелуі мүмкін.

ЕАЭО елдерінің көлік саласындағы басым интеграциялық инфрақұрылымдық жобаларына жаңа жобалар қосылды

2 ақпанда Алматыда (Қазақстан Республикасы) өткен Еуразиялық үкіметаралық кеңестің (ЕҮАК) отырысында Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшылары ЕАЭО-ға қатысушы елдер бастамашылық еткен көлік саласындағы басым интеграциялық инфрақұрылымдық жобалардың тізбесін кеңейтуді мақұлдады.

Еуразиялық көлік дәліздері мен перспективалы логистикалық маршруттарды дамытуға бағытталған автомобиль және теміржол қатынастары жолдарын жаңғырту мен салудың ауқымды жобалары болып табылатын басым интеграциялық инфрақұрылымдық жобалардың ЕАЭО-ға мүше мемлекеттер үшін ерекше маңызы бар. Жобалар елдеріміздің көлік байланысын арттыруды, транзиттік және экспорттық-импорттық тасымалдарды ілгерілетуді қамтамасыз етуге арналған.

Атап айтқанда, Қазақстан «Ресей – Орталық Азия елдері» дәлізінің қолданыстағы теміржол инфрақұрылымын жаңғырта отырып және жаңа теміржол жолдарын сала отырып «Солтүстік – Оңтүстік» шығыс халықаралық көлік дәлізін дамытуға бағытталған жобаларды ұсынды.

Қырғыз Республикасы екі жобаны енгізуді ұсынды, атап айтқанда: Бішкек қаласының айналма автожолын қайта жаңарту және республиканың солтүстігі мен оңтүстігінің теміржол инфрақұрылымын жалғайтын Балықшыдан Жалал-Абадқа дейінгі теміржол құрылысын салу. Жобаларды іске асыру елдің бірыңғай ішкі теміржол желісін құруға және Қырғызстан арқылы транзиттік маршруттардың өткізу қабілетін арттыруға мүмкіндік береді.

«Жобалар транзитті неғұрлым ыңғайлы етуге, жүктерді ЕАЭО елдерінің аумағы арқылы өткізу кезінде жүк иелерінің шығындарын айтарлықтай төмендетуге мүмкіндік береді. Олар үшін Бұл Еуропа, Азия және Таяу Шығыс нарықтары арасындағы байланыстырушы тізбек болу ықтималдығы», – деп атап өтті ЕЭК энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Қожошев.

Қалыптасқан геосаяси жағдайларда, әлемдік логистикалық тізбектер жаһандық өзгеріске ұшырап, дәстүрлі халықаралық көлік дәліздері қайта форматталған жағдайда, «бестік» елдері көлік инфрақұрылымын белсенді дамытуда. 

2022 жылғы тамызда «бестік» елдерінің үкімет басшылары ЕАЭО-ның барлық қатысушы елдерінің жеті жобасын қамтитын басым интеграциялық көлік жобаларының тізбесін келісімге алған болатын, олардың алтауы халықаралық маңызы бар автомобиль жолдарын салуға немесе қайта жаңартуға қатысты, біреуі теміржол құрылысы екенін естеріңізге сала кеткен жөн.

2023 жылдың қорытындысы бойынша «Еуразиялық агроэкспресс» жоғары маржалы азық-түліктің экспорттық жеткізілімін 6%-ға ұлғайтты

Бұл туралы 2 ақпанда Алматыда (Қазақстан Республикасы) Еуразиялық үкіметаралық кеңеске ұсынылған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің ауыл шаруашылығы өнімі мен азық-түлікті жеделдетілген темір жол және мультимодальды тасымалдауды жүзеге асыру жөніндегі бірлескен жобасын іске асыру барысы туралы баяндамада айтылған.

«Экспорттың ең үлкен өсімін дәнді-бұршақты дақылдар (4 еседен астам), сондай-ақ май өнімдері (шамамен 20%- ға) көрсетті», – деді Еуразиялық экономикалық комиссияның сауда министрі Андрей Слепнев.

Қазіргі уақытта жоба бойынша тасымалдаудың негізгі бағыты Қытай болып табылады. Сондай-ақ, өткен жылы «Солтүстік-Оңтүстік» халықаралық көлік дәлізінің шығыс тармағы бойынша Үндістан мен Иранға контейнер пойыздарымен жеткізілді. Өзбекстан Республикасына пилоттық жеткізу пысықталды, сондай-ақ БАӘ бағытында жөнелтулер пысықталуда.

«Одақ елдерінің аумағында өндірілетін сапалы азық-түліктің перспективалы нарығына қол жеткізуге қатысты шектеулерді алып тастау бойынша жұмыс істеуді жоспарлап отырмыз. Біз мұндай жұмысты жүйелі негізде жүргізіп жатырмыз және осындай нәтижелердің бірі ҚХР-ға өнімдерді тікелей теміржол арқылы жеткізуді қалпына келтіру болды, мұны қытайлықтар ковидке қарсы шаралармен шектеген болтын. Осы кезеңде Достық – Алашанькоу арқылы ет, құс еті, сүт және кондитерлік өнімдерді тасымалдауды қайта іске қосуға мүмкіндік туды. Кем дегенде тағы үш шекаралық өткелдің жақын арада ашылуы елдерімізге жеткізілімдерді айтарлықтай арттыруға мүмкіндік береді, осы бағытта жұмыс істеп жатырмыз», – деп атап өтті Андрей Слепнев.

Баяндаманы қарау қорытындысы бойынша ЕАЭО елдері үкіметтерінің басшылары жобаны іске асыруды жалғастыруға қолдау білдірді, сондай-ақ экспортталатын өнім бағыттарын кеңейту мен көлемін ұлғайтудың басымдығын растады.

ЕЭК Алқасының жаңа құрамы жұмысқа кірісті

1 ақпаннан бастап 25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары бекіткен Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының жаңа құрамы жұмысқа кірісті.

Бүгіннен бастап ЕЭК Алқасының төрағасы Қазақстан Республикасының өкілі Бақытжан Сағынтаев екенін естеріңізге саламыз.

ЕЭК Алқасының мүшелері (министрлері):

- ЕЭК Өнеркәсіп және агроөнеркәсіптік кешен министрі Гоар Барсегян;

- ЕЭК Ішкі нарықтар, ақпараттандыру, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар министрі Варос Симонян;

- ЕЭК Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу министрі Максим Ермолович;

- ЕЭК Техникалық реттеу министрі Валентин Татарицкий;

- ЕЭК Экономика және қаржылық саясат министрі Бахыт Султанов;

- ЕЭК Кедендік ынтымақтастық министрі Эльдар Алишеров;

- ЕЭК Энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Кожошев;

- ЕЭК Интеграция және макроэкономика министрі Сергей Глазьев;

- ЕЭК Сауда министрі Андрей Слепнев.

ЕЭК алқасын Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев басқаратын болды

1 ақпаннан бастап Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының төрағасы қызметіне Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев кірісті. Мұндай шешімді Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің басшылары 2023 жылғы 25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында қабылдаған болатын. 

Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаевтың мемлекеттік және халықаралық қызметте мол тәжірибесі бар. Ол 2022 жылғы 1 маусымнан бастап Еуразиялық экономикалық комиссияның Экономика және қаржы саясаты жөніндегі алқа мүшесі (министр) болып жұмыс істеді. Бұған дейін Қазақстанда бірқатар жоғары мемлекеттік лауазымдарды атқарған, оның ішінде 2016-2019 жылдары Қазақстан Республикасының Премьер-министрі болған. Құрмет (2008 жыл), Парасат (2013 жыл), III дәрежелі Барыс (2021 жыл) ордендерімен марапатталған.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа сәйкес ЕЭК Алқасының төрағасын Жоғары Кеңес ротациялық негізде төрт жыл мерзімге тағайындайды. Ротация ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің атауы бойынша орыс әліпбиінің тәртібімен кезекпен жүзеге асырылады.

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі тауарлардың пұрсатсыз шығарылуын растау рәсімін жеңілдетті

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың шыққан жерін анықтаудың преференциялы емес қағидаларын түзету туралы шешім қабылдады.

Кешенді түзетулер жиынтығында тауарларды шығарған елді құжаттамалық растау тәртібін жетілдіру, тиісті сертификаттарды ресімдеуге қойылатын талаптарды оңайлату, үшінші елдермен әкімшілік ынтымақтастық туралы ережелерді нақтылау, сондай-ақ қалыптасқан құқық қолдану практикасын ескере отырып дайындалған бірқатар басқа енгізілетін өзгертулер қарастырылған.

Атап айтқанда, егер тауарлар партиясының жалпы кедендік құны 1 500 еуроға баламалы сомадан аспайтын болса, ЕАЭО-да қолданылып жүрген ішкі нарықты қорғау шараларына жатуы мүмкін тауарлардың шыққан жерін тауардың шыққан жері туралы декларациямен (сертификаттың орнына) растау мүмкіндігі тұрақты негізде бекітіледі. Бұған дейін, 2022 жылғы сәуірден бастап мұндай мүмкіндік ЕАЭО-да мүше мемлекеттер экономикасының тұрақтылығын арттыру жөніндегі шаралардың бірі ретінде белгіленді және уақытша сипатта болды.

«Қабылданған шешім импорттаушыларға пұрсатсыз шығарылуына байланысты сыртқы сауда құжаттарымен жұмыс істеудің әдеттегі тәртібін сақтауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар ол Одақта қолданылатын ережелерді сауданың қазіргі жағдайларына бейімдеуге және ЕАЭО кедендік аумағына әкелінетін өнімнің шығарған елін растай отырып, қазіргі қиындықтарды барынша азайтуға бағытталған», – деп түсіндірді ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

Шешім ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 10 күн өткен соң күшіне енеді.

Ойыншықтарға арналған техникалық регламентке енгізілген өзгертулер қабылданды

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі «Ойыншықтардың қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке енгізілген өзгертулерді бекітті. Комиссия енгізілетін өзгертулерді Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерімен бірлесіп дайындады.

Құжат техникалық регламентте Комиссия Кеңесінің № 44 шешімімен бекітілген үлгілік схемалар негізінде ойыншықтарды сертификаттау схемалары мен рәсімдерін белгілеуді көздейді.

Көрсетілген техрегламентті қолдану практикасы ескерілді, техрегламент нормалары Одақ туралы шартқа сәйкес келтірілді. Сертификаттаудың егжей-тегжейлі баяндалған рәсімдерінен басқа, енгізілген өзгертулер ойыншықтарды сәйкестендіру әдістерін және оны жүргізу тәсілдерін, ойыншықтардың құрылымына немесе оларды өндіру технологиясына өзгерістер енгізу кезінде өтінім беруші мен сертификаттау жөніндегі органның іс-қимыл тәртібін белгілейді. Сонымен қатар сертификаттау жөніндегі құжаттар жиынтығын электрондық түрде сақтау және шетелдік құжаттарды міндетті түрде аудару, сондай-ақ бір жыл ішінде осындай өнімнің кейінгі партиялары үшін сынақ нәтижелерін пайдалану көзделген, бұл ЕАЭО-да кәсіпкерлік қызметті жүргізу жағдайларын жақсарта түспек.

Өзгертулерді іске асыру үлгілік схемалар негізінде белгіленген сәйкестікті бағалаудың бірыңғай рәсімдерін қолдануға және ЕАЭО-ның әрбір елінде жүргізілетін бағалау нәтижелерінің салыстырмалылығына кепілдік береді.

Сергей Лавров Михаил Мясниковичті «Халықаралық ынтымақтастыққа қосқан үлесі үшін» төс белгісімен марапаттады

Ресей Федерациясының Сыртқы істер министрі Сергей Лавров Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының төрағасы Михаил Мясниковичке Ресей СІМ-нің «Халықаралық ынтымақтастыққа қосқан үлесі үшін» төсбелгісін табыс етті.

Сергей Лавровтың бұйрығында: «Михаил Мясникович «Еуразиялық экономикалық одақтың дамуына және оған мүше мемлекеттер арасындағы достық қатынастарды нығайтуға қосқан елеулі үлесі үшін» марапатталды», — делінген.

«Халықаралық ынтымақтастыққа қосқан үлесі үшін» төсбелгісі – «қарлығаштың құйрығы» (мальта крестінің шуағы) секілді ақ түсті шуақтары бар, классикалық жеті сәулелі орден жұлдызшасы ретінде жасалған. Ішіндегі әрбір сәуленің ортасында негізі бар көгілдір эмаль үшбұрышы және сәуленің жоғарғы бөлігінің доғал төменгі бұрышына тірелген шыңы бар. Белгінің ортасында тегеурініне пальма бұтақтарын қысқан екі басты алтын бүркіт орналасқан. Қою қызыл шеңберде күміс түсті алқагүл орналасқан, төменгі жағында «Ресей СІМ» деген күміс түсті жазуы бар. Жоғарғы бөлігінде белгі стандартты бес бұрышты қалыпқа бекітілген.

ЕЭК Кеңесі халықты қызанақтың жеткілікті түрімен қамтамасыз ету үшін уақытша тарифтік жеңілдік берді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі пішіні қырлы, ұзынша және шие тәрізді қызанақтарды қоспағанда, орташа жемісті және ірі жемісті қызанақтарға қатысты кедендік әкелу бажын төлеуден босату түрінде тарифтік жеңілдік беру туралы шешім қабылдады (ЕАЭО СЭҚ ТН кодтары 0702 00 000 1, 0702 00 000 2, 0702 00 000 3 және 0702 00 000 4). Жеңілдік 2024 жылдың мамыр айының соңына дейін Ресей Федерациясына 100 мың тоннадан аспайтын жеткізілім көлемі үшін берілетін болады. Жеңілдік аясында 6 мың тоннаға дейін қызанақты (коды 0702 00 000 1) Беларусь Республикасына да әкелуге болады.

«Қазіргі уақытта біздің ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерімізді қызанақтың бір түрінен екінші түрлеріне ішінара қайта бағдарлау үрдісі байқалады. Сонымен қатар, тұтынушылық сұраныс та артып келеді. Жылыжай қызанақтарын өндіруді күрт ұлғайту мүмкіндігінің болмауына байланысты импорттық жеткізілімдер қысқа мерзімде нарықты теңестіруге көмектеседі», – деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

Оның айтуынша, бұл, атап айтқанда, Түркия, Қытай, Египет және Иран туралы болуы мүмкін, олардың өнімдерін отандық өнімдердің бағасымен салыстыруға болады.

Медициналық бұйымдарға клиникалық және клиникалық-зертханалық сынақтар (зерттеулер) жүргізу қағидалары жаңартылды

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 26 қаңтарда өткен отырыста халықаралық практикада қолдану тәжірибесі мен өзгерістерді ескере отырып, медициналық бұйымдарға клиникалық және клиникалық-зертханалық сынақтар (зерттеулер) жүргізу қағидаларының жаңа редакциясын қабылдады.

Қағидалардың жаңартылған редакциясында сынақ нәтижелерін қабылдау мақсаттары үшін медициналық бұйымдардың баламалылығын тану шарттары, сынақтар жүргізу үшін рұқсат алу тәртібі, сынақтар жүргізуге қойылатын талаптар, медициналық бұйымдарды тіркеу мақсатында оларға зерттеулер жүргізуге құқығы бар уәкілетті ұйымдардың бірыңғай тізілімінен медициналық ұйымдарды (клиникалық орталықтарды) алып тастау негіздемелері, сынақ есептерінің үлгілері нақтыланды. Медициналық өнім болып табылатын бағдарламалық жасақтама үшін клиникалық деректерді алу шарттары, сондай-ақ осындай өнімнің техникалық файлына қойылатын талаптар анықталды.

Өзгертулер ресми жарияланған күннен бастап 180 күнтізбелік күн өткен соң күшіне енеді. Бұл ретте Қағидалардың жаңа редакциясын қолдануға біркелкі көшуді қамтамасыз ететін механизм белгіленді. Процестің үздіксіздігін сақтау мақсатында медициналық ұйыммен шарт жасасу сәтінде қолданыста болған редакцияға сәйкес клиникалық және клиникалық-зертханалық сынақтар жүргізу мүмкіндігі көзделген. Медициналық ұйыммен шарт жасасу сәтінде қолданыста болған үлгілер бойынша берілген сынақтар туралы есептер Одақ құқығы бойынша медициналық бұйымдарды тіркеу үшін қабылданады.

ЕЭК Кеңесі мемлекеттік сатып алуға қолжетімділік СТ-1 сертификаты негізінде жүзеге асырылатын тауарлар тізбесін ұлғайтуға келісті

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің шешімімен соқалы және роторлы қар тазалағыштар, сондай-ақ орман шаруашылығына арналған машиналар СТ-1 сертификатының негізінде Еуразиялық өнеркәсіптік тауарлар тізіліміне енгізілетіні мақұлданған.

«ЕАЭО-ның бірқатар елдерінде шетелдік тауарларды мемлекеттік сатып алуға қатыстыруға тыйым салулар мен шектеулер бар. ЕАЭО-да өндірілген тауарларға мұндай талаптар қолданылмайды. Өндіруші өзінің өнімі «бестік» елдерінің бірінде өндірілгенін растау үшін Еуразиялық өнеркәсіптік тауарлардың тізілімінен үзінді көшірме ұсыну жеткілікті. ЕЭК Кеңесінің бүгінгі қабылдаған шешімі өндірушілердің мемлекеттік сатып алуларға қатысуын жеңілдетеді, өйткені жаңа позициялар СТ-1 сертификаты негізінде тізілімге енгізіледі. Бүгінгі таңда тізілімде ЕАЭО елдерінен 143 өндірушінің 19 962 тауары бар», – деп түсіндірді Еуразиялық экономикалық комиссияның Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу министрі Бақыт Сұлтанов.

2024 жылы Арменияның Одақ органдарында төрағалық етуіне байланысты ЖЕЭК Төрағасы, Армения Республикасының Премьер-министрі Никол Пашинян ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің басшыларына үндеу жасады

Армения Республикасы 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап ЕАЭО органдарында төрағалық қызметін атқарады, онда әрбір мемлекет экономикалық ынтымақтастықтың ортақ кеңістігін құруда шешуші рөл атқаратын болады.

Армения Республикасының ЕАЭО органдарында төрағалық етуі 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа қол қойылуына он жыл толу мерейтойымен тұспа-тұс келеді екен. Осы он жыл ішіндегі ЕАЭО-ның атқарған жұмыс қорытындысы бойынша өзара іс-қимылдың барлық бағыттары бойынша айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізілді. Сонымен қатар, стратегиялық маңызы бар бірқатар мәселелер де жоқ емес, оларды шешіп алмай бірыңғай тиімді экономикалық кеңістікті қалыптастыруды аяқтау мүмкін емес.

ЕАЭО-ға мүше мемлекеттер күш-жігерді ұштастыру арқылы ғана қазіргі жағдайды саяси немесе геосаяси өзгерістерге байланыстырмай, болашақ ұрпақ үшін экономикалық ынтымақтастықтың одан да орнықты үлгісін жасай алады.

Әлемдік экономиканың қазіргі тұрақсыздығы экономикалық өзара іс-қимылдың қағидаттары мен құралдарын қайта қарауды талап етеді. Бұл жағдайда біз ЕАЭО-ның біздің елдеріміздің азаматтары мен бизнесінің мүддесін қорғай алатындай толыққанды жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін барынша күш салуымыз керек.

ЕАЭО аясында қабылданған экономикалық процестерді одан әрі дамыту туралы 2030 жылға дейінгі және 2045 жылға дейінгі кезеңге арналған «Еуразиялық экономикалық жол» декларациясының маңыздылығын атап өткім келеді, онда ЕАЭО дамуының басым бағыттары тұжырымдалған.

Биыл біздің алдымызда маңызды міндет тұр, ол – Декларацияны іске асырудың нақты тетіктерін ашатын іс-шаралар жоспарын әзірлеу, ол негізінен ЕАЭО-ның орта мерзімді және ұзақ мерзімді перспективасына арналған стратегиялық дамуды айқындайды.

Армения Республикасының Еуразиялық экономикалық одаққа төрағалық ететін осы жылы ЕАЭО үшін бірқатар маңызды міндеттерді шешу қажет екеніне назар аударғым келеді.

Басым бағыттардың бірі – энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Жұмыс істеудің кемсітпейтін қағидаттары бар электр энергиясы мен энергия ресурстарының ортақ нарықтарын жедел қалыптастыру ЕАЭО-ға мүше барлық мемлекеттер үшін экономикалық қызметтің тең жағдайларын қамтамасыз ету үшін негіздердің бірі болуға тиіс.

Жаһандық экономикалық сын-қатерлер жағдайында және елдеріміздің қазіргі агроөнеркәсіптік кешенінің айтарлықтай әлеуеті бойынша ЕАЭО-ның азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге маңызды мән беремін.

Халықтың сапалы және қауіпсіз азық-түлік өнімдеріне тұрақты қол жеткізуін қамтамасыз ету ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің орнықты экономикалық және әлеуметтік дамуының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Ықтимал дағдарыстар жағдайында азық-түлікті басым жеткізу қағидатына негізделетін неғұрлым құрылымдалған және нысаналы күн тәртібін әзірлеу жөніндегі жұмысты жалғастыру қажет деп санаймын.

Экономикалық өзара іс-қимылдың негізгі элементі көлік-логистикалық сала болып табылады. Көлік инфрақұрылымын дамыту және жетілдіру, кедендік рәсімдерді жетілдіру және тиімді логистикалық тізбектерді құру тауарлар мен қызметтер алмасуды жеделдетуге, жеткізу уақытын қысқартуға, шығындар мен шығындарды азайтуға, нарықтардың қолжетімділігін арттыруға ықпал етеді.

Осы кезеңде мүше мемлекеттер әзірге жеткіліксіз пайдаланатын сыртқы нарықтарға шығу үшін ЕАЭО-ның транзиттік әлеуеті мен географиялық жағдайының мүмкіндіктерін барынша жұмылдырған жөн. Халықаралық ұйымдармен және халықаралық даму институттарымен қарым-қатынастардың әлеуетін барынша пайдалана отырып, Еуразиялық көлік инфрақұрылымын дамыту және үшінші елдерге тауарларды экспорттау үшін қосымша күш салу қажет.

Осы тұрғыда Армения Республикасы ұсынатын «Әлем жолдарының түйісуі» перспективалық жобасын табысты іске асыру еуразиялық халықаралық көлік бағыттары бойынша транзиттік тасымалдарды қамтамасыз ету бойынша белгіленген мақсаттарға қол жеткізуде маңызды рөл атқарады.

«Әлем жолдарының түйісуі» біздің аймақтың елдерін автомобиль және темір жолдармен, кабельдермен, газ құбырларымен және электр желілерімен байланыстыра алады.

Сенім деңгейін нығайту өте маңызды деп санаймын. Күтілген нәтижелерге қол жеткізу үшін құқық қолдану практикасын ескере отырып, кедендік реттеуді жетілдіру, ЕАЭО кедендік аумағы бойынша мүше мемлекеттер тасымалдайтын тауарларға қатысты кедендік және өзге де мемлекеттік бақылау түрлерін қолдануды барынша азайту, кедендік транзиттің бірыңғай жүйесін енгізу және дамыту қажет.

Өзара саудадағы қазіргі бар кедергілерді толығымен жою сөзсіз басымдық болып табылады. Біз сондай-ақ кедергі ретінде танылмайтын, бірақ ішкі нарыққа теріс әсер ететін проблемалық жағдайларға да назар аударуымыз керек.

Сонымен қатар, Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың жекелеген ережелері мүше мемлекеттерге ЕАЭО ішкі нарығының қысқарып қалуына және бизнес өкілдері үшін болжау қиын жағдайларды қалыптастыруға әкеп соғатын біржақты шектеу шараларын енгізуге мүмкіндік береді. Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 29-бабы догмалық болып табылмайды және экономикалық қызметтің қазіргі нақты жағдайларына бейімделуді қажет етеді деп санаймын.

ЕАЭО елдерімен ортақ шекараның болмауы Армения Республикасы үшін белгілі бір қиындықтар мен экономикалық шығындарды тудырады. Бір жағынан, бұл Армения үшін сынақ, екінші жағынан, ЕАЭО үшін мүмкіндік. Егер біз заманауи технологиялардың көмегімен көліктік, транзиттік және әкімшілік жіксіздікті қамтамасыз ете алсақ, біз мүдделі үшінші елдермен қарым-қатынасты тереңдету үшін мүмкіндік аламыз, бұл ЕАЭО-ның болашақ дамуы мен нығаюы үшін негізгі қажеттілік болып табылады.

Қоғамның әл-ауқатын қамтамасыз ету үшін одан әрі экономикалық өзара іс-қимылдың императиві туралы айтатын болсақ, Еуразиялық экономикалық одақтың экономикалық дамуының негізгі қозғаушы күшіне айналатын цифрландыруға бөлінген маңызды рөлді ескеру қажет.

ЕАЭО-ның интеграцияланған ақпараттық жүйесін қайта қарау мәселесі өзекті бола түсуде. Стратегиялық құжаттарда платформалық шешімдерге көшу үшін қажетті қадамдар белгіленген. Бұл тұрғыда ұлттықтан жоғары реттеуші органның рөлін нақты анықтау маңызды. Ауқымды жоба үшін Еуразиялық экономикалық комиссияның «құрастыру нүктесіне» айналуына ешқандай кедергі көріп тұрған жоқпын.

Армения Республикасы саудадағы ұлттық валюталардың үлесін ұлғайту мәселесіне де маңызды мән береді.

Экономикалық мүдделерді ілгерілету үшін ЕАЭО-ның сыртқы экономикалық байланыстарының географиясын кеңейтуге ерекше мән беремін. Байқаушы мемлекеттерді бірлескен жобаларды іске асыруға тарту, мүдделі үшінші елдермен, өңірлік және халықаралық ұйымдармен өзара мүдделілік білдіретін салаларда өзара тиімді ынтымақтастық, біз алған міндеттемелерді сақтай отырып, өзара сауданың өсуіне ықпал етіп қана қоймай, біздің елдеріміздің инвестициялық тартымдылығын арттыратын болады.

Оның ішінде, Армения Республикасы өзінің географиялық жағдайына байланысты Иранмен толық форматты келісімді одан әрі іс жүзінде жүзеге асыруға ерекше мән береді. Иранмен жасалған уақытша Келісім аясында атқарылған жұмыс тәжірибесі Иран нарығының тартымдылығын және ынтымақтастықты одан әрі тереңдетудің келешегін айқын көрсетті.

Египетпен, Біріккен Араб Әмірліктерімен және Индонезиямен жүргізілген келіссөздерде қол жеткізілген прогресс жақын арада соңғы кезеңге шығуға мүмкіндік және ЕАЭО-ның әлемдік экономикаға шоғырлануына жаңа серпін бермек.

Сондай-ақ, экономикалық күн тәртібі бойынша кешенді диалогты дамытуды және Үндістанмен сауда-экономикалық ынтымақтастықты кеңейтуді, Қытай Халық Республикасы мен Вьетнам Социалистік Республикасы сияқты басым және перспективалы бағыттар бойынша жұмыстарды жалғастыруды құптаймын.

Бірлестікті тиімді дамытудың негізгі құрамдас бөліктерінің бірі құқық қолдану практикасы барысында анықталған олқылықтарды жою және туындайтын проблемаларды жедел шешудің жаңа тетіктерін әзірлеу арқылы оның институционалдық және ұйымдық-құқықтық негіздерін ұдайы жетілдіру үшін жүйелі және мақсатты жұмыс болып табылады. ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің салық төлеушілері Еуразиялық экономикалық комиссия қызметінің нақты нәтижелерін көріп, өзара іс-қимыл мен экономикалық ынтымақтастықтың артықшылықтарын сезінуі тиіс.

Аталған бастамаларды толыққанды іске асыру үшін Еуразиялық экономикалық комиссияның үйлесімді және тиімді жұмыс атқаруының маңызы зор.

Осыған байланысты Еуразиялық экономикалық комиссия қызметінің тиімділігін арттыру, оның ішінде кәсіби кадрлық құрамды іріктеу және функционалдылықты ұдайы жетілдіру жолымен арттыру қажет деп санаймын.

ЕАЭО аясында тең құқылы ынтымақтастықты арттыру, сайып келгенде, бизнесті жүргізу және адами әлеуетті толыққанды іске асыру үшін қолайлы жағдайлар жасауға қызмет етуге тиіс екеніне сенімдімін. Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттер 2024 жылы Армения Республикасының төрағалық етуімен байланысты көтерген бастамаларын іс жүзінде жүзеге асыруға ынтымақтаса отырып көмектесетініне сенімдімін.

 

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің Төрағасы, Армения Республикасының Премьер-министрі Н.В. Пашинян

ЕАЭО-да навигациялық пломбаларды пайдалана отырып, тасымалдарды қадағалау механизмін енгізу жалғасуда

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің отырысында электрондық құжаттарды (мәліметтерді) қолдануға көшуді қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар жоспары (жол картасы) бекітілді. 

Жоспар әртүрлі электрондық құжаттарды: экспортқа/импортқа берілетін лицензияларды, көлік (тасымалдау) құжаттарын, шот-фактураларды, ветеринариялық және фитосанитариялық сертификаттарды және басқаларды қолданудың халықаралық тәжірибесін зерделеу жөніндегі іс-шараларды қамтиды. Бұл ЕАЭО-да бірыңғай құрылымдар мен форматтар бойынша, оның ішінде Навигациялық пломбалар жөніндегі келісімді іске асыру аясында осындай құжаттарды әзірлеу және пайдалану үшін қажет.

Келісімде нақты тасымалдауды қадағалау кезеңінде навигациялық пломбаны қамтуы тиіс электрондық құжаттардың (мәліметтердің) тізбесі айқындалған. Осындай құжаттардағы мәліметтердің мазмұны, сондай-ақ олардың құрылымдары мен форматтары Кеңес Шешімдерінде және Комиссия Алқасында белгіленген. 

Жоспар электрондық құжаттарды (мәліметтерді) қолдануға біртіндеп көшуді қамтамасыз етеді және тасымалдарды қадағалау үшін навигациялық пломбаларды қолдану туралы келісімді толық іске асыруға мүмкіндік береді.

ЕЭК Кеңесі жөргектерді жасау үшін қолданылатын суперабсорбенттерге нөлдік баж салығының мерзімін ұзартты

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 2026 жылғы 31 желтоқсанға дейін жөргек жасауға арналған суперабсорбенттерге қатысты кедендік әкелу бажының нөлдік мөлшерлемесінің қолданылу мерзімін ұзартты.

«Қазіргі уақытта Еуразиялық экономикалық одақ аумағында жөргектердің өзіндік құнының құрылымында елеулі үлесті құрайтын суперабсорбенттер өндірісі жоқ. Шараны ұзарту түпкілікті өнім өндірушілер үшін шикізат бағасын төмендетеді», – деп атап өтті ЕЭК кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу департаментінің директоры Ваагн Казарян.

Ол қабылданған шешім Еуразиялық экономикалық одақ нарығына бір рет қолданылатын балаларға арналған жөргектерді жеткізуді үздіксіз қамтамасыз етуге ықпал ететінін атап өтті. Сонымен бірге суперабсорбенттерді ішкі өндіру бойынша қуаттардың құрылысы жалғасады.

ЖЕЭК Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының жаңа құрамын бекітті

25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының жаңа құрамын бекітті, ол 2024 жылғы 1 ақпаннан бастап жұмысқа кіріседі.

Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының төрағасы болып Қазақстан Республикасының өкілі Бақытжан Сағынтаев бекітілді. Ол өз жұмысына 2024 жылдың 1 ақпанынан бастап кіріседі.

Еуразиялық экономикалық комиссия алқасының мүшелері ретінде:

- ЕЭК Интеграция және макроэкономика министрі Сергей Глазьев;

- ЕЭК Экономика және қаржылық саясат министрі Бахыт Султанов;

- ЕЭК Өнеркәсіп және агроөнеркәсіптік кешен министрі Гоар Барсегян;

- ЕЭК Сауда министрі Андрей Слепнев;

- ЕЭК Техникалық реттеу министрі Валентин Татарицкий;

- ЕЭК Кедендік ынтымақтастық министрі Эльдар Алишеров;

- ЕЭК Энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Кожошев;

- ЕЭК Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу министрі Максим Ермолович;

- ЕЭК Ішкі нарықтар, ақпараттандыру, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар министрі Варос Симонян бекітілді.

ЖЕЭК шешіміне сәйкес 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап Армения Республикасы бір жыл ішінде ЕАЭО органдарында, яғни Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңесте, Еуразиялық үкіметаралық кеңесте және Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінде төрағалық ететін болады. ЕАЭО туралы шартқа сәйкес осы органдарда төрағалық ету лауазымында орыс әліпбиі тәртібімен жыл сайын жоспарлы ротация жүргізіледі. Өткен 2023 жылы Ресей Федерациясы мен оның өкілдері барлық құрылымдарға төрағалық етті.

ЕЭК Кеңесі Беларуссияға тамақ өнімдерін өндіру үшін ұлулардың жекелеген түрлерін әкелуге уақытша тарифтік жеңілдік берді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Беларусь Республикасында тамақ өнімдерін өндіруде пайдалануға арналған кальмардың, сегізаяқтардың, мидиялардың және крилл етінің жекелеген түрлеріне қатысты кедендік әкелу бажын төлеуден босату түрінде тарифтік жеңілдік беру туралы шешім қабылдады (ЕАЭО СЭҚ ТН кодтары 0307 43 380 0, 0307 43 900 0, 0307 52 900 0, 1605 40 000 1 және 1605 53 900 0). Жеңілдік 2024-2026 жылдары жеткізілімдердің белгіленген көлемі үшін берілетін болады.

   

«Көрсетілген кедендік-тарифтік реттеу шарасы үшінші елдер тарапынан экономикалық қысымның әсерін азайтуға, сондай-ақ инфляциялық процестерді азайтуға мүмкіндік береді», – деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

 

Ол Еуразиялық экономикалық одақ аумағында қарастырылып отырған шикізат түрлерін өндіру болмаған, немесе қолда бар аналогтарды қолдану технологиялық себептер бойынша мүмкін болмайтынын нақтылады.

2023 жылғы 25 желтоқсанда өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңесі отырысының қорытындысы

25 желтоқсанда Санкт-Петербург қаласында Ресей Федерациясының Президенті, Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің төрағасы Владимир Путиннің төрағалығымен Еуразиялық экономикалық одақтың мемлекет басшылары мен Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының төрағасы Михаил Мясниковичтің қатысуымен ЖЕЭК отырысы өтті.

Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары ЕАЭО аясында экономикалық процестерді одан әрі дамыту туралы 2030 жылға дейін және 2045 жылға дейінгі кезеңге арналған «Еуразиялық экономикалық бағыт» декларациясына қол қойды.

ЖЕЭК отырысында макроэкономикалық саясаттың 2024-2025 жылдарға арналған негізгі бағдарлары бекітілді.

ЖЕЭК мүшелері ЕАЭО-ның 2022-2023 жылдардағы ішкі нарығындағы кедергілерді жою және алып қою мен шектеулерді қысқарту бойынша жағдайды талқылады.

ЕАЭО-ның 2024 жылға арналған халықаралық қызметінің негізгі бағыттары бекітілді.

ЖЕЭК ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің энергетика саласындағы уәкілетті органдары басшыларының кеңесіне Одақтың жалпы электр энергетикалық нарығындағы инфрақұрылымның іс-қимылын бақылау бойынша өкілеттіктер берді.

Жақындастыруға жататын табиғи монополиялар саласындағы ЕАЭО елдерінің нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі бекітілді.

Одақ елдерінің басшылары ЕАЭО Кеден кодексі туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттамаға қол қойды.

ЖЕЭК отырысының «алаңдарында» бір жағынан Одақ және оның мүше мемлекеттері және екінші жағынан Иран Ислам Республикасы арасында еркін сауда жасау туралы келісімге қол қойылды.

Энергетика саласындағы Басшылар кеңесі ЕАЭО-ның жалпы электр энергетикалық нарығын бақылай алады

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің энергетика саласындағы уәкілетті органдары басшыларының кеңесіне ЕАЭО-ның жалпы электр энергетикалық нарығындағы инфрақұрылымның іс-қимылын бақылау жөніндегі өкілеттіктер беру туралы шешім қабылдады.

Қабылданған шешім Басшылар кеңесіне тіркеушінің және басқа да инфрақұрылымдық ұйымдардың Одақтың жалпы электр энергетикалық нарығындағы іс-әрекеттерін бақылауға мүмкіндік береді.

Энергетика саласындағы Басшылар кеңесінің өкілеттіктерін кеңейту Еуразиялық «бестік» елдерінің ортақ электр энергетикасы нарығы бойынша іргелі құжаттарда да көрініс тапқан консенсусының нәтижесі болды.

«2023 жылды Одақтың жалпы электр энергетикалық нарығын қалыптастырудың үдемелі процесінде нәтижелі болды деуге болады. Биылғы жылы электр энергиясының саудасын, мемлекетаралық электр беру желілерінің өткізу қабілетін анықтау мен бөлуді, сондай-ақ жалпы нарықта электр энергиясының транзитіне қол жеткізуді реттейтін ережелер қабылданды. Сонымен қатар биыл нарықтың технологиялық негізін құруға кіріскен инфрақұрылымдық ұйымдарын анықтау аяқталды», – деп атап өтті ЕЭК энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Қожошев.

ЕАЭО-ның 2024 жылға арналған халықаралық қызметінің негізгі бағыттары бекітілді

25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары ЕАЭО-ның 2024 жылға арналған халықаралық қызметінің негізгі бағыттарын бекітті.

Құжатта атап өтілгендей, 2024 жылы Одақ үшін ТМД мемлекеттерімен және таяу шет елдердің басқа елдерімен өзара іс-қимылды, Одақ жанындағы бақылаушы мемлекеттермен, яғни Кубамен және Өзбекстанмен ынтымақтастықты дамыту сияқты бағыттар, Үлкен Еуразиялық Әріптестік идеясы контексінде экономикалық ынтымақтастықты кеңейту үшін Шанхай Ынтымақтастық Ұйымымен (ШЫҰ), Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттерінің қауымдастығымен (АСЕАН), БРИКС елдерімен және басқа да мемлекеттермен және Орталық Азия мен Таяу Шығыстың интеграциялық бірлестіктерімен жүйелі диалогты дамыту басым болады.

Сонымен қатар мүше мемлекеттердің экспорттық әлеуетін іске асыруға жәрдемдесу, жаһандық көлік қатынастары жүйесінің құрамдас бөлігі ретінде еуразиялық көлік дәліздерін дамыту, сауда рәсімдерін оңайлатуды және ішкі кедергілерді жоюды қоса алғанда, бизнес үшін қолайлы жағдайлар жасау және басқалар басымды болмақ.

Одақтың негізгі күш-жігері қазірдің өзінде құрылған ынтымақтастық механизмдерін, соның ішінде жасалынған меморандумдар, декларациялар және сауда келісімдері аясында дамытуға бағытталатын болады. Құжаттың бірінші бөлімі осыған арналған. Халықаралық ұйымдар арасында Біріккен Ұлттар Ұйымы (БҰҰ), оның ішінде оның өңірлік комиссиялары, Дүниежүзілік кеден ұйымы (ДКҰ), Дүниежүзілік сауда ұйымы (ДСҰ) және басқалары, өңірлік бірлестіктер арасында – ТМД, ШЫҰ, АСЕАН, Оңтүстік Американың ортақ нарығы (МЕРКОСУР), Африка одағы және басқалары атап өтілді. Еуразиядағы, Африкадағы, Латын Америкасындағы, Таяу Шығыстағы негізгі әріптес мемлекеттермен өзара іс-қимылға, сондай-ақ сауда-экономикалық ынтымақтастық туралы келісім аясында Қытаймен, артықшылықты сауда келісімдеріне сәйкес Вьетнам, Сербия, Сингапур және Иранмен өзара іс-қимылға баса назар аударылады.

Құжаттың екінші бөлімінде халықаралық ынтымақтастықтың әлеуетті перспективалы бағыттары көрсетілген. Қорытынды бөлімде Одақтың халықаралық қызметінің тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар қамтылған. 

ЕАЭО мемлекеттерінің басшылары «Еуразиялық экономикалық бағыт» экономикалық процестерді одан әрі дамыту туралы декларацияға қол қойды

25 желтоқсанда Санкт-Петербург қаласында өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары ЕАЭО аясында экономикалық процестерді одан әрі дамыту туралы 2030 жылға дейін және 2045 жылға дейінгі кезеңге арналған «Еуразиялық экономикалық бағыт» декларациясына қол қойды.

Бұған дейін Ресей Федерациясы 2023 жылы Одақ органдарында төрағалық ету аясында ЕАЭО дамуын ұзақ мерзімді жоспарлау жөнінде жаңа құжаттарды дайындау туралы бастама көтерген болатын.

Декларацияда Одақтың 2045 жылға қарай ЕАЭО-ны «экономикалық-технологиялық және зияткерлік көшбасшылыққа ие және мүше мемлекеттер халқының әл-ауқатының жоғары деңгейін қолдайтын әлемнің барлық елдері үшін өзін-өзі қамтамасыз ететін, үйлесімді дамыған және тартымды макроөңірге» айналдыру жолындағы 2030 жылға дейінгі орта мерзімді перспективаға арналған міндеттері айқындалған.

Құжатта алты бағыт көзделген:

- ортақ нарықты негізгі тауарлармен және ресурстармен қамтамасыз ету және оның тиімді қызметі;

- технологиялық даму саласындағы кооперациялық өзара іс-қимыл мен ынтымақтастықтың ортақ кеңістігін қалыптастыру;

- жалпы көліктік-логистикалық кеңістікті қалыптастыру;

- жалпы қаржы нарығын қалыптастыру;

- интеграциялық әлеуеті бар салаларда экономикалық ынтымақтастықты дамыту;

- ЕАЭО-ның халықаралық аренада экономикалық тартылыс полюсі ретінде жұмыс істеуі.

Белгіленген міндеттерді шешу үшін қолданыстағы тетіктерді де, жаңа тетіктерді де: кооперациялық әлеуетті дамыту мақсатында табиғи ресурстарды пайдалануды, цифрлық технологияларды дамытуды, жасанды интеллект жүйелерінің әлеуетін ашуды және оны қолдануды қамтамасыз етуді, агроөнеркәсіптік кешенде инновациялық тәсілдерді енгізуді және басқаларды көздейтін экономикалық өзара іс-қимыл салалары бойынша ЕАЭО-ны дамытудың түйінді бағыттары айқындалды.

«Аталған міндеттерді іске асыру Еуразиялық экономикалық комиссия қызметінің тиімділігін арттыру, оның ішінде қабылданатын шешімдер үшін жауапкершілікті күшейту, Комиссия жұмысының ашықтығын арттыру, Алқа мүшелеріне ауыс-түйіс жүргізу рәсімдерін жетілдіру және тәуелсіз конкурстық іріктеу жүргізу, тәуелсіз және бейтараптық қағидаттары негізінде олардың кәсіби қызметі және еңбек жағдайлары тең болу талабымен Комиссия қызметкерлерінің бос лауазымдарына жұмысқа орналасуы үшін мүше мемлекеттердің азаматтарына тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етуді қоса алғанда, Комиссия қызметкерлерінің кадрлық құрамын қалыптастыру арқылы сүйемелденуі тиіс», – делінген құжатта.

Комиссияға Одақ мемлекеттерімен бірлесіп 2025 жылы Декларацияны іске асыру жөніндегі жол картасының жобасын әзірлеу және бекіту міндеті тапсырылды.

ЕАЭО-да ішкі нарықтағы 25 кедергі жойылды

25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары ЕАЭО-ның 2022-2023 жылдардағы ішкі нарығындағы кедергілерді жою және алып қою мен шектеулерді қысқарту жөніндегі жағдайды талқылады.

Мәселен, 2022 жылдан бастап ЕАЭО ішкі нарығында 15 тосқауыл, тосқауыл белгілері бар 10 кедергі, 3 шектеу және 2 алып қою жойылды.

Медиативтік процедураларды қолдануда оң тәжірибенің болу нәтижесінде 2022 жылы кедергілерді жоюдың орташа мерзімі айтарлықтай қысқарды және 8,2 айды, ал тосқауыл белгілері бар кедергілер 4,7 айды құрады, алайда 2021 жылы мерзімдер сәйкесінше 48 және 11 айды құраған еді.

Жұмысты күшейтуге ЕАЭО ішкі нарығындағы кедергілерді саралау әдіснамасының жаңартылған редакциясына енгізілген және кедергілер мен шектеулерді жойылды деп тану тәсілдері ықпал етті. Жаңартпалар, атап айтқанда, кедергілерді қараудың оңтайландырылған мерзімдері мен жетілдірілген тетігін, оларды жойылды деп танудың пысықталған тәртібін, сондай-ақ Одақтың ішкі нарығында кедергі белгілерінің болуына байланысты жағдайларды реттеу жөніндегі медиация рәсімін көздейді.

Шектеулер тізілімінде 34 шектеу бар. Комиссияның алдын ала есептеулері бойынша 18 шектеуді (жалпы санның 53%) 2025 жылға дейін жою жоспарлануда.

Бұдан басқа, алып қоюды жүйелеу бойынша жұмыстар белсендірілді. 2028 жылға дейін Алып қоюды жою жөніндегі комиссияның жұмысы СФС-шаралар, техникалық реттеу, қаржы нарығы, қызметтердің бірыңғай нарығын қалыптастыру, еңбек көші-қоны, кедендік-тарифтік реттеу, агроөнеркәсіптік саясат салаларына бағытталатын болады.

Комиссия жүргізілген талдау негізінде мүше мемлекеттердің жекелеген рейтингтерін қалыптастыру әдістемесін дайындады.

Одақ елдерінде анықталған және жойылған тосқауылдар мен тосқауыл белгілері бар кедергілер (ТБК) туралы деректердің көмегімен ЕАЭО аясында төрт еркіндікті іске асыруда мүше мемлекеттердің тиімділік дәрежесін көрсететін жекелеген рейтингтер алынды.

Мүше мемлекеттердің анықталған тосқауылдар мен ТБК саны бойынша рейтингі (2016 – 2023 жылдар кезеңінде)

ЕАЭО-да макроэкономикалық саясаттың 2024 – 2025 жылдарға арналған негізгі бағдарлары айқындалды

25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары макроэкономикалық саясаттың 2024 – 2025 жылдарға арналған негізгі бағдарларын бекітті. Құжат болашақта ЕАЭО ЖІӨ-нің жыл сайынғы өсу траекториясына әлемдік экономиканың даму қарқынынан асатын қарқынмен шығу үшін жағдайлар жасауға бағытталған.

Құжатта атап өтілгендей, геосаяси шиеленістің өсуі және жекелеген мүше мемлекеттерге қатысты экономикалық қысымның күшеюі 2022 жылдың қорытындысы бойынша Одақ бойынша жалпы ЖІӨ-нің 1,6%-ға төмендеуіне әкеліп соқты. Сонымен қатар, 2023 жылы Одақ экономикасы өсу траекториясына көшті. 2023 жылғы қаңтар – қыркүйекте ЕАЭО ЖІӨ өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 3,1%-ға ұлғайды және алдын ала бағалау бойынша 1 701,3 млрд АҚШ долларын құрады. Өнеркәсіптік (ағымдағы жылдың 10 айында 3,7%-ға өсім) және ауыл шаруашылығы өнімінің (сол кезеңде 0,5%-ға өсім) өндірісі сенімді өсуде, Одақтың ішкі нарығының маңыздылығы артып келеді. 

ЕАЭО елдерінің нақты секторын нығайтуды ескере отырып, жаңа жағдайларда орта мерзімді перспективада ЕАЭО-ның экономикалық өсу қарқынын одан әрі арттыру күтілуде. Мүше мемлекеттердің экономикалық даму процестерін жедел жандандыру үшін макроэкономикалық саясатты экономикалық әлеуетті нығайту, инвестициялардың өсуі және тауарлар мен қызметтер өндірісін кеңейту үшін қолайлы жағдайлар жасауға бағыттау қажет.

Құжат ЕАЭО елдеріне мынадай шараларды іске асыруға күш салуды ұсынады:

- инвестициялар көлемін ұлғайту үшін қолайлы макроэкономикалық жағдайлар жасау (оның ішінде бағалардың тұрақтылығын қолдау, өзара саудада есеп айырысу үшін ұлттық валюталарды пайдалануды дамыту, валюталық тәуекелдерді барынша азайту);

- ЕАЭО-ның ғылыми-технологиялық әлеуетін дамыту (бірлескен ғылыми зерттеулер жүргізу, жоғары технологиялық өндірістерді жергіліктендіру, цифрлық технологияларды дамыту және басқа да шаралар);

- нақты сектордағы өндірістік базаны нығайту және кооперацияны дамыту (өнеркәсіптік ынтымақтастықты дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау, агроөнеркәсіптік кешеннің жоғары технологиялық секторларын дамыту, энергия үнемдеу саласындағы өзара іс-қимылды кеңейту және басқа да шаралар);

- Одақтың ішкі нарығын дамыту және экспорттық мүмкіндіктерді кеңейту (кедергілерді жою, алып қоюлар мен шектеулерді қысқарту, көлік қызметтерінің ортақ нарығын қалыптастыру, Одақ аясында электрондық сауданы дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау және басқа да шаралар).

«2024 – 2025 жылдары макроэкономикалық ортаны жақсарту, өндірісті дамытуға инвестицияларды ұлғайту, ғылыми-технологиялық және өндірістік әлеуетті арттыру, еуразиялық кооперациялық жобаларды іске асыру, сондай-ақ Одақтың ішкі нарығының мүмкіндіктерін кеңейту және халықаралық экономикалық ынтымақтастықты дамыту жөніндегі міндеттерді шешу келешекте әлемдік экономиканың даму қарқынынан асатын екпінмен Одақтың ЖІӨ-нің жыл сайынғы өсу траекториясына шығу үшін жағдай жасайды», – делінген құжатта.

ЕАЭО мемлекеттерінің үкіметтері мен ұлттық (орталық) банктеріне макроэкономикалық саясатты жүргізу кезінде негізгі бағдарларды ескеру ұсынылды.

ЕАЭО елдерінің басшылары жақындастыру үшін табиғи монополиялар саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің тізбесін белгіледі

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында табиғи монополиялар саласындағы Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің жақындастыруға жататын нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі бекітілді. Мемлекет басшылары ЕАЭО елдеріне осы тізбеде көрсетілген ұлттық заңнамаларды толықтыру бойынша жұмыс жүргізуді тапсырды.

Тізбе ЕАЭО туралы шарттың № 20 қосымшасында белгіленген табиғи монополиялар салаларындағы қолжетімділікті реттеу қағидаттары мен қамтамасыз ету қағидалары негізінде Комиссия мен Одақ елдерінің уәкілетті органдарының бірлескен жұмысы нәтижесінде жасалды.

Тізбеде теміржол көлігі, отын-энергетика кешені, аэронавигация, сумен жабдықтау және су бұру бөлігіндегі табиғи монополиялар салаларына қатысты, сондай-ақ табиғи монополиялар қызметтерін жатқызу немесе алып тастау және табиғи монополиялар субъектілерінің тізілімін жүргізу жөніндегі нормаларды көздейтін нормативтік құқықтық актілер қамтылған. Одаққа мүше мемлекеттердің 26 құқықтық актісінен тұратын тізбе тараптардан немесе Комиссиядан ұсыныстардың келіп түсуіне қарай толықтырылуы және өзектендірілуі мүмкін.

ЕАЭО елдері алдағы төрт жылда осы тізбе бойынша өз заңнамасына өзгерістер енгізу бойынша жұмыс жүргізеді деп күтілуде.

«Біздің бірлескен жұмысымыздың нәтижелері тұтынушыларға ЕАЭО-ға мүше қандай да бір мемлекетке жататынына қарамастан, табиғи монополиялар субъектілерінің қызмет көрсетуі кезінде мемлекеттік реттеудің жалпы тәсілдерін түсінуге мүмкіндік береді», – деп атап өтті ЕЭК энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Қожошев.

ЕЭК министрінің айтуы бойынша жаңа құжат табиғи монополиялар қызметтерін тұтынушылар үшін тең жағдайларды, тауарларды өткізу еркіндігін қамтамасыз етуге, тұтынушылар және реттелетін субъект мүдделерінің тепе-теңдігін сақтауға, сондай-ақ табиғи монополиялар саласындағы бәсекелестікті дамыту үшін жағдайлар жасауға бағытталған.

 

ЕАЭО мен Иран еркін сауданың толық форматты аймағын құрады

25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес отырысының «алаңдарында» бір жағынан Еуразиялық экономикалық одақ пен оның мүше мемлекеттері және екінші жағынан Иран Ислам Республикасы арасында еркін сауда жасау туралы келісімге қол қойылды.

Құжатқа: Армения Республикасының Вице-премьер-министрі Мгер Григорян, Беларусь Республикасы Премьер-министрінің орынбасары Игорь Петришенко, Қазақстан Республикасы Премьер-министрінің орынбасары Серік Жұманғарин, Қырғыз Республикасы Министрлер Кабинеті Төрағасының бірінші орынбасары Әділбек Қасымалиев, Ресей Федерациясы Үкіметі Төрағасының орынбасары Алексей Оверчук, Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының төрағасы Михаил Мясникович, сондай-ақ Иран Ислам Республикасының өнеркәсіп, кеніштер және сауда министрі Аббас Али-Абади қол қойды.

«Қазір қол қойылған ЕАЭО мен Иран Ислам Республикасы арасындағы еркін сауда жасау туралы келісім елдеріміз арасындағы сауданы сапалы жаңа деңгейге көтереді. Мәміле маңызды болып табылады, кедендік әкелу баждары біздің өзара саудамыздың 95%-дан астамын құрайтын тауар номенклатурасының 90%-на қатысты жойылады», – деп атап өтті Михаил Мясникович.

2019 жылы күшіне енген, бір жағынан ЕАЭО мен оның мүше мемлекеттері және екінші жағынан Иран арасындағы еркін сауда аймағының құрылуына алып келетін Уақытша келісім өзара тауар айналымын екі есеге (2019 жылғы 2,4 млрд-тан 2022 жылғы 6,2 млрд-қа дейін) арттыруға мүмкіндік берді, бұл ретте келісімнің тауарлармен қамтылуы ауылшаруашылық және өнеркәсіптік өнімдердің минималды жиынтығымен шектелген еді.

Уақытша келісімде ЕАЭО мен Иран өздері құрған преференциялық сауда режимі еркін сауданың толық форматты режиміне көшу бойынша бірінші кезеңі болады деген уағдаластықты бекітті.

«Еркін сауда жасау туралы келісім бойынша келіссөздер жүргізу кезінде біз іс жүзінде өзінің тиімділігін көрсеткен 2019 жылдан бастап қолданылып жүрген уақытша келісімді негізге алдық. Сонымен бірге біз екі тәсілден бастадық. Біріншісі – біздің сауда режиміміздің реттеуші бөлігін жақсарту, екіншісі – тауарлардың барынша кең номенклатурасы бойынша бажсыз режимде елдеріміз арасындағы сауданы қамтамасыз ету. Бұл екі тәсілді ЕАЭО да, Иран да толығымен қолдады. Нәтижесінде оның барлық қатысушыларына ұтымды болатын мәміле жасалды», – деп атап өтті Еуразиялық экономикалық комиссияның сауда министрі Андрей Слепнев.

Оның айтуынша, қол қойылған Еркін сауда жасау туралы келісімге сәйкес «ЕАЭО елдерінің аграрлық қызметкерлері Иран нарығына дәнді дақылдар, жүгері, өсімдік майлары, ірі қара және қой еті, ет және құс өнімдері, консервілер, кондитерлік өнімдер және басқа да ауыл шаруашылығы өнімдерінің кең жиынтығы сияқты маңызды тауарларды жеткізу үшін айрықша жағдайларға ие болады. Өнеркәсіптік тауарларға келетін болсақ, бажсыз сауда режимі металлургия, химия және ағаш өңдеу өнеркәсібі, ұшақ және кеме жасау, машина жасау, теміржол техникасы мен жабдықтары және өнеркәсіп секторының өзге де өнімдерінің кең номенклатурасына белгіленетін болады».

Тарифтік емес бөлікте, яғни техникалық реттеу, санитарлық, ветеринарлық және фитосанитарлық шаралар, кедендік әкімшілендіру, тауарлардың шығатын елін тексерудің электрондық жүйесі, сауданы қорғау шаралары, мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырудың қажетті транспаренттілік деңгейін қамтамасыз ету салаларында қосымша келісулерге де қол жеткізілді.

Бұдан басқа, келісім аясында салалардың кең ауқымы бойынша ынтымақтастық дамитын болады. Бұл тау-кен өндірісі, энергия тиімділігі және «экономикалық өсу», зерттеулер мен инновациялар, білім беру, медицина, телекоммуникация. ЕАЭО елдері мен Иран үкіметтерінің «Солтүстік-Оңтүстік» экономикалық белдеуін дамытуға беретін маңыздылығын ескере отырып, көлік-логистикалық шешімдерге және транзиттік тасымалдау мәселелеріне ерекше назар аударылды.

Қол қойылғаннан кейін еркін сауда жасау туралы келісім Иран мен ЕАЭО елдерінде оның күшіне енуі үшін қажетті ратификациялау рәсімдерін жүргізу үшін ұсынылатын болады.

«ЕАЭО мен Иран арасындағы қатынастарды дамытуға келісімнің барлық қатысушылары тарапынан басымдық берілетінін ескере отырып, бұл рәсімдер кешіктірілмеуі тиіс және келісім жақын арада іске қосылады деп сенеміз», – деп түйіндеді Михаил Мясникович.

Сыртқы сауданы реттеу бөлігінде ЕАЭО Кеден кодексіне өзгерістер енгізілді

25 желтоқсанда Санкт-Петербургте өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексі туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттамаға қол қойды.

Құжат электрондық сауда тауарларын кедендік шекара арқылы өткізу мәселелерін кешенді реттеуге бағытталған. Ол сыртқы электрондық сауда шеңберінде сатып алынған тауарларды оны реттеу ерекшеліктерін айқындай отырып, тауарлардың жекелеген санатына бөлуді, электрондық сауда операторы институтын енгізуді, кедендік декларациялау кезінде декларацияның жаңа түрін (электрондық сауда тауарларына арналған декларация) пайдалануды, кедендік («бондтық») қоймаларды пайдалана отырып, жеке тұлғаларға сыртқы электрондық сауда тауарларын өткізу мүмкіндігін, сондай-ақ кедендік төлемдерді қолдану ерекшеліктерін көздейді.

Өзгерістер кешенді түрде интернет-алаңдарда жеке тұлғалар сатып алатын тауарлармен жүргізілетін операциялардың логистикасын қамтамасыз етуге, сондай-ақ электрондық сауда тауарларын кедендік декларациялау және сақтау процестерін қамтамасыз ете отырып, интернет-алаңдармен және кеден органдарымен өзара іс-әрекет етуді жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Жаңа реттеу қызметтің кәсібиленуін және соңғы тұтынушыға ыңғайлылықты қамтамасыз етуге көмектеседі. Сүйемелдеу жөніндегі барлық функцияларды, соның ішінде кеден органдары алдындағы жауапкершілікті жеткізу тізбегінің жаңа қатысушысы – электрондық сауда операторы өз мойнына алады. Хаттамада оператор, кеден және сатып алушы арасындағы ынтымақтастық шеңбері анықталған. Бұл ретте азаматтар үшін тауарларды дербес немесе уәкілетті оператор арқылы ресімдеу мүмкіндігі жабылмайды.

Хаттаманы дайындау еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың 2025 жылға дейінгі стратегиялық бағыттарында көзделген.

Май-тоңмай техникалық регламентіне өзгерістер енгізілді, соның ішінде тамақ өніміндегі глицидил эфирлерін нормалауда алғашқы қадам жасалды.

12 желтоқсанда Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің отырысында Кеден одағының "Май-тоңмай өніміне арналған техникалық регламент" техникалық регламентіне өзгерістер қабылданды. Өзгерістерді Ресей тарапы - Ресей Федерациясының Ауыл шаруашылығы министрлігі әзірлеген.

Көрсетілген техникалық регламенттің тағамдық май-тоңмай өнімдерін айқындау, таңбалауға қойылатын талаптар, оны өндіру мен тасымалдау процестері бөлігіндегі жекелеген ережелері нақтыланды, сондай-ақ техникалық регламент нормаларын беймәнді түсіндіру жойылды. 

Атап айтқанда, тағамдық май-тоңмай өнімдерінің тасу (тасымалдау) процесі мен жағдайларына, соның ішінде май-тоңмай өнімдерін құйып тасуға арналған көлік құралдарын пайдалануға қойылатын талаптар көзделген. Тағамдық май-тоңмай өнімдерін көліктің судағы түрлерімен құю арқылы тасу кезінде рұқсат етілген және тыйым салынған бұдан бұрынғы жүктердің тізбелері белгіленген.

Сондай-ақ, өсімдік майларын судағы көлікпен тасымалдағаннан кейін оларды міндетті түрде қайта өңдеуге қойылатын талаптар анықталды, бұл тағамдық май-тоңмай өнімдерінің барлық түрінің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

Бұдан басқа, тағамдық май-тоңмай өнімдерінің қауіпсіздігін арттыру мақсатында "глицидолға қайта есептегендегі май қышқылдарының глицидил эфирлері" контаминанты құрамының рұқсат етілген деңгейін нормалау енгізіледі. Бұл мәселенің әлеуметтік маңызы зор, өйткені соңғы жылдары өсімдік майлары мен өнімдерінде май қышқылдарының глицидил эфирлерінің болуы және олардың денсаулыққа кері әсері туралы мәліметтер жинақталған. Бұл заттар технологиялық контаминант болып табылады және жоғары температурада өңдеу кезінде барлық өсімдік майында түзілуі мүмкін. Бұл ретте глицидил эфирлерінің түзілуін болдырмауға немесе олардың өсімдік майларындағы құрамын төмендетуге мүмкіндік беретін технологиялық шешімдер әзірленіп, ендірілуде.

Глицидолды, глицидил эфирлерінің гидролизатын Қатерлі ісіктерді зерттеу жөніндегі халықаралық агенттік (IARC) ықтимал гендік-уытты канцероген ретінде сыныптаған (2А тобы). Оған сондай-ақ нейроуыттылық пен канцерогендік те тән, ал канцерогендердің қатерлі ісік тудыратыны белгілі.

Осы уақытқа дейін ЕАЭО мемлекеттерінің заңнамасында, сондай-ақ Одақтың техникалық регламенттерінде тамақ өніміндегі глицидил эфирлерінің құрамы бойынша міндетті талаптар белгіленген жоқ.

2019 жылы Бірыңғай санитариялық талаптар Еуропалық нормалау практикасымен үндестіру мақсатында май-тоңмай өнімдерінде және балалар тағамының жекелеген түрлерінде май қышқылдарының глицидил эфирлерінің құрамы жөніндегі нормалармен толықтырылды (Комиссия Алқасының 2019 жылғы 6 тамыздағы № 132 шешімі). Бұл нормалар Одақтың тамақ өнімдері саласындағы техникалық регламенттеріне тиісті өзгерістер енгізілгеннен кейін күшіне енеді.

ЕЭК Кеңесі қабылдаған өзгерістер тамақ өніміндегі глицидил эфирлерін нормалаудың алғашқы қадамы болып табылады.

Май-тоңмай өнімдеріне арналған техникалық регламентке өзгерістер ЕЭК Кеңесінің өзгерістер енгізу туралы шешімі ресми жарияланған күннен бастап бір жыл өткен соң күшіне енеді.

2023 жылғы 12 желтоқсандағы ЕЭК Кеңесі отырысының қорытындылары

12 желтоқсанда Мәскеуде Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің вице-премьерлері Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің отырысында 36 мәселені қарады.

ЕЭК Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің өнеркәсіп салаларында бірлескен кооперациялық жобаларды іске асыруы кезінде қаржылық жәрдемдесу механизміне қатысатын қаржы ұйымдарының тізбесін бекітті.

«Еуразиялық электробус» мемлекетаралық бағдарламасының жобасын әзірлеу мақұлданды.

Комиссия Кеңесі ет өнімдерін өндіруде пайдалануға арналған үй тауықтарының мұздатылған етіне қатысты кедендік әкелу бажын төлеуден босату түрінде тарифтік жеңілдік беру туралы шешім қабылдады. 

Кеңесі қабылдаған шешімге сәйкес ЕАЭО елдерінің уәкілетті органдары әкелінетін карантинге жатқызылған өнімге бастапқы карантиндік фитосанитариялық бақылауды жүзеге асыру кезінде тәуекелдің интегралдық индексін ескере отырып, фитосанитариялық тәуекелді басқару жүйесін қолдана алады.

ЕАЭО-ның  «Алкоголь өнімінің қауіпсіздігі туралы»  техникалық регламентінің күшіне ену мерзімі ауыстырылды.

ЕЭК Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында ветеринариялық мақсаттағы дезинфекциялау, дезинсекциялау және дезакаризациялау құралдарының айналысын реттеу қағидаларын бекітті.

ЕЭК Алқасының 2020 – 2022 жылдардағы нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу критерийлерін қолдану туралы баяндамасы мақұлданды.

Шаруашылық жүргізуші субъектінің бәсекелестікке қарсы келісімге қатысу туралы ерікті өтініші кезінде жауапкершіліктен босату тәртібі бекітілді.

Вице-премьерлер экономиканың тұрақтылығын арттыру жөніндегі шараларды іске асыру мақсатында қолдау көрсетілетін жүйе құраушы және қала құраушы кәсіпорындардың тауарларды әкелу кезінде кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша пайызсыз кейінге қалдыруды немесе бөліп-бөліп төлеуді ұсыну үшін негіздің қолданылуын ұзартты.

Май-тоңмай техрегламентіне өзгерістер енгізілді, соның ішінде тамақ өнімдеріндегі глицидил эфирлерін нормалауда алғашқы қадам жасалды.

ЕАЭО-ның алкоголь өніміне арналған техникалық регламентінің күшіне ену мерзімі ауыстырылды

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Ресей тарапының ұсынысы бойынша Еуразиялық экономикалық одақтың  «Алкоголь өнімінің қауіпсіздігі туралы»  техникалық регламентін күшіне енгізу күнін аталған регламентке бірқатар техникалық өзгерісті келісу және енгізу мақсатында 2024 жылғы 1 қаңтардан 2024 жылғы 1 шілдеге ауыстыру туралы шешім қабылдады.

Белгіленген мерзімді іске асыру үшін ЕЭК Кеңесінің осы шешімімен Ресей Федерациясының Үкіметіне ол күшіне енген күннен бастап төрт айдан кешіктірілмейтін мерзімде ЕАЭО техникалық регламенттерін әзірлеу, қабылдау, өзгерту және күшін жою тәртібінің 46-тармағына сәйкес техникалық регламентке өзгерістер жобасын мүше мемлекеттерде мемлекетішілік келісу қорытындылары бойынша әзірлеуді және келісуді қамтамасыз ету ұсынылды.

Осы кезеңде сыра қайнату және шарап жасау өнімдеріне қойылатын талаптарға байланысты мәселелерді реттеу қажет болады.

ЕЭК Кеңесі қабылдаған шешім техникалық регламенттің жекелеген ережелеріндегі дәлсіздіктер мен техникалық қателерді жоюға жол ашады, бұл алкоголь нарығына қатысушыларға тұтынушыны адастырудан аулақ болуға, сондай-ақ азаматтардың денсаулығы мен өміріне ықтимал зиян келтіру тәуекелдерін доғаруға мүмкіндік береді.

ЕАЭО-да өнеркәсіптегі кооперациялық жобаларға қаржылық жәрдемдесу механизміне қатысатын қаржылық ұйымдардың тізбесі бекітілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 12 желтоқсандағы отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттері өнеркәсіп салаларында бірлескен кооперациялық жобаларды іске асырған кездегі қаржылық жәрдемдесу механизміне қатысатын қаржылық ұйымдардың тізбесі бекітілді.

"Бүгін ұсынылып отырған қаржылық ұйымдар тізбесі біздің елдеріміздің позициясы негізінде қалыптастырылған. Ол Еуразиялық үкіметаралық кеңестің шешімімен бекітілген Бірлескен кооперациялық жобаларды іріктеу және оларға қаржылық жәрдем көрсету туралы ережені іске асыру үшін қажет. Аталған Ережемен ұлттық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар және мұндай ұйымдардың тізбесін Комиссия Кеңесі айқындайтыны белгіленген", – деп хабарлады ЕЭК Өнеркәсіп және агроөнеркәсіптік кешен жөніндегі министрі Артак Камалян. 

Артак Камалян Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің Комиссия мен мүше мемлекеттердің Үкіметтері алдына көпжақты өнеркәсіптік жобаларға қаржылық жәрдемдесу механизмін іске қосу және іске асыру үшін қажетті актілерді әзірлеу мен қабылдауды қамтамасыз ету міндетін қойғанын еске салды. 

Тізбеге 63 банк, 8 даму институты және 1 халықаралық ұйым (Еуразиялық даму банкі) кірістірілген.

ЕАЭО-да бәсекелестікке қарсы келісімге қатысуы туралы өз еркімен мәлімдеген жағдайда жауапкершіліктен босату тәртібі қабылданды

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 12 желтоқсандағы шешімімен бәсекелестікке қарсы келісімге қатысуы туралы өз еркімен мәлімдеген жағдайда шаруашылық жүргізуші субъектіні жауапкершіліктен босату тәртібі бекітілді.

Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта тыйым салынған бәсекелестікке қарсы келісімге қатысуы туралы өз еркімен мәлімдеген субъектінің жиынтығында үш талапты орындаған кезінде жауапкершіліктен босатылатыны көзделген.

Біріншіден, ЕЭК қайырылған сәтте жасалған құқық бұзушылық туралы мәліметтерге ие болмауы. Екіншіден, шаруашылық субъектісінің одан әрі келісімге қатысудан өз еркімен бас тартуы. Үшіншіден, оларға ұсынылған мәліметтер құқық бұзушылық оқиғасын анықтау үшін жеткілікті болғанда. Бұл ретте барлық талапты бірінші болып орындаған бір ғана тұлға босатылуға жатады.

Қабылданған Тәртіп Комиссияға бәсекелестікке қарсы келісімдер жасасу туралы өтініштерді беру қағидаларын, осындай өтініштерге қойылатын талаптарды, сондай-ақ оларды ұлтүсті органының қарау тәртібін белгілейді.

ЕЭК Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі министрі Бақыт Сұлтановтың сөзінше, нарықтық қатынастар жүйесі адал бәсекелестікке және кәсіпкерлік қызметтің еркіндігіне негізделеді. Алайда тауар нарығында маңызды орынға ие болу ұмтылысында кәсіпкерлер кейде өз мақсаттарына жосықсыз жолдармен жетуге тырысады.

ЕЭК Кеңесі қабылдаған шешімді министр: "Бәсекелестікке қарсы келісімдер елдердің экономикасына зиян келтіре отырып, нарықтық қатынастардың негізін – бәсекелестікті бұзады. Мұндай келісімдерді дәлелдеу анағұрлым күрделі, өйткені олар көбінесе ауызша нысанда жасасылады. Сондықтан, тыйым салынған бәсекелестікке қарсы келісімге қатысу туралы өз еркімен мәлімдеу нарықтағы бәсекелестікті шектеудің зиянын азайтуға, ал кейбір жағдайларда одан толығымен құтылуға мүмкіндік береді", – деп түсіндіріп берді.

ЕЭК Кеңесі үй тауықтарының еті нарығының теңгерімділігін қамтамасыз ету жөнінде шешім қабылдады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі ет өнімі өндірісінде пайдалануға арналған үй тауықтарының мұздатылған етіне (ЕАЭО СЭҚ ТН 0207 14 100 9 және 0207 14 500 9 кодтары) қатысты кедендік әкелу бажын төлеуден босату түрінде тарифтік жеңілдік ұсыну туралы шешім қабылдады. Жеңілдік 2024 жылы Беларусь Республикасына 10,9 мың тоннаға дейінгі және Ресей Федерациясына 140 мың тоннаға дейінгі жеткізілімдер көлемі үшін ұсынылады.

"Халық құс етін соның ішінде қайта өңделген өнімдерде (шұжық өнімдері, еттен істелген жартылай фабрикаттар және басқалар) тұтынады және өте-мөте сұранысты болып табылады. Алайда ет шикізаты мен қайта өңдеу өнімдерін өндіру көлемінің өсуіне қарамастан, ішкі нарықта қанағаттандырылмаған сұраныс сақталып отыр", – деді ЕЭК Сауда жөніндегі министрі Андрей Слепнев.

Оның сөзінше, тауық етінің ішкі нарығын теңгерімдеу және қысқа мерзімді перспективада ұсыныстың өсуін қамтамасыз ету қабылданған шешім бағытталып отырған импортты ынталандыруға мүмкіндік береді.

"Шара уақытша сипатта ғана. ЕАЭО елдерінің Үкіметтері мұнымен қатарлас тауық етінің ішкі өндірісін ұлғайту жөніндегі қадамдарды жүзеге асыратын болады", – деп атап көрсетті министр.

Тарифтік жеңілдік уәкілетті органның әкелінетін тауардың нысаналы түпмақсатын растау жағдайы кезінде ұсынылатын болады.

ЕЭК Кеңесі «Еуразиялық электробус» мемлекетаралық бағдарламасын әзірлеуді мақұлдады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 12 желтоқсанда «Еуразиялық электробус» мемлекетаралық бағдарламасының жобасын әзірлеуді мақұлдады. Құжат Беларусьтың бастамасы бойынша, Комиссия Кеңесінің үстіміздегі жылғы 15 ақпандағы Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің электромобиль жасау саласындағы жобаларды қалыптастыру мен іске асыру кезіндегі кооперациялық ынтымақтастығын өрістету туралы ұсынымын дамыту мақсатында дайындалған.

"Мемлекетаралық бағдарламаның басты мақсаты - одақтық электробустар нарығының Одағымызда өндірілген жоғары жергіліктілендірілген өнімге деген қажеттілігін қанағаттандыру болып табылады", – деп атап көрсетті ЕЭК Өнеркәсіп және агроөнеркәсіптік кешен жөніндегі министрі Артак Камалян.

ЕЭК министрінің сөзінше, осы мақсатқа жету үшін бірқатар міндетті шешу талап етіледі, атап айтқанда, жабдықты жаңарту және электробустарға арналған тораптар мен агрегаттардың сериялық өндірісін құру, осындай компоненттердің шығарылу көлемін ұлғайту қажет. 

Сондай-ақ, алда Еуразиялық электробустарға арналған жабдықтар мен компоненттерді жеткізушілердің құзыретін күшейту, олар үшін қосалқы компоненттер өндірісін оқшаулау деңгейін арттыру міндеті тұр. Басқа да маңызды міндеттердің арасында – электробустар өндірісі саласында ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық құзыреттілікті дамыту, компоненттер құнындағы импорттық құрамдастықты қысқарту бар. 

Мемлекетаралық бағдарлама жобасын әзірлеуге және іске асыруға қатысуды Беларусь пен Ресейдің мына кәсіпорындары растады: "Белкоммунмаш КШБ" ААҚ, Беларусь ҰҒА Біріккен машина жасау институты, "МАЗ" ААҚ (Беларусь Республикасы), "Камаз" ЖарАҚ, "Росатом" МК (Ресей Федерациясы). Бұл - мемлекетаралық бағдарламаны әзірлеу идеясы қандай да бір түрде олармен талқыланған қарымды ұйымдар ғана.

ЕЭК Кеңесі кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша кейінге қалдыруды ұсыну үшін қосымша негіздің қолданылуын ұзартты

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі экономиканың орнықтылығын арттыру жөніндегі шараларды іске асыру мақсатында қолдау көрсетілетін жүйе құраушы және қала құраушы кәсіпорындардың тауарларды әкелуі кезінде кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша пайызсыз кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді ұсыну негізінің қолданылуын 2024 жылғы 30 маусымға дейін ұзарту туралы шешім қабылдады. Мұның өндірісте пайдаланылмайтын, акцизделетін тауарларға қатысы болмайды.

Бұдан бұрын ЕАЭО елдері экономикасының орнықтылығын арттыру жөніндегі шараларды іске асыру шеңберінде кейінге қалдыруды ұсыну үшін осындай қосымша негіз 2023 жылғы 31 желтоқсанға дейін белгіленген болатын.

Кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді алу үшін кеден органына ұлттық заңнамаға сәйкес берілген уәкілетті мемлекеттік органның растамасын ұсыну қажет.

ЕАЭО-да ветеринариялық мақсаттағы дезинфекциялау, дезинсекциялау және дезакаризациялау құралдарының айналысын реттеудің бірыңғай қағидалары бекітілді

12 желтоқсанда Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында ветеринариялық мақсаттағы дезинфекциялау, дезинсекциялау және дезакаризациялау құралдарының айналысын реттеу қағидаларын бекітті.

ЕЭК 2014 жылдан бастап құжатты әзірлеу мен келісуді ЕАЭО елдерінің ветеринария саласындағы уәкілетті органдарымен бірлесіп жүргізді. Ол көрсетілген құралдар айналысын реттеудің барлық саласын қамтиды.

Одақта Қағидалардың қабылдануымен ветеринариялық мақсаттағы дезинфекциялық, дезинсекциялық және дезакаризациялық құралдарды тіркеудің бірыңғай рәсімдері, олардың сапасына, тиімділігі мен қауіпсіздігіне қойылатын бірыңғай талаптар және оларды бағалау критерийлері, осы құралдардың ЕАЭО-ның кедендік аумағындағы айналысын бақылау-қадағалау қызметінің бірыңғай қағидалары мен рәсімдері белгіленеді. Бұл Одақтың ортақ нарығының жұмыс істеуі мен дамуы үшін бұдан да қолайлы жағдайлар жасайды.

Осы уақытқа дейін аталған құралдар айналысының барлық қыры ұлттық заңнамамен реттелгенін, бұл ЕАЭО-ның ортақ нарығының тиімді жұмыс істеуіне мүмкіндік бермей келгенін атап өткен жөн. Қабылданған құжат Одақта ветеринариялық мақсаттағы дезинфекциялау, дезинсекциялау және дезакаризациялау құралдарының айналысы үшін бұдан да қолайлы және транспарантты жағдайлар жасайды.

ЕЭК Кеңесінің шешімімен өтпелі кезеңдер белгіленген. Атап айтқанда, ЕАЭО Қағидалары 2027 жылғы 1 қыркүйектен бастап күшіне енетіні айқындалған.

Ветеринариялық мақсаттағы дезинфекциялау, дезинсекциялау және дезакаризациялау құралдарының тіркеу куәліктері және 2027 жылғы 1 қыркүйекке дейін берілген осындай құралдарды айналысқа шығару үшін қажетті өзге де құжаттар Одақ елдерінің заңнамасына сәйкес белгіленген мерзімдер ішінде жарамды болады, бірақ 2032 жылғы 31 желтоқсаннан кешіктірілмеуге тиіс. ЕАЭО мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес тіркелген көрсетілген құралдардың тіркеу дерекнамалары 2032 жылғы 31 желтоқсанға дейін Одақтың Қағидаларына сәйкес келтірілуге тиіс.

Бұдан басқа, Қағидаларға сәйкес 2032 жылғы 31 желтоқсанға дейін ЕАЭО-да одақтық елдердің заңнамасына сәйкес 2027 жылғы 1 қыркүйекке дейін тіркелген ветеринариялық мақсаттағы дезинфекциялық, дезинсекциялық және дезакаризациялық құралдардың айналысына жол беріледі. Сондай-ақ ЕАЭО Қағидаларында көзделген тәртіппен оларды тіркеу рәсімі аяқталғанға дейін Одақ мемлекеттерінің заңнамасында көзделген өзге де рәсімдерге сәйкес айналысқа шығарылатын аталған құралдардың айналысына жол беріледі.

ЕЭК Кеңесі 2020-2022 жылдардағы нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу критерийлерін қолдану туралы баяндаманы мақұлдады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 12 желтоқсандағы отырысында ЕЭК Алқасының 2020-2022 жылдардағы нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу критерийлерін қолдану туралы баяндамасы қаралып, мақұлданды.

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес 2012 жылы бекіткен нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу критерийлері - Комиссияның Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта көзделген бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтың жолын кесу жөніндегі құзыретін айқындайтын түйінді құжат.

Құжатты түсіндіріп берген ЕЭК Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі министрі Бақыт Сұлтанов Баяндамада Одақтың трансшекаралық нарықтарын- бағалауға Комиссия Критерийлерді қолданған талдау келтірілгенін атап өтті.

"Баяндамада біздің құқық қолдану практикамызды талдау негізінде проблемалық мәселелердің екі блогы қалыптастырылды, біздің ойымызша, олар ЕАЭО-ның бірыңғай экономикалық кеңістігінде адал бәсекелестікті қамтамасыз ету үшін "сұрқай аймақтар" құрады. Бірінші блок Критерийлердің жекелеген нормаларына, екіншісі – Қритерийлер талаптарының орындалуын бағалау үшін Комиссияда құралдардың жеткіліксіздігіне қатысты", – деді Бақыт Сұлтанов.

Министрдің пікірінше, "тұйықты" мәселелердің қатарында – Комиссияның ЕАЭО шегінен тыс тіркелген шаруашылық субъектілердің бәсекелестік қағидаларын бұзушылығының жолын кесу және экономикалық қызметті үйлестіру құзыретінің жоқ екендігі бар. Трансшекаралық нарықтардағы "доминанттардың" бұзушылығының жолын кесуде де қиындықтар болып отыр.

"Баяндама, шын мәнінде, жол картасы болып табылады және біздің ұлттық бәсекелестік ведомстволарымен алдағы жұмысымыздың бағыттарын айқындайды", – деп түйіндеді Бақыт Сұлтанов.

Бұл осындай екінші Баяндама екенін де атап өткен жөн. Біріншісі 2015-2019 жылдар кезеңін қамтыды. 2023-2025 жылдардағы нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу критерийлерін қолдану туралы кезекті баяндама 2026 жылдың екінші жарты жылдығында Комиссия Кеңесіне ұсынылуға тиіс.

ЕАЭО-да әкелінетін карантинге жатқызылған өнімді карантиндік фитосанитариялық бақылау жетілдіріледі

Әкелінетін карантинге жатқызылған өнімге бастапқы карантиндік фитосанитариялық бақылауды жүзеге асыру кезінде Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің уәкілетті органдары Комиссияның тапсырысы бойынша ҒЗЖ шеңберінде әзірленген тәуекелдің интегралдық индексін ескере отырып, фитосанитариялық тәуекелді басқару жүйесін қолдана алады.

12 желтоқсанда Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі тиісті шешім қабылдады. Кеден одағы Комиссиясының 2010 жылғы 18 маусымдағы "Еуразиялық экономикалық одақта өсімдіктер карантинін қамтамасыз ету туралы" №318 шешіміне өзгерістер енгізілді.

Қабылданған шешіммен меншік иесінің есебінен карантинге жатқызылған өнімді қайтару, зарарсыздандыру немесе жою және өнімнің нақты саны ілеспе құжаттарда көрсетілген санға сәйкес келмеген кезде фитосанитариялық сертификатты жарамсыз деп тану жағдайлары нақтыланды.

Кеңес шешімінің ережелерін іске асыру таңдап алынған бақылау іс-шараларын жүргізуді, карантиндік фитосанитариялық бақылаудан өту уақытын қысқартуды, бейінді шешімдер қабылдау кезінде уәкілетті органдардың бірыңғай тәсілдемесін ендіруді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

ЕАЭО-дағы таңбалау туралы шешімге енгізілген өзгерістер ішкі нарықта тауарларды өткізу еркіндігін қамтамасыз етуге көмектеседі

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі ЕАЭО сәйкестендіру құралдарымен тауарларды таңбалау жүйесінің базалық технологиялық ұйымдық моделіне және тауарлардың жекелеген санаттарына қатысты таңбалауды енгізу туралы ЕЭК Кеңесінің бұрын қабылданған шешімдеріне енгізілетін өзгертулердің «екінші топтамасын» қарастырды.

«Жинақталған тәжірибені, сондай-ақ таңбаланатын өнім санаттары көлемінің кеңеюін ескере отырып, Комиссия қолданыстағы таңбалау ережелерін нақтылау және жетілдіру туралы шешім қабылдады. Мұндай өзгерістердің басты міндеті Одақтың ішкі нарығында кедергілердің болмауын қамтамасыз ету, мүше мемлекеттерде таңбалау тәртібін біріздендіру деңгейін арттыру және ұлттық операторлардың ақпараттық өзара іс-қимылын жақсарту болып табылады», – деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

Осы мақсатта Комиссия Кеңесінің қолданыстағы актілеріне мынадай негізгі түзетулер енгізілді:

- Базалық модельдің ережелері трансшекаралық саудаға байланысты емес мақсаттарда таңбалауға жататын тауарларды өткізу жағдайларына (мысалы: көрме-жәрмеңкелерде ұсыну немесе басқа мүше мемлекеттің аумағында уақытша сақтау) қолданылады;

- «келісімшарттық өндіріс» аясында Одақтың басқа елінің тапсырыс берушісін сәйкестендіру құралдарымен бір мүше мемлекеттің өндірушісі тауарды таңбалау мүмкіндігі қамтамасыз етілді (тапсырыс берушінің алысберіс шикізатынан немесе тапсырыс берушінің сауда белгісінің атынан өндіру).

- жекелеген тауарларды сәйкестендіру құралдарымен таңбалауды енгізу туралы Комиссия Кеңесінің бұрын қабылданған шешімдері базалық модельдің ережелеріне сәйкес келтірілген.

Шешім ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 10 күн өткен соң күшіне енеді.

ЕАЭО нарығында күкірттің массалық үлесі 1,5%-дан аспайтын кеме отынын өндіру және айналысқа шығару мүмкіндігі үш жылға ұзартылды

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Ресей Федерациясының ұсынысы бойынша 24 қарашада өткен отырыста Кеден одағының «Автомобиль және авиациялық бензинге, дизель және кеме отынына, реактивті қозғалтқыштарға арналған отынға және мазутқа қойылатын талаптар туралы» техникалық регламентінің 7-қосымшасының ескертпесіне өзгерту енгізді.

2026 жылғы 31 желтоқсанға дейін ішкі су тасымалдарына қатысатын кемелер үшін күкірттің массалық үлесі 1,5%-дан аспайтын кеме отынын өндіру және айналысқа шығару мүмкіндігі ұзартылды.

Бұл шешім ішкі су тасымалының тұрақтылығын, қолданыстағы логистикалық схемаларды қамтамасыз ету және Қиыр солтүстік аудандары мен оларға теңестірілген аймақтарды тауарлармен үздіксіз қамтамасыз ету мақсатында қабылданды.

2023 жылғы 23-24 қарашадағы ЕЭК Кеңесі отырысының қорытындысы

Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің Вице-премьерлері 23-24 қарашада Мәскеуде өткен Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің отырысында 49 мәселені қарады.

ЕЭК Кеңесі өнеркәсіптік өңдеу үшін ірі қара мал етінің жекелеген түрлеріне қатысты кедендік әкелу бажынан босату түрінде тарифтік жеңілдік ұсынды.

2025 жылға дейін ЕАЭО-ға электромобильдерді әкелуге берілетін тарифтік жеңілдік мерзімін ұзартты.

Вице-премьерлер Тауарлар одағына экспорт пен импортқа лицензиялар мен рұқсаттар беру ережелерінің жаңа редакциясын бекітті. Енді бұл құжаттарды электронды түрде де алуға болады.

ЕЭК Кеңесі дамушы және аз дамыған елдерден әкелінетін тауарлардың шығарылған елін растау бойынша жеңілдетілген рәсімді бір жылға ұзартты.

ЕАЭО-да таңбалау туралы шешімдерге өзгерістер енгізілді, бұл ішкі нарықта тауарлардың еркін қозғалысын қамтамасыз етуге көмектеседі.

ЕАЭО нарығында күкірттің массалық үлесі 1,5%-дан аспайтын кеме отынын өндіру және айналысқа шығару мүмкіндігі үш жылға ұзартылды.

ЕЭК Кеңесі Мемлекеттік сатып алу үшін тауарлардың шығарылған елін айқындау қағидаларын өзгерту жөнінде бірқатар шешімдер қабылдады.

Одақта газбен жұмыс істейтін қозғалтқыштармен жабдықталған тракторлар мен өздігінен жүретін машина өндірушілердің мүмкіндіктері кеңейтілді.

ЕЭК кеңесі Еуразиялық экономикалық одақтың және үшінші тараптың (үшінші тараптардың) кедендік транзитінің бірыңғай жүйесі туралы келісімді мақұлдады. ЕАЭО мен үшінші елдердің кедендік транзитінің бірыңғай жүйесі құрылуда.

ЕЭК Кеңесі табиғи монополиялар саласындағы ЕАЭО елдерінің нормативтік құқықтық актілері туралы шешімді мақұлдады.

ЕЭК Кеңесі дамушы және аз дамыған елдерден әкелінетін тауарлардың шығарылған елін растау бойынша жеңілдетілген рәсім мерзімін ұзартты

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі дамушы және аз дамыған елдерден әкелінетін тауарларға қатысты тарифтік преференциялар беру кезінде қолданыстағы оңайлатуларды бір жыл мерзімге ұзарту туралы шешім қабылдады. Тиісті оңайлатулар Комиссия Кеңесінің 2022 жылғы 17 наурыздағы № 33 шешімінде көзделген және 2023 жылғы 31 желтоқсанға дейін қолданылуы тиіс болатын.

Атап айтқанда, тауардың шығарылған елі туралы сертификаттардың көшірмелерін пайдалану мүмкіндігі ұзартылды (мұндай құжаттардың түпнұсқаларын алты ай мерзім ішінде міндетті түрде ұсыну талабымен).

Бұдан басқа, 2024 жылғы 31 желтоқсанға дейін ЕАЭО елінен шаруашылық жүргізуші субъект пен дамушы немесе аз дамыған елден шаруашылық жүргізуші субъект арасында тікелей келісімшарт жасасудан тұратын тауарларды тікелей сатып алу шарты қолданылмайды.

«Қабылданған шешім импорттаушыларға сыртқы саудада сақталып келе жатқан жағымсыз құбылыстарды еңсеру мақсатында тауарлардың шығарылған елін растау бойынша дәлелденген оңайлатылған механизмін пайдалануды жалғастыруға мүмкіндік береді», – деп түсіндірді ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

 

ЕАЭО-да газбен жұмыс істейтін қозғалтқыштармен жабдықталған тракторлар мен өздігінен жүретін машина өндірушілердің мүмкіндіктері кеңейтілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 24 қарашада ЕАЭО-ның «Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы» және «Ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы тракторлары мен олардың тіркемелерінің қауіпсіздігі туралы» техникалық регламенттеріне өзгерістер енгізді.

Өзгерістерді Ресей Федерациясы ауылшаруашылық және орман шаруашылығы тракторлары мен өздігінен жүретін машиналардың кең ассортименті үшін мотор отыны ретінде газды пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ету мақсатында бастамашыл түрде дайындады және оны Еуразиялық экономикалық одақтың барлық елдері қолдады.

Мүше мемлекеттердің кәсіпорындары сұйытылған табиғи газды (СТГ) мотор отыны ретінде пайдаланатын ауыл шаруашылығы техникасын шығаруды қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін жабдықтар номенклатурасын және техникалық шешімдерді игерді.

Қазіргі уақытта ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы тракторларына арналған техникалық регламентте газды мотор отыны ретінде пайдаланатын тракторларға, сондай-ақ олардың қозғалтқыштарын сұйытылған көмірсутек газымен (СКГ) және сығымдалған табиғи газбен (СТГ) қоректендіруді қамтамасыз ететін осындай тракторлардың компоненттеріне қойылатын міндетті қауіпсіздік талаптары көзделген.

Осы техникалық регламентке енгізілген өзгерістер тракторлардың қозғалтқыштарын сұйытылған табиғи газбен (СТГ) қоректендіруге арналған жабдыққа және осындай жабдықпен жарақтандырылған трактор техникасына қатысты оның талаптарын қолдануды көздейді.

Машиналар мен жабдықтарға арналған техникалық регламентке енгізілген өзгертулер газ тәріздес отынды (СТГ, СТГ немесе СКГ) пайдаланатын қозғалтқыштарды қоректендіруге арналған жабдықты өздігінен жүретін машиналарға орнату мүмкіндігін көздейді.

Газ баллонды жабдыққа қатысты қосарланған реттеуді болдырмау үшін Одақтың «Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтың қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентіне өзгерістер енгізілді, оның қолданылу аясынан өздігінен жүретін машиналарда, ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы тракторларында пайдалану үшін арнайы әзірленген газ баллонды жабдықтар мен элементтерді алып тастау көзделген.

Аталған техникалық регламенттерге өзгерістер енгізу туралы ЕЭК Кеңесінің шешімі ресми жарияланған күннен бастап 360 күнтізбелік күн өткен соң күшіне енеді.

ЕЭК Кеңесі мемлекеттік сатып алу үшін ТШЕ ережелерін өзгерту бойынша бірқатар шешімдер қабылдады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің шешімімен мемлекеттік сатып алу үшін тауарлардың шығарылған елін айқындау қағидаларының (ТШЕ) № 1 қосымшасына өзгерістер енгізілді.

Одақ елдерінің сатып алу және бизнес саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдарының өкілдерімен бірлесіп, медициналық қолғаптарды өндіруді оқшаулау деңгейін есептеу кезінде балдық тәсілді қолдана отырып, медициналық қолғаптарды ("медициналық бұйымдар" саласының тауарлық позициясы) өндіру талаптары әзірленіп, келісілді.

ЕЭК бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу министрі Бақыт Сұлтановтың айтуынша бұған дейін Ресей Федерациясында осы позиция бойынша Ресей Федерациясы Үкіметінің 2020 жылғы 30 сәуірдегі № 617 қаулысына сәйкес мемлекеттік сатып алуға қолжетімділік шектелген болатын. «Енді ЕАЭО-дан әкелінетін тауарлар Еуразиялық тізілімге енгізілетін болады және оларға кедергісіз қол жеткізу мүмкіндігі туады», – деп атап өтті ЕЭК министрі.

Сондай-ақ, Комиссия Кеңесінің шешімімен 2024 жылғы 31 желтоқсанға дейін ұзартылды, осы мерзім ішінде ТШЕ қағидаларының № 1-1 қосымшасына енгізілген тауарлар СТ-1 тауарының шығарылған елі туралы сертификат негізінде өнеркәсіптік тауарлардың Еуразиялық тізіліміне енгізіледі.

ЕАЭО электромобильдерді әкелуге белгіленген тарифтік жеңілдікті 2025 жылдың соңына дейін ұзартады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақ елдеріне шектеулі мөлшерде әкелінетін электромобильдерге қатысты кедендік баж салығын төлеуден босату түріндегі тарифтік жеңілдікті 2025 жылғы 31 желтоқсанға дейін ұзартты.

Кедендік баждарды төлеуден босату тек Армения Республикасында, Беларусь Республикасында, Қазақстан Республикасында және Қырғыз Республикасында тұрақты тұратын азаматтарға ғана беріледі. Бұл ретте Ресей Федерациясында азаматтығы және (немесе) тұрақты тұратын жері бар адамдарға электромобильдерді иелену, пайдалану және ұстау құқықтарын беруге рұқсат етілмейді.

«Электромобильдерге сұранысты ынталандыруға, оларды өндіруге және зарядтау станциялары желісін дамытуға бағытталған басқа шаралармен бірге тарифтік жеңілдікті қолдану мерзімдерін ұзарту осындай көлік құралдарының кеңінен қолданылуына ықпал етеді деп күтілуде», – деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

 

 

ЕАЭО-да тауарлардың экспорты мен импортына лицензиялар мен рұқсаттарды электрондық түрде алуға болады

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі үшінші елдермен сауда жасауда тарифтік емес реттеу шаралары қолданылатын тауарлардың экспорты мен импортына лицензиялар мен рұқсаттар беру қағидаларының жаңа редакциясын бекітті.

Құжаттың кейбір нормалары ұлттық заңнамаға сәйкес Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің дайындығына қарай қолданылатын болады. Мысалы, егер бұл ЕАЭО елінің заңнамасында көзделген болса, автоматты режимде электрондық құжат нысанында лицензиялар мен рұқсаттар беру мүмкіндігі. Бұл жағдайда сыртқы сауда шартынан (келісімшарттан) міндетті мәліметтер жиынтығын пайдалану мүмкіндігі де пайда болады.

«Цифрландырудың қарқынды дамуы бюрократиялық рәсімдерді жеңілдететін, сондай-ақ ЕАЭО-да бизнесті жүргізу жағдайларына оң әсер ететін осындай шешімдер қабылдау қажеттілігін талап етеді», – деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

Мүше мемлекеттерді жаңа қағидаларды іске асыруға дайындау үшін шешім 2023 жылғы 25 мамырда қол қойылған және дербес құжатқа лицензиялар мен рұқсаттар беру қағидаларын бөлетін ЕАЭО туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттама күшіне енген күннен бастап 60 күнтізбелік күн өткен соң күшіне енеді.

 

ЕАЭО-ның жалпы электр энергетикалық нарығын дамытудың кезекті кезеңі аяқталды

Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің Үкімет басшылары Электр энергиясының өзара саудасы қағидаларын, сондай-ақ Мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындау және бөлу қағидаларын бекітті. Бұл ортақ электр нарығының сәтті жұмыс істеуі үшін Одақта қабылдануы керек төрт негізгі ереженің екеуі.

Осы құжаттарды қабылдау Одақтың ортақ электр энергетикалық нарығының жұмыс істеуі үшін құқықтық базаны қалыптастырудың кезекті кезеңін аяқтады. Еуразиялық экономикалық комиссияның энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Қожошевтің айтуынша, осы қағидалар пакетін қабылдау осындай нарықты құру үшін маңызды қадам болып табылады. Қағидалар орталықтандырылған сауда операторлары мен тіркеушіні нарықтың жұмысын қамтамасыз ететін қажетті инфрақұрылымды құруға дайындауды жеделдетуге мүмкіндік береді.

Комиссия мен Одақ елдері ортақ электр энергетикасы нарығы қызметінің қалған қағидаларын және оның тиісті жұмысын қамтамасыз ететін нормативтік құқықтық актілерді дайындауды аяқтау бойынша әлі де көптеген іс-шаралар жүргізуі керек.

Үкіметаралық кеңеске ЕАЭО-дағы интеграциялық процестерді одан әрі дамыту туралы декларацияның жобасы ұсынылды

26 қазанда Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысында үкімет басшылары «2030 және 2045 жылдарға дейінгі кезеңге Еуразиялық экономикалық одақ аясындағы интеграциялық процестерді одан әрі дамытудың негізгі міндеттері мен басты бағыттары туралы» декларацияның жобасын қарады.

Бұған дейін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің төрағасы, Ресей президенті Владимир Путин мүше мемлекеттердің басшыларына арналған жолдауында Одақтағы интеграциялық өзара іс-қимылдың негізгі векторларын айқындайтын ұзақ мерзімді жоспарлау бойынша жаңа құжаттарды дайындауға кірісуді ұсынды.

Желтоқсан айында декларация жобасын Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңеске ұсыну жоспарлануда.

Бұдан басқа, үкімет басшыларына ЕАЭО-ның қызметі туралы баяндаманы дайындау барысы туралы хабарланды, онда 10 жылдық кезеңдегі нәтижелер мен жетістіктерге талдау жасалған. Бұған дейін мұндай бастаманы Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев көтерген болатын.

ЕЭК Алқасының төрағасы Михаил Мясниковичтің ЕҮАК қорытындылары бойынша баспасөз-конференцияда сөйлеген сөзі

Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшылары Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысында біздің интеграцияны тереңдете дамыту үшін маңызы бар 30 құжатты қарады.

Ресей Федерациясының ЕАЭО аясындағы ынтымақтастықты дамыту туралы бастамасы қолдау тапты.­ Үкімет басшылары ЕАЭО аясындағы ­«Еуразиялық экономикалық жол» 2030 жылға дейін және 2045 жылға дейінгі кезеңдегі ­экономикалық процестерді одан әрі дамыту туралы декларацияның жобасын талқылады.­ Құжатты мемлекет басшыларына 2023 жылғы желтоқсанда ұсыну жоспарлануда.

ЕАЭО-ның 10 жылдық кезеңдегі жұмыс істеу қорытындылары туралы баяндаманы дайындау барысы туралы баяндалды.

­Электр энергиясының өзара сауда ережесі ­және мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін анықтау және бөлу ережесі бекітілді.­ Бұлар ЕАЭО-ның электр энергиясының ортақ нарығының жұмыс істеуін­ қамтамасыз ететін өте маңызды құжаттар.

Ынтымақтастықтың түбегейлі жаңа бағыттары – жобалық ынтымақтастық қабылданды.­ Өнеркәсіп салаларында бірлескен кооперациялық жобаларды іріктеу туралы ереже бекітілді.­

Келесі жылдан бастап еуразиялық кооперациялық жобаларды қолдау Одақ бюджеті есебінен берілген кредиттер бойынша пайыздық мөлшерлемелерді жылына шамамен 20 млн доллар көлемінде субсидиялау арқылы жүзеге асырылатын болады.­

Ең басым салалар – ­машина жасау, микроэлектроника, авиация, химия және фармацевтика өнеркәсібі.­

ЕАЭО Жарғылық органдарының 2023 жылғы жұмысының кейбір алдын ала қорытындылары туралы.­ Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес 17 құжатты, Еуразиялық үкіметаралық кеңес – 28, Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесі – 175, Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасы – 327 құжатты қабылдады. Осы жылдың тоғыз ай ішінде 8 келісімге қол қойылып, 12 халықаралық шарт күшіне енді.

Одақ елдерінің экономикасы дамуда. Алдын ала бағалау бойынша ЕАЭО ЖІӨ нақты­көлемінің индексі 2022 жылғы қаңтар – тамызбен салыстырғанда 2023 жылғы қаңтар – тамызда 102,8% құрады.­

Одақ мемлекеттері арасындағы өзара сауда көлемі 2023 жылдың 8 айында 9,6%-ға ұлғайды.­

Кооперациялық байланыстар нығайтылуда. 2023 жылғы қаң­тар – тамызда кооперациялық тауарларды жеткізу 2022 жылғы жоғары базаға қарағанда 5,2%-ға ұлғайды. Бұл ішкі нарықты ЕАЭО өнімдерімен қанықтыруға ықпал етті. 8 ай ішінде өнеркәсіп өндірісінің көлемі 2022 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 103,2% (930 млрд АҚШ доллары), өңдеу­өнеркәсібінде – 106,6%, негізгі капиталға салынған инвестициялар 2022 жылдың 6 айына қарағанда қаңтар-маусым ішінде 108,1% құрады.­

2023 жылғы қаңтар – тамызда ЕАЭО-ның барлық елдерінде нақтылы жалақы өсті. Орташа айлық нақтылы жалақы ең жоғары өсу қарқыны­ Арменияда – 113,9%, Қырғызстанда – 112,2% және Беларуссияда – 109,3% тіркелді.­

Комиссия үкімет басшылары белгілеген барлық ­тапсырмалар мен міндеттер бойынша жұмысты жалғастырады.­ ЕҮАК келесі отырысы 2024 жылдың ақпан айының басында Алматыда өтеді.

ЕАЭО елдерінің үкімет басшылары кооперациялық жобаларды іріктеу және оларға қаржылай жәрдем көрсету қағидаларын бекітті

Еуразиялық үкіметаралық кеңес өнеркәсіп салаларында бірлескен кооперациялық жобаларды іріктеу және оларды Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттері іске асырған кезде қаржылық көмек көрсету туралы қағиданы бекітті.

Қағида Еуразиялық экономикалық одақ елдері мемлекеттері мен үкіметтері басшыларының тапсырмаларына сәйкес әзірленді және Одақтағы өнеркәсіптік кооперацияға қаржылай жәрдемдесудің жаңа бағдарламасының негізгі құжаты болып табылады.

«Бұл механизм өнеркәсіпті интеграциялық дамыту жолындағы серпінді оқиға болып табылады, өйткені экономиканың нақты секторында кооперацияны ынталандыру үшін ұлттықтан жоғары қаржы құралы алғаш рет қалыптасуда. Өнеркәсіптік кооперацияға қаржылай жәрдемдесу бағдарламасы көпжақты ынтымақтастықты дамытудың жаңа кезеңін ашады және біздің елдеріміздің одан әрі технологиялық дамуына ықпал ететін болады. Жаңа механизм өнеркәсіптік әлеуетті дамыту және нығайту үшін жинақталған әлеуетті іске асыруды ынталандыруға, оның ішінде шағын экономикалар үшін жаңа технологиялық шешімдерді әзірлеуге және енгізуге қолжетімділікті қамтамасыз етуге кепілдік беруге арналған, бұл өз өндірістік әлеуетін ұлғайту және тұтастай алғанда еуразиялық кеңістікте интеграциялық процестерді дамыту үшін қажетті алғышарттар жасайды», — деп атап өтті ЕЭК өнеркәсіп және агроөнеркәсіптік кешен министрі Артак Камалян.

Қабылданған Қағида жобаларды іріктеу тәртібі мен критерийлерін, қарыз алушылар мен қаржы ұйымдарына қойылатын талаптарды, механизмге қатысу үшін өтінім беру рәсімін, кооперациялық жобаларды іске асыру үшін тараптардың әрқайсысын жауапкершілігін және бақылауын айқындайды.

Жобаларды таңдау критерийлері бірнеше негізгі шарттарды орындау болып табылады. Кооперациялық жоба, егер оның қатысушылары Одақтың үш және одан да көп мемлекеттерінің кәсіпорындары болса, қаралуы мүмкін. Қағидаға сәйкес жоба бір немесе бірнеше маңызды нәтижелерге қол жеткізуге бағытталуы керек, мысалы, жаңа кәсіпорын құру немесе оны қайта жарақтандыру, қосылған құн тізбегін қалыптастыру, экспортты ұлғайту, сауда немесе инвестиция көлемін ұлғайту. Ал кәсіпкерлер оны бес жыл мерзімде іске асыруы тиіс.

Егер қаржылық көмектің сандық көрсеткіштері туралы айтатын болсақ, қазіргі уақытта тараптар мыналар туралы келісті: субсидия мөлшері жобаны қаржыландыру жүргізілетін ұлттық валютаның негізгі (есептік) мөлшерлемесінің (100% негізгі мөлшерлемесінің) мөлшеріне тең, бұл ретте жылына бір жоба бойынша субсидияның ең жоғары мөлшері 350 млн ресей рублінің баламасынан аспауы тиіс. Механизмге қатысатын банктің ең жоғары мөлшерлемесі 6,5%-ға ұлғайтылған негізгі мөлшерлеме деңгейінен аспауға тиіс. Кооперациялық жобалардың келіп түсуіне қарай Комиссия жылына екі рет олардың тізбелерін жасайды және балдық жүйе бойынша келіп түскен бастамалардың басымдылығын саралайтын болады.

«Кооперациялық жобаларды қолдау бағдарламасы келесі жылы іске қосылады деп үміттенеміз. Бұған Одақ бюджетінде шамамен 1,8 млрд ресей рублі қарастырылған және біз механизмді толыққанды іске қосу үшін қызықты жоба ұсыныстарын күтеміз», — деп түсіндірді Артак Камалян.

 

ЕАЭО пұрсаттылықты сауда шеңберінде тауарлардың шығу тегін растаудың оңайлатылған рәсімін пайдалану мүмкіндігін ұзартты

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі еркін сауда туралы келісімдер бойынша Еуразиялық экономикалық одақтың әріптес елдерінен әкелінетін тауарлардың шығу тегін құжаттамалық растау рәсіміне байланысты оңайлатудың қолданылу мерзімін ұзарту туралы шешім қабылдады.

 Бұл арада сөз тарифтік пұрсаттылық алу үшін тауарлардың шығу тегі туралы сертификаттың көшірмесін (мұндай құжаттың түпнұсқасы кейіннен алты ай мерзімде міндетті түрде ұсынылған жағдайда) пайдалану туралы болып отыр. Тиісті мүмкіндік Комиссия Кеңесінің 2022 жылғы 19 мамырдағы № 85 шешімінде көзделген.

"Шешім кеден органдарына сертификаттарды ұсынудың ағымдағы форматын сақтауға бағытталған, оның артықшылықтарын бизнес-қоғамдастық өкілдері де, реттеушілер де атап өтіп жүр", — деп түсіндірді ЕЭК Сауда жөніндегі министрі Андрей Слепнев.

Шешім ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 30 күн өткен соң күшіне енеді және 2025 жылғы 31 желтоқсанға дейінгі аралықта қолданылатын болады.

ЕАЭО-да дәрілерді тіркеу және сараптау қағидаларына өзгерістер енгізілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі дәрілік препараттың тіркеу дерекнамасын Одақ талаптарына сәйкес келтіру және дәрілік препараттарды тіркеу рәсімі бойынша құқық қолдану тәжірибесін ескере отырып, ЕАЭО-да дәрілерді тіркеу және сараптау қағидаларын өзектілендірді. Тиісті рәсім шеңберінде дәрілерді мерзімсіз тіркеу куәліктерін беру қағидалары түзетілді.

Уәкілетті органның сұратуы бойынша енгізілуі мүмкін дәрілік препараттарды қолдану қауіпсіздігінің қосымша шаралары белгіленді.

Инспекциялар жүргізу кезінде клиникалық зерттеулердің өндірісі мен сапасын бағалау кезінде тіркеу шеңберінде және бақылау мен инспекциялық рәсімдер шеңберінде ұсынылатын құжаттардың қосарласуы алып тасталды.

Қабылданған шешім дәрілік заттардың тіркеу дерекнамасын ЕАЭО талаптарына сәйкес келтіруге байланысты әкімшілік рәсімдерді оңтайландыруға мүмкіндік береді. Сайып келгенде, бұл халық үшін дәрілерге қолжетімділікті қамтамасыз етуге көмектеседі.

ЕАЭО-ның "Шағын көлемді кемелердің қауіпсіздігі туралы" техникалық регламенті өзгертілді

Еуразиялық экономикалық одақтың "Шағын көлемді кемелердің қауіпсіздігі туралы" техникалық регламентіне Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 20 қазандағы шешімімен енгізілген өзгерістер оны қолданудың жинақталған тәжірибесін ескере отырып, техникалық регламенттің жекелеген ережелерін дәлдеп, нақтылайды, сондай-ақ ЕАЭО аумағында айналысқа шығаруға арналған өнімді жобалау, дайындау және сәйкестігін бағалау кезінде осы құжаттың талаптарын біркелкі түсінуді және орындауды қамтамасыз етеді. Техникалық регламенттің қолданылу саласы нақтыланды. Техникалық регламент қолданылмай келген өнімдер тізбесін айқындайтын № 1 қосымша жаңа редакцияда баяндалған. Сондай-ақ "шағын көлемді кеме" термині нақтыланып, "аэробот", "гидроцикл" терминдеріне айқындама берілген.

Техрегламент талаптарын бұдан да дәл түсіну үшін судағы белсенді демалыс құралдарына не жататыны айқындалған. Бұл, мысалы, кемелерді қоспағанда, үрлемелі жүзу құралдары; тіркеп сүйретілетін құралдар (су шаңғылары, вейкбордтар, "банандар", шеңберлер және т.б.), желкенді-парашюттік құралдар (буера, кайтбординг тақталары, виндсерфинг және т.б.), соның ішінде су астындағы аң аулау және сүңгу құралдарын қоса, және басқалары.

Техникалық регламентке өзгерістер ЕЭК Кеңесінің өзгерістер енгізу туралы шешімі ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 180 күн өткен соң күшіне енеді.

ЕЭК Кеңесі Беларусь пен Ресейдің навигациялық пломбалар бойынша экспериментті іске асыру мерзімін 2024 жылғы 1 шілдеге дейін ұзартты

Сегіз айдан бері Беларусь Республикасында экспорттың кедендік рәсіміне жатқызылған және Ресей Федерациясы аумағының азаймалы ағаш материалдары мен ағаш өңдеу өнімдеріне қатысты навигациялық пломбаларды қолдану бойынша эксперимент жүргізілуде.

Эксперимент 2023 жылғы 13 ақпанда басталды. Көрсетілген кезең ішінде навигациялық пломбалар аталған өнімнің 400-ден астам тасымалына қатысты қолданылды. Эксперименттің аралық нәтижелері 2023 жылдың көктемінде-ақ Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінде қаралған-ды, онда экспериментті осы жылдың соңына дейін ұзарту туралы шешім қабылданды.

Бұдан басқа, эксперимент шеңберінде алынған практикалық тәжірибе 2022 жылғы 19 сәуірдегі тасымалдарды қадағалап отыру үшін Еуразиялық экономикалық одақта навигациялық пломбаларды қолдану туралы келісімді іске асыруды бастау үшін Комиссияның қажетті нормативтік актілерін дайындау кезінде ескерілді.

Келісім Одақ аумағы бойынша тасымалдауды ұйымдастыру кезінде қазіргі заманғы техникалық және технологиялық шешімдерді пайдалануды кеңейту жолымен ЕАЭО-дағы тауарлардың заңды айналымын қамтамасыз етуге, сондай-ақ тауарларды тасымалдауға қатысты (транзит, экспорт және өзара сауда кезінде) кедендік және өзге де мемлекеттік бақылау түрлерінің шараларын қолдануды барынша азайтуға бағытталған.

Бизнестің аталған экспериментті жалғастыруға мүдделілігіне байланысты бүгін Комиссия Кеңесінде оны 2024 жылғы 1 шілдеге дейін ұзарту туралы уағдаластыққа қол жеткізілді.

ЕЭК ҚҚС салық салу мақсаттары үшін электрондық нысанда көрсетілетін қызметтер тізбесін бекітті

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің отырысында ҚҚС салық салу мақсаттары үшін электрондық нысанда көрсетілетін қызметтер тізбесі бекітілді. 

Тізбе 14 көрсетілетін қызметтен тұрады, оларды көрсету ақпараттық жүйелер арқылы, соның ішінде Интернет арқылы жүзеге асырылады, ақпараттық технологияларды пайдаланбай іске асыру мүмкін емес. Жаңа қағидалар бойынша Еуразиялық экономикалық одақ аумағында электрондық нысанда көрсетілетін қызметті бекітілген тізбеден трансшекаралық сатып алу кезінде ҚҚС салық салу осындай қызметті сатып алушының орналасқан жері бойынша жүзеге асырылатын болады.

ЕЭК Экономика және қаржы саясаты жөніндегі министрі Бақытжан Сағынтаевтың сөзінше, ЕЭК Кеңесінің электрондық нысанда көрсетілетін қызметтер тізбесін бекітуі электрондық нысанда көрсетілетін қызметтердің ҚҚС салық салу тәртібін реттеу бойынша ЕАЭО-да жүргізілетін кешенді жұмыстың соңғы кезеңі болып табылады. Ол 2022 жылғы 9 желтоқсанда Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында мемлекет басшыларының Электрондық нысанда қызметтер көрсету кезінде ҚҚС әкімшілігін жүргізу тәртібін реттейтін базалық хаттамаға қол қойғанын еске салды.

"Бүгін бұрын қол қойылған Хаттама өз күшін қолданатын көрсетілетін қызметтердің нақты тізбесі бекітілді. Сөйтіп, Одақ аумағында көрсетілетін қызметтердің интернет-саудасы үшін ашық және дұрыс болжанған орта қамтамасыз етілді. Электрондық сауда саласы үнемі дамып отырады, соның ішінде электрондық нысанда көрсетілетін қызметтердің жаңа түрлері пайда болады, сондықтан Комиссия қажет болған жағдайда ҚҚС-қа салық салу мақсаттары үшін электрондық нысанда көрсетілетін қызметтер тізбесін кеңейту үшін осы саланың мониторингін жалғастырады",- деп атап көрсетті Бақытжан Сағынтаев.

«Ет және ет өнімдерінің қауіпсіздігі туралы» техрегламентке өзгерістер қабылданды

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Кеден одағының «Ет және ет өнімдерінің қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентіне өзгерістер енгізді. 

Өзгерістерді Ресей Федерациясының Ауыл шаруашылығы министрлігі сою өнімдері мен ет өнімдерін таңбалаудағы тағамдық құндылықты (ақуыз, май, көмірсулар, қоректілік) көрсетуге қойылатын талаптарды түзету бөлігінде техникалық регламенттерге өзгерістер енгізу жоспарына сәйкес әзірледі. Өзгерістердің өзектілігі ет пен сою өнімдерінің, соның ішінде шикізат ретінде пайдаланылатындардың, стандарттау қиын ақуыз мен майдың жаратылыстық (табиғи) әртектілігімен сипатталатындығына байланысты.

Өзгерістер тұтынушыларды адастыратын іс-әрекеттерді алдын ала ескертуге бағытталған. Олар техрегламентте осындай өнімді өндіру ерекшеліктерін ескере отырып, ақуыз құрамының нақты мәндерінің (азаю жағына қарай 20%-ға дейін) және майдың, көмірсулардың, қоректіліктің (ұлғаю жағына қарай 20%-ға дейін) таңбалауда көрсетілген мәндерден ауытқуларының рұқсат етілген шектерін белгілеу арқылы тағамдық заттардың санын көрсетудің дұрыстығын бақылауға байланысты проблемаларды шешуге көмектеседі.

Өзгерістер сою өнімдері мен ет өнімдерінің тағамдық құндылығы туралы ақпаратты көрсету кезінде тағамдық заттар құрамының нақты мәндерінің жол берілетін шектерін: ақуыз – таңбалауда көрсетілген мәннен кемінде 80% болуын; май, көмірсулар, энергетикалық құндылығы (қоректілігі) – таңбалауда көрсетілген мәннен 120% аспауын көздейді.

Сойыстық құс еті өнімдері мен құс етінен жасалған өнімдерге қатысты ұқсас талаптар Комиссия Алқасы 2021 жылғы 29 қазанда қабылдаған және 2023 жылғы 1 қаңтарда күшіне енген Одақтың «Құс етінің және оның өңделген өнімдерінің қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентінде белгіленген.

Қабылданған шешім жаңа талаптарға бірқалыпты көшу үшін 24 айлық өтпелі кезеңді көздейді. Өтпелі кезең мүше мемлекеттермен белгіленген тәртіпте қосымша келісілетін болады.

2024 жылғы 1 сәуірге дейін тауарларды бажсыз әкелудің шекті мәні жеке тұлғалар үшін 1000 еуро және тауарлар үшін 31 кг құрайды

Ресей тарапының бастамасы бойынша тауарларды бажсыз әкелудің көтеріңкі шекті мәнінің қолданылуы жеке тұлғалар үшін тағы да жарты жылға ұзартылды. 

Сөйтіп, 2024 жылғы 1 сәуірге дейін тауарларды бажсыз әкелудің шекті мәні жеке тұлғалар үшін 1000 еуро және тасымалдаушы немесе пошта жөнелтілімі арқылы тасып әкелінетін, әуе көлігінен басқа барлық көлік түрлерімен немесе жаяу тасымалданатын тауарлар үшін 31 кг құрайды.

Егер тауарлардың құны бұл сомадан асып түссе немесе оның салмағы 31 кг астам болса, бұл жағдайда мына мөлшерде баж төлеу қажет болады:

-тасымалдаушы немесе пошта жөнелтілімі арқылы тасып әкелінетін тауарлар үшін оның құнынан 15 %, бірақ норманың артып кетуі бөлігінде 1 кг үшін 2 еуродан кем болмайды;

-жолжүгі ретінде әкелінетін тауарлар үшін оның құнынан 30 %, бірақ 1 кг үшін 4 еуродан кем емес.

Еске сала өтсек, бұл шекті мән 2022 жылы шетелдік интернет-дүкендерден жеке пайдалануы үшін тауарларға тапсырыс беретін азаматтарды қолдау үшін уақытша негізде арттырылды. Наурыз айында оның қолданылуы ағымдағы жылғы 1 қазанға дейін ұзартылды. Бұрын шекті мән тасымалдаушы немесе пошта жөнелтілімдері арқылы тасымалданатын тауарлар үшін 200 еуро және әуе көлігінен басқа барлық көлік түрлерімен немесе жаяу тасымалданатын тауарлар үшін 500 еуро болатын.

Ұшақпен бажсыз әкелудің шекті мәні 10 мың еуро және 50 кг деңгейінде сақталады.

Шешім жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 10 күн өткен соң күшіне енеді және осы жылғы 1 қазаннан бастап туындайтын құқықтық қатынастарда қолданылатын болады.

ЕЭК Кеңесінің 2023 жылғы 27 қыркүйектегі отырысының қорытындылары

Ресей тарапының бастамасы бойынша тауарларды бажсыз әкелудің көтеріңкі шекті мәнінің қолданылуы жеке тұлғалар үшін тағы да жарты жылға ұзартылды.

Сөйтіп, 2024 жылғы 1 сәуірге дейін тауарларды бажсыз әкелудің шекті мәні жеке тұлғалар үшін 1000 еуро және тасымалдаушы немесе пошта жөнелтілімі арқылы тасып әкелінетін, әуе көлігінен басқа барлық көлік түрлерімен немесе жаяу тасымалданатын тауарлар үшін 31 кг құрайды.

ЕЭК Кеңесі ЕАЭО елдерінде дәрілік препараттарды, алкогольсіз сусындарды, шырындарды, сондай-ақ телефондар мен ноутбуктерді таңбалаудың бірыңғай қағидаларын белгілеу туралы шешім қабылдады. Мүше мемлекеттер бұл туралы осы іс-шаралар басталғанға дейін алты айдан кешіктірмей ЕЭК-ке хабарлама жасай отырып, өз аумағында сәйкестендіру құралдарымен өнімдерді таңбалауды енгізу күні мен тәртібін дербес айқындайтын болады. 

ЕЭК Кеңесі ЕАЭО интеграцияланған ақпараттық жүйесінің (ЕАЭО ИАЖ) 2024 жылға арналған даму жоспарын бекітті. Атап айтқанда, бұл бағытты қаржыландыруды айтарлықтай арттыру туралы шешім қабылданды. 

Комиссия Кеңесі отырысының барысында Қазақстан Республикасының, Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының өзара саудасы шеңберіндегі тасымалдар кезінде навигациялық пломбаларды қолдану жөніндегі эксперименттің ойдағыдай іске асырылғаны туралы баяндалды. Эксперимент қорытындысы бойынша уәкілетті пломбалау операторларының ақпараттық жүйелерінің табысты интеграциясы және Қазақстан Республикасының, Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының Еуразиялық экономикалық одақта тасымалдарды қадағалап отыру үшін навигациялық пломбаларды қолдану туралы келісімді іске асыруға технологиялық дайындығы расталды. 

ЕЭК Кеңесі ҚҚС салық салу мақсаттары үшін электрондық нысанда көрсетілетін қызметтер тізбесін бекітті.Тізбе 14 көрсетілетін қызметтен тұрады, оларды көрсету ақпараттық жүйелер арқылы, соның ішінде Интернет арқылы жүзеге асырылады, ақпараттық технологияларды пайдаланбай іске асыру мүмкін емес. Жаңа қағидаларға сәйкес, ЕАЭО аумағында электрондық нысанда көрсетілетін қызметтерді трансшекаралық сатып алу кезінде ҚҚС салығын салу сатып алушының орналасқан жері бойынша орын алады. 

ЕАЭО техрегламенттерінің және оларға орайлас стандарттар тізбесінің ғылыми-техникалық деңгейін бағалау тәртібі бекітілді.Құжат техрегламенттерде белгіленген өнімдерге қойылатын талаптарды қазіргі заманғы ғылымның, технологиялардың, өндірістердің және сынақ базасының дамуына сәйкес келтіруге бағытталған. 

Ауа райы болжамы және метеорология бойынша көрсетілетін қызметтер жөніндегі әкімшілік ынтымақтастық туралы келісім мақұлданды.Құжатты Комиссия бірыңғай нарық режимінде метеорологиялық көрсетілетін қызметтердің жұмыс істеуі саласында ЕАЭО елдерінің реттеушілері арасында тиімді ақпараттық алмасу үшін әзірледі. 

«Ет және ет өнімдерінің қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке өзгерістер қабылданды.Өзгерістер осындай өнімдер өндірісінің ерекшелігін ескере отырып, құрамындағы ақуыздың, майдың, көмірсулардың, қоректіліктің таңбалауда көрсетілген нақты мәннен ауытқуының жол берілетін шектерін белгілейді. 

ЕЭК Кеңесі Алқаға таяудағы отырыстарының бірінде Алқаның бірқатар шешімдерінің 2023 жылғы 1 қазаннан бастап күшіне ену мерзімін 2024 жылғы 1 сәуірге өзгертуге тапсырма берді. Аталған шешім транзиттік декларацияны толтыруға, тауарға арналған декларацияға, сондай-ақ кедендік құжаттардың құрылымы мен форматтарына қатысты кедендік құқықтық қатынастарды реттейді. Мәселе Комиссия Кеңесінде ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің кеден органдарының бастамасы бойынша қаралды. 

ЕЭК Кеңесі мемлекетаралық қималардың өткізу қабілетін айқындау мен бөлу қағидаларының және Одақтың жалпы электр энергетикалық нарығында электр энергиясының өзара саудасы қағидаларының жобаларын мақұлдады. 

ЕЭК Кеңесі уақытша санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шараларды енгізу кезінде Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің уәкілетті органдарының өзара іс-қимыл тәртібіне өзгерістерді бекітті. Құжат "уақытша ветеринариялық-санитариялық шаралар", "уақытша санитариялық шаралар" ұғымдарының анықтамаларымен, оларды енгізуді және мазмұнын негіздеумен толықтырылды. Енгізілген өзгерістер елдердің уәкілетті органдарына ұғымдарды әртүрлі түсіндіруді болдырмауға мүмкіндік береді және уақытша шараларды енгізу кезінде өзара іс-қимылдың бірыңғай тәсілдемелерін практикада қолдануға мүмкіндік береді. 

ЕЭК Кеңесінің келесі отырысы қазан айының екінші жартысында өтеді.

ЕЭК Кеңесінің мүшелері Ауа райы болжамы және метеорология бойынша көрсетілетін қызметтер жөніндегі әкімшілік ынтымақтастық туралы келісімді мақұлдады

Құжатты Еуразиялық экономикалық комиссия бірыңғай нарық режимінде метеорологиялық көрсетілетін қызметтердің жұмыс істеуі саласында Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің реттеушілері арасында тиімді ақпараттық алмасуды қамтамасыз ету үшін әзірледі.

 

Келісім жобасында ЕАЭО елдерінің ресми сайттарында еркін қолжетімділік қамтамасыз етілетін ақпарат тізбесі айқындалған. Мұндай Тізбеге мүше мемлекеттердің ауа райы болжамы және метеорология саласындағы қызмет мәселелерін қозғайтын қолданыстағы нормативтік құқықтық актілері туралы, сондай-ақ метеорологиялық көрсетілетін қызметтердің бірыңғай нарығына қатысушылар туралы мәліметтер кіреді. Бұдан басқа, құжат тараптар арасында алмасу үшін метеорологиялық көрсетілетін қызметтердің бірыңғай нарығына қатысушыларға берілген тиісті рұқсаттардың тоқтатылуы, қолданылуын тоқтата тұру, күшін жою туралы ақпараттар тізбесін айқындайды.

Келісім реттеушілерге деректермен өзара жедел алмасуға және құқық бұзушылықтарды болдырмауға мүмкіндік береді. Олар басқа елдердің құзыретті органдарынан қажетті мәліметтерді, соның ішінде берілген рұқсаттар туралы, метеорологиялық көрсетілетін қызметтер нарығына қатысушылар туралы және т.б. сұратып, ала алады.

Бұл механизмдер ЕАЭО елдерінде метеорологиялық көрсетілетін қызметтер нарығының дамуын ынталандыратын болады.

Келісім оған қол қою үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындау мақсатында Одақ елдеріне жіберілді.

Мемлекеттік сатып алуға қатысу үшін өнеркәсіптің екі жаңа саласы Еуразиялық қағидаларға кірістірілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 26 қыркүйекте мемлекеттік сатып алу мақсаттары үшін тауарлардың жекелеген түрлерінің шығарылған елін (ТШЕ) айқындау қағидаларына № 1 қосымшаға енгізу үшін өнеркәсіптің төрт саласының алты тауар позициясына өндірістің жаңа шарттарын келісті.

ЕЭК Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі министрі Бақыт Сұлтановтың сөзінше, Комиссия Еуразиялық экономикалық одақ елдерімен және бизнес өкілдерімен бірлесіп, ТШЕ-нің Еуразиялық қағидаларын өндірістің жаңа шарттарымен және тауар позицияларымен толықтыруды жалғастыруда.

"Бүгін Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің вице-премьерлері Еуразиялық сатып алуға қатысу үшін тауарларға қойылатын өндірістің жаңа шарттарын келісті. Енді олардың жеткізушілері мен өндірушілері резиденттікке қарамастан мемлекеттік сатып алуға тең қол жеткізе алады. Кеңестің шешімінде өнеркәсіптің екі жаңа саласы "отырғанын" атап өтемін, бұлар бойынша Еуразиялық бестік елдерінде бұрын келісілген талаптар болған жоқ. Бұл "Ауыр машина жасау" және "Өлшеуге арналған приборлар", - деп атап өтті министр.

Бүгінгі таңда Қағидалармен 700-ден астам тауар атауы қамтылған.

Бүгінгі шешіммен "Арнайы машина жасау" саласы тамақ сұйықтықтарын тасымалдауға арналған көлік құралдары үшін өндіріс шарттарымен толықтырылды. "Ауыр машина жасау" саласы енді екі позициямен (таспалы элеваторлар және көтеруге, жылжытуға, тиеуге немесе түсіруге арналған өзге де машиналар) ұсынылған. "Өлшеуге арналған приборлар" бөліміне физикалық және химиялық талдауға, иондаушы өлшемдерді анықтауға немесе өлшеуге, автоматты реттеуге/басқаруға арналған приборлар мен аппаратура кірістірілген.

Қазақстан Республикасының бастамасы бойынша ТШЕ қағидаларына "Химия өнеркәсібі" саласының құбырлары, түтіктері және шлангілері үшін өндіріс шарттарын кірістіру келісілді.

ЕАЭО дәрілерді, алкогольсіз сусындарды, шырындарды, сондай-ақ телефондар мен ноутбуктерді таңбалау қағидаларын біріздендіреді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің бастамашыл ұсыныстарының кешенін қарастырып, ЕАЭО мемлекеттерінде дәрілік препараттарды, алкогольсіз сусындарды, шырындарды, сондай-ақ телефондар мен ноутбуктерді таңбалаудың бірыңғай қағидаларын белгілеу туралы шешім қабылдады.

Қабылданған құжатқа сәйкес мүше мемлекеттер бұл туралы осы іс-шаралар басталғанға дейін алты айдан кешіктірмей ЕЭК-ке хабарлама жасай отырып, өз аумағында сәйкестендіру құралдарымен өнімдерді таңбалауды енгізу күні мен тәртібін дербес айқындайтын болады.

Сөйтіп, барлық жағдайда ЕАЭО-ның әрбір елінде сәйкестендіру талаптарына сәйкес қалыптастырылған басқа мемлекеттердің сәйкестендіру құралдарын тану кепілдігі болады. Бұл ретте Қырғыз Республикасында дәрілік препараттарды таңбалау жүйесінің ерекшеліктеріне байланысты Комиссия Кеңесі қабылданған шешімнен өзгеше сәйкестендіру құралына қойылатын талаптарды қолдануға мүмкіндік беретін алып қоюды көздеді.

Бұдан басқа, Одаққа мүше мемлекеттердің позицияларына байланысты шешімдерде бірқатар елдің ағымдағы кезеңде таңбалауды енгізу ниетінің жоқ екендігі жеке атап өтілді. Мәселен, бұл дәрілерге қатысты – Армения Республикасы, алкогольсіз сусындар мен шырындарға қатысты – Қазақстан Республикасы, ал ноутбуктер мен телефондарға қатысты - Қазақстан Республикасы мен Қырғыз Республикасы.

"Комиссия ЕАЭО-ның базалық еркіндіктерінің бірін қамтамасыз етуге бағытталған қағидатты шешімдер қабылдады. Қол жеткізілген уағдаластықтардың арқасында Одақ аумағы бойынша тауарлардың кедергісіз қозғалысына жағдай жасауға және ішкі нарықта тосқауылдардың туындауына жол бермеуге болады",- деп атап көрсетті ЕЭК Сауда жөніндегі министрі Андрей Слепнев.

ЕАЭО техрегламенттерінің және оларға орайлас стандарттар тізбесінің ғылыми-техникалық деңгейін бағалау тәртібі бекітілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақтың күшіне енген техрегламенттерінің және оларға орайлас стандарттар тізбесінің ғылыми-техникалық деңгейіне міндетті мерзімдік бағалау жүргізу тәртібін бекітті. 

Бағытталған бағалау тәртібі шешімінің түйінді мәселесі Одақтың техрегламенттерінде белгіленген өнімге қойылатын талаптарды қазіргі заманғы ғылымның, технологиялардың, өндірістердің және сынақ базасының дамуына сәйкес келтіру болып табылады.

Бағалау тәртібі ұйымдастырудың кезеңдері мен рәсімдерін, ЕАЭО техрегламенттерінің ғылыми-техникалық деңгейін бағалауды жоспарлау мен жүргізуді және осы бағалаудың нәтижелерін қарауды белгілейді.

Бағалау тәртібі техникалық регламенттерде және оларға орайлас стандарттарда белгіленген өнімге қойылатын талаптарды осындай талаптардың өзектілігін, негізділігі мен перспективасын талдау негізінде дер кезінде өзектілендіру жөніндегі жүйелі жұмысқа, Одақтың тиісті техрегламенттерін қолдану саласына кіретін өнімнің бәсекеге қабілеттілігін және экспорттық әлеуетін арттыру үшін жағдайлар жасауға бағытталған.

ЕЭК Кеңесі ЕАЭО-ның интеграцияланған ақпараттық жүйесінің 2024 жылға арналған даму жоспарын бекітті

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақтың интеграцияланған ақпараттық жүйесінің (ЕАЭО ИАЖ) 2024 жылға арналған даму жоспарын бекітті. Бұдан басқа, бұл бағытты қаржыландыруды айтарлықтай арттыру туралы шешім қабылданды. 

ЕАЭО ИАЖ Одақтың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету жолындағы түйінді құрал болып табылады. Жүйе мүше мемлекеттер арасында ақпарат алмасу процестерін автоматтандыруға және оңайлатуға мүмкіндік береді, бұл неғұрлым тығыз экономикалық ынтымақтастық пен интеграцияға ықпал етеді.

ЕАЭО ИАЖ-ды дамытудың бекітілген жоспары бірқатар:

-жүйенің технологиялық базасын жақсарту және жаңғырту;

-жаңа функционалдық мүмкіндіктерді дамыту және ендіру;

-электрондық цифрлық қолтаңбаны қолдана отырып заң жағынан маңызды мемлекетаралық өзара іс-қимылды іске қосу;

-цифрлық платформалар мен сервистер интеграциясының кіші жүйесін құру арқылы цифрлық платформаға ауысу;

-жүйенің қауіпсіздігі мен сенімділігі деңгейін арттыру;

-бизнес пен мемлекеттік органдар үшін жаңа сервистерді қорғауды қоса, ЕАЭО ИАЖ қолдану саласын кеңейту сияқты түйінді бағытты көздейді.

ЕАЭО ИАЖ-ны дамытуға салымдар оны жаңғыртуды жеделдетуге және функционалын кеңейтуге мүмкіндік береді, бұл сайып келгенде бүкіл Одақ жұмысының сапасы мен тиімділігін жақсартуға әкеледі.

ЕАЭО ИАЖ-ны қаржыландыруды ұлғайту және даму жоспарын бекіту қатысушы елдердің интеграция мен ынтымақтастықты тереңдетуге деген ұмтылысын растайды. Жоспар шеңберінде жүйенің функционалы мен өнімділігін айтарлықтай жақсарту күтілуде, бұл ЕАЭО мемлекеттері үшін қосымша артықшылықты қамтамасыз етеді.

ИАЖ-ды дамыту жоспары шеңберінде жұмыстарды іске асыру Одақ елдерінің мемлекеттері мен үкіметтерінің басшылары қабылдаған стратегиялық құжаттарға сәйкес жүргізіледі.

ЕАЭО-да Мемлекеттік сатып алу үшін банк кепілдіктерін өзара тану туралы келісімге қол қойылды

29 тамызда Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің отырысы барысында ЕАЭО мемлекеттері үкіметтері басшыларының орынбасарлары Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде банк кепілдіктерін өзара тану туралы келісімге қол қойды.

Келісім ЕАЭО-ның ішкі нарығындағы шектеулердің бірін — Одақ елдерінде мемлекеттік сатып алу кезінде банк кепілдіктерін өзара танудың болмауын жояды.

Келісім кепілдіктері Одақтың басқа мемлекеттерінде мемлекеттік сатып алу кезінде танылатын банктерге қойылатын бірыңғай талаптарды, осындай банктердің тізбесін қалыптастыру жөніндегі тәсілдемелерді, сондай-ақ берілген банк кепілдіктерінің тізілімін жүргізу тәртібін айқындайды.

Осы ретте, егер тапсырыс беруші мемлекеттің заңнамасында көзделген болса, бұл жағдайда, мұндай банктердің тізбесін және банк кепілдіктерінің тізілімін жүргізу жүзеге асырылатын болады.

"Сөйтіп, ЕАЭО-ның кез келген мемлекетінен әлеуетті өнім беруші Одақтың басқа елінің тапсырыс берушісіне белгіленген критерийлерге сәйкес келетін өзінің "үй" банкінің кепілдігін бере алады және тапсырыс беруші бұл кепілдікті қабылдауға тиіс. Егер тапсырыс беруші елдің заңнамасында мұндай критерийлер көзделмесе, онда банк кепілдіктері еркін танылады", — деп ЕЭК Бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу жөніндегі министрі Бақыт Сұлтанов Келісімнің нормаларын түсіндіріп өтті.

Келісімге қол қоюмен бір мезгілде Кеңес ЕАЭО мемлекеттерінің банк кепілдіктерін беруді жүзеге асыратын банктері сәйкес келуге тиіс критерийлерді, сондай-ақ банктерді кепілгерлер тізбесіне қосу және алып тастау жөніндегі уәкілетті органдармен ақпарат алмасу тәртібін бекітті.

ЕЭК Кеңесінің 2023 жылғы 29 тамыздағы отырысының қорытындылары

Мәскеуде 29 тамызда Ресей Федерациясы Үкіметі Төрағасының орынбасары Алексей Оверчуктың төрағалық етуімен, ЕЭК Кеңесі мүшелерінің және ЕЭК Алқасының Төрағасы Михаил Мясниковичтің қатысуымен Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің отырысы болып өтті. Күн тәртібіне 40-тан астам мәселе енгізілді.

Отырыс барысында ЕАЭО мемлекеттері Үкіметтері басшыларының орынбасарлары Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде банк кепілдіктерін өзара тану туралы келісімге қол қойды. Келісім ЕАЭО-ның ішкі нарығындағы шектеулердің бірін — Одақ елдерінде мемлекеттік сатып алу кезінде банк кепілдіктерін өзара танудың болмауын жояды. Құжат Одақтың басқа мемлекеттерінде мемлекеттік сатып алу кезінде танылатын банктерге қойылатын бірыңғай талаптарды, осындай банктердің тізбесін қалыптастыру жөніндегі тәсілдемелерді, сондай-ақ берілген банк кепілдіктерінің тізілімін жүргізу тәртібін айқындайды.

ЕЭК Кеңесі полиэтилен немесе полипропилен (ЕАЭО СЭҚ ТН 5407 20 190 0 коды) текті жалпақ немесе ұқсас жіптерден жасалған маталардың жекелеген түрлеріне қатысты кедендік әкелу бажын нөлге түсіру туралы шешім қабылдады. Шараның қолданылу мерзімі екі жылды құрайды, қазіргі уақытта баж ставкасы 8% мөлшерінде белгіленген.

ЕЭК Кеңесі "Тағамдық қоспалар, хош иістендіргіштер мен технологиялық көмекші құралдар қауіпсіздігінің талаптары" техрегламентіне өзгерістер енгізу туралы шешім қабылдады.

Комиссия Кеңесі тасымалдардың қадағалану кезеңіне арналған навигациялық пломбада қамтылуға тиіс мәліметтердің құрамын бекітті. Тізбеге экспорт пен импортқа арналған лицензиялардан, жекелеген тауарларды әкелуге, әкетуге және транзитіне рұқсат беру құжаттарынан мәліметтер, ветеринариялық және фитосанитариялық сертификаттардан мәліметтер және басқалар енгізілген. Сондай-ақ навигациялық пломбада қамтылатын ақпаратты қорғаудың бірыңғай шаралары айқындалды. Навигациялық пломбаларды қолдану тасымалдардың ашықтығын қамтамасыз етуге және бақылау іс-шараларын барынша азайтуға мүмкіндік береді.

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі өз отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің зергерлік өнім өндірушілер брендтерін үшінші елдердің нарықтарына ілгерілету туралы ұсынымды мақұлдады.

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі ЕАЭО-ның"Тасымалдауға және (немесе) пайдалануға дайындалған мұнайдың қауіпсіздігі туралы" техникалық регламентіне өзгерістер енгізді, оны мұнай паспортының бірыңғай нысанымен әрі техникалық регламентте болуы көзделген толтыру қағидаларымен толықтырды.

Комиссия Кеңесі Кеден одағының "Ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы тракторлары мен олардың тіркемелерінің қауіпсіздігі туралы" техникалық регламентіне өзгерістер енгізді.

ЕЭК Кеңесінің келесі отырысы 27 қыркүйекте өтеді деп жоспарланды.

Тағамдық қоспалардың, хош иістендіргіштердің және технологиялық көмекші құралдардың қауіпсіздігі туралы техрегламентке өзгерістер енгізілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі 29 тамыздағы отырысында "Тағамдық қоспалар, хош иістендіргіштер мен технологиялық көмекші құралдар қауіпсіздігінің талаптары" техрегламентіне өзгерістер енгізу туралы шешім қабылдады.

Өзгерістерді Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі ЕАЭО заңнамасына сәйкес тағамдық қоспаларға қойылатын талаптар бөлігінде, сондай-ақ ет өнімдері құрамында фосфор қышқылы мен тағамдық фосфаттардың болуы бөлігінде әзірледі. Сонымен қатар, тағамдық қоспалардың, хош иістендіргіштердің, технологиялық құралдардың қауіпсіздігі саласындағы халықаралық және Еуропалық заңнамаға енгізілетін өзгерістер, соның ішінде Алиментариус кодексі ескерілді.

Өзгерістер кешенді құжат болып табылады, олар тамақ өнімдері үшін рұқсат етілген тағамдық қоспалардың және хош иістендіргіштер үшін рұқсат етілген дәмді-хош иісті заттардың тізбесін қоса, техрегламенттің бес бөлімін және оған 29 қосымшаны өзектілендіруді көздейді.

Атап айтқанда, өзгерістер:

- рұқсат етілген тағамдық қоспалар тізбесінен өзектілігін жоғалтқан 19 позицияны алып тастау, сондай-ақ 6 позициямен толықтыруды;

- ферменттік препараттар тізбесін және дәмді-хош иісті заттар тізбесін кеңейтуді;

- жекелеген тағамдық қоспаларды қолдану саласын түзету және тамақ өнімдері топтарының атауларын, соның ішінде қазіргі заманғы номенклатураны ескере отырып редакциялауды көздейді.

ЕЭК Кеңесінің шешімі ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 180 күн өткен соң күшіне енеді. Бизнестің жаңа талаптарға бірқалыпты көшуі үшін Комиссия Алқасының осы өзгерістерді қолданысқа енгізу тәртібі туралы шешімінің жобасы әзірленді, ол жаңа талаптарға бірқалыпты көшуге 18 ай және таңбалауға қойылатын талаптарға қатысты ауысуға 36 ай берілетінін көздейді. Құжат белгіленген тәртіпте қаралып, қабылданатын болады.

ЕАЭО кілем өнімі өндірісіне арналған маталарға импорттық бажды екі жылға нөлге түсірді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі полиэтилен немесе полипропилен (ЕАЭО СЭҚ ТН 5407 20 190 0 коды) текті жалпақ немесе ұқсас жіптерден жасалған маталардың жекелеген түрлеріне қатысты кедендік әкелу бажын нөлге түсіру туралы шешім қабылдады. Шараның қолданылу мерзімі екі жылды құрайды, қазіргі уақытта баж ставкасы 8% мөлшерінде белгіленген.

"Шешім Еуразиялық экономикалық одақ елдеріндегі кілемдер мен кілем бұйымдарын өндірушілерді қолдауға бағытталған және өзіндік құнын төмендетуге, рентабельділік пен бәсекеге қабілеттілікті арттыруға, сондай-ақ ішкі нарық пен экспортқа шығару әрі жеткізу көлемін ұлғайтуға жәрдемдесетін болады",-деп атап өтті Еуразиялық экономикалық комиссияның Кедендік-тарифтік реттеу және тарифтік емес реттеу департаменті директорының орынбасары Наталья Самойлова.

Бұдан басқа, қарастырылып отырған кедендік-тарифтік реттеу шарасы санкциялық қысымның ЕАЭО-ның бірқатар мемлекетінің экономикасына тигізетін теріс әсерін жұмсартуға мүмкіндік береді.

Шешім ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 10 күн өткен соң күшіне енеді.

 

Ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы тракторларына арналған жарық техникасын жаңа талаптар бойынша өндіруге және әкелуге болады

Комиссия Кеңесі Кеден одағының "Ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы тракторларының және оларға тіркемелердің қауіпсіздігі туралы" техникалық регламентіне (КО ТР 031/2012) өзгерістер енгізді, бұл оның БҰҰ қағидаларында белгіленген жарық техникасы мен жарық тойтарғыш құрылғыларға қойылатын өзекті талаптар мен сынақ әдістерімен:

№ 148 "Механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелеріне арналған жарықпен белгі беру құрылғыларын (жарықтарын) ресми бекітуге қатысты біркелкі нұсқамалармен";

№ 149 "Механикалық көлік құралдарына арналған жол құрылғыларын (жарықтарын) және жарықтандыру жүйелерін ресми бекітуге қатысты біркелкі нұсқамалармен";

№ 150 "Жарық тойтарғыш құрылғыларды ресми бекітуге және механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелеріне арналған таңбалауға қатысты біркелкі нұсқамалармен" толықтырылуын көздейді.

Аталған өзгерістер қолданыстағы және сол сияқты жаңа талаптар бойынша тракторларға немесе олардың тіркемелеріне арналған жарық техникасы мен жарық тойтарғыш құрылғыларды өндіруге (әкелуге) және олардың сәйкестігін бағалауды жүргізуге мүмкіндік береді.

Тиісті өзгерістер ресми жарияланған күнінен бастап 10 күн өткен соң күшіне енеді.

 

Мұнай паспортының бірыңғай нысаны және оны толтыру қағидалары бекітілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі ЕАЭО-ның"Тасымалдауға және (немесе) пайдалануға дайындалған мұнайдың қауіпсіздігі туралы" техникалық регламентіне (ЕАЭО ТР 045/2017) өзгерістер енгізді, оны мұнай паспортының бірыңғай нысанымен әрі техникалық регламентте болуы көзделген толтыру қағидаларымен толықтырды.

Оның талаптарын біркелкі қолдану үшін паспорт нысанына байланысты техникалық регламенттің жекелеген ережелері нақтыланды.

Паспорт нысанын біріздендіруге көшуді қамтамасыз ету мақсатында осы шешім күшіне енген күнге дейін мұнай партияларына ресімделген, яғни бірыңғай нысан бойынша ресімделмеген паспорттар 2023 жылғы 1 қарашаға дейін жарамды.

Сондай-ақ, өзгерістер мұнайды сынау кезеңділігі техрегламент әдістеріне арналған стандарттар тізбесіне енгізілген стандарттарда белгіленетінін көздейді.

Қабылданған өзгерістер мұнай шығару және оның Одақ аумағындағы айналысы кезінде, соның ішінде құжаттаманы ресімдеу бөлігінде бірыңғай тәсілдемелерді қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

Арменияда Еуразиялық үкіметаралық кеңес өтті

24-25 тамызда Цахкадзорда (Армения) Еуразиялық үкіметаралық кеңестің кезектен тыс отырысы өтті.

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысына Еуразиялық экономикалық одақ елдері үкіметтерінің басшылары, атап айтқанда ЕҮК Төрағасы, Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы Михаил Мишустин, Армения Республикасының Премьер-министрі Никол Пашинян, Беларусь Республикасының Премьер-министрі Роман Головченко, Қазақстан Республикасының Премьер-министрі Әлихан Смайылов, Қырғыз Республикасының Министрлер Кабинетінің Төрағасы Ақылбек Жапаров, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Михаил Мясникович қатысты.

ЕҮК мүшелері ЕАЭО аясындағы интеграциялық процестерді тереңдету мәселелерін және Одақты дамытудың орта және ұзақ мерзімді перспективаларына арналған стратегиялық векторларды талқылады. Бұған дейін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің Төрағасы, Ресей Федерациясының Президенті Владимир Путиннің Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің басшыларына арналған Жолдауында ЕАЭО-ның ұзақ мерзімді стратегиясын әзірлеуді 2023 жылы бастау ұсынылған болатын.

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің келесі отырысы 26-27 қазанда Бішкек қаласында (Қырғызстан) өтетін болады.

23 маусымдағы ЕЭК Кеңесінің қорытындысы

ЕЭК Кеңесі Қаржы нарығы саласындағы заңнаманы үйлестіру жөніндегі іс-шаралар жоспарының орындалу барысы туралы есепті бекітті. Заңнаманы үйлестіру жөніндегі шараларды іске асыру қаржы нарығының үш секторы: банк, сақтандыру, бағалы қағаздар нарығы бойынша жүзеге асырылады. Үйлестіру жоспары 2020 жылдың қарашасында қабылданған болатын.

ЕЭК кеңесі Сыртқы электрондық сауданы реттеуге қатысты Одақтың Кеден кодексі туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттаманың жобасын мақұлдады. Жаңа құқықтық институт, яғни электрондық сауда операторы құрылуда, ол кешенді түрде осындай тауарлармен жүргізілетін операциялардың логистикасын, сондай-ақ интернет-алаңдармен және кеден органдарымен өзара іс-қимылды қамтамасыз ететін болады.

ЕАЭО елдерінің вице-премьерлері мемлекеттік сатып алуға арналған тауарлардың шығарылған елін айқындау қағидаларына өндірістің жаңа талаптарын енгізу туралы келісті. «Энергетикалық машина жасау, электротехникалық және кәбіл өнеркәсібі» саласының алты тауарлық позициясына арналған шешімге сәйкес мемлекеттік сатып алуларға қатысу рұқсатын Комиссия қалыптастыратын өнеркәсіптік тауарлардың еуразиялық тізілімінен алынған мәліметтердің негізінде жүзеге асырылатын болады.

Жануарлардан алынатын тамақ өнімдерінде болуы мүмкін ветеринарлық дәрілік заттардың қалдық құрамының рұқсат етілген ең жоғары деңгейі белгіленді. 

 ЕАЭО-ның тиісті өндірістік практикасы қағидаларының талаптары бойынша өндірістің сәйкестік сертификатына өзгерістер енгізілді.

ЕЭК Кеңесі ЕАЭО-да стандарттау жөніндегі жұмыстарды үйлестіру тәртібін бекітті.

ЕЭК Кеңесі ЕАЭО техникалық регламенттерін әзірлеу жоспарына енгізілетін өзгерістерді бекітті. Ол «Энергия тұтынатын құрылғылардың энергетикалық тиімділігіне қойылатын талаптар туралы» және «Өрт қауіпсіздігі мен өрт сөндіруді қамтамасыз ету құралдарына қойылатын талаптар туралы» техрегламенттерге өзгерістер енгізуді көздейтін екі жаңа тармақпен толықтырылды.

ЕЭК Кеңесі ЕАЭО-да стандарттау жөніндегі жұмыстарды үйлестіру тәртібін бекітті

Еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың 2025 жылға дейінгі стратегиялық бағыттарына сәйкес әзірленген тәртіп Еуразиялық экономикалық одақ елдері органдарының бірқатар бағыттары бойынша өзара қарым-қатынасын қамтамасыз ететін рәсімдерді айқындайды.

Олардың ішінде – техникалық регламенттердің талаптарын қолдану және орындау үшін қажетті мемлекетаралық стандарттарды әзірлеуді жоспарлау, оларды әзірлеу жөніндегі бағдарламаларды дайындау және бекіту; бағдарламаларда көзделген мемлекетаралық стандарттарды әзірлеу (өзгерістер енгізу, қайта қарау) кезінде стандарттау жөніндегі ұлттық органдардың іс-қимылдарын үйлестіру; техникалық регламенттер әлі қабылданбаған, бірақ ЕАЭО-ға қатысты міндетті талаптар белгіленетін өнімнің бірыңғай тізбесіне енгізілген өнімге стандарттарды әзірлеу және қабылдау кезіндегі өзара іс-қимыл (мысалы, жоғары вольтты жабдық, қызметтік және азаматтық қару, өсімдіктерді қорғау құралдары және басқалар).

Ұлттық органдар техникалық регламенттердің талаптарын қолдану және орындау үшін қажетті мемлекетаралық стандарттарды, ұлттық стандарттар мен өлшеу әдістемелерін қолданысқа енгізу және қолдану; өнеркәсіп, көлік, энергетика және өзге де салалардағы мүше мемлекеттердің кооперациялық ынтымақтастығын қамтамасыз етуге байланысты стандарттарды әзірлеу; техникалық реттеу саласындағы стандарттауды дамыту жөніндегі іс-қимылдарды үйлестіру мәселелері бойынша да ынтымақтасатын болады.

Тәртіп ережелерін қолдану ЕАЭО-да стандарттауды дамытуға, одақтық техрегламенттерді қолдануды қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды жүйелі жоспарлауға, прогрессивті халықаралық және өңірлік стандарттарды қолдануға ықпал ететін болады.

Жануарлардан алынатын тамақ өнімдерінде болуы мүмкін ветеринарлық дәрілік заттардың қалдық құрамының рұқсат етілген ең жоғары деңгейі белгіленді

Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесі Одақтың «Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентіне жануарлардан алынатын тамақ өнімдерінде болуы мүмкін ветеринарлық дәрілік заттардың қалдық құрамының ең жоғары рұқсат етілген деңгейлерін белгілеуге қатысты өзгерістерді қабылдады. Бұл Комиссияның және елдердің барлық уәкілетті органдарының төрт жылға жуық атқарған жұмысының нәтижесі.

Өзгерістер енгізу арқылы жануарлардан алынатын өңделмеген және қайта өңделген тамақ өнімдерінің 75 ветеринарлық дәрілік заттары (фармакологиялық белсенді заттар) үшін қалдық мөлшердің рұқсат етілген ең жоғары деңгейі белгіленді, бұл халықаралық тәжірибеде баламасы жоқ жаңа тұжырымдамалық бағыт болып табылады. Сонымен қатар техникалық регламентте аталмаған және (немесе) ЕАЭО мемлекеттерінің аумақтарында тіркелмеген ветеринарлық дәрілік заттардың қалдықтарын бақылауға қойылатын талаптар белгіленді, бұл импорттық өнімді бақылау үшін аса маңызды.

Қабылданған өзгерістерді іске асыру Одақтың кедендік аумағында айналымға шығарылатын тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін арттыруға мүмкіндік береді, бақылау (қадағалау) органдарының жануарлардан алынатын тамақ өнімдеріндегі ветеринарлық дәрілік заттардың құрамындағы қалдықтарды айқындау нәтижелерін және осыған байланысты өзара жеткізілімдерге тыйым салуды әртүрлі түсіндіру проблемасын реттеуге ықпал ететін болады.

ЕАЭО-ның Кеден кодексі туралы шартына сыртқы электрондық сауданы реттеу бойынша өзгерістер енгізіледі

Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесі сыртқы электрондық сауданы реттеуге қатысты Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексі туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттаманың жобасын мақұлдады. 

Хаттама жобасы интернет-ресурстарды қолдана отырып, азаматтар сатып алатын тауарлар үшін жаңа реттеушіні – уақытша сақтау, кедендік декларациялау, кедендік төлемдерді қолдану ерекшеліктерін, кедендік («бондтық») қоймалардан жөнелту мүмкіндігін көздейді.

Жаңа құқықтық институт, яғни электрондық сауда операторы құрылуда, ол кешенді түрде осындай тауарлармен жүргізілетін операциялардың логистикасын, сондай-ақ интернет-алаңдармен және кеден органдарымен өзара іс-қимылды қамтамасыз ететін болады.

Осы Хаттаманы іске асыру тауарлардың осы санатын кедендік ресімдеуді ретке келтіруге, жүктерді өңдеу жылдамдығын және кедендік бақылаудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.

ЕЭК Кеңесі хаттаманың жобасын Одақ елдеріне оған қол қою үшін талап етілетін мемлекетішілік рәсімдерге жіберуді бұйырды.

ЕАЭО-да қаржы нарығы саласындағы заңнаманы үйлестіру жалғасуда

Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесі қаржы нарығы саласындағы заңнаманы үйлестіру жөніндегі іс-шаралар жоспарының орындалу барысы туралы есепті бекітті. 

Заңнаманы үйлестіру жөніндегі шараларды іске асыру 2020 жылғы қарашада қабылданған үйлестіру жоспарына сәйкес қаржы нарығының үш секторы (банк, сақтандыру, бағалы қағаздар нарығы) бойынша жүзеге асырылады.

Жалпы айтқанда жұмыс үйлестіру жоспарына сәйкес жүзеге асырылуда, іс-шаралар параллель режимде орындалуда. Осы жоспарға сәйкес заңнаманы үйлестіру жөніндегі жұмыс банк пенғ сақтандыру секторларында 2025 жылы, ал бағалы қағаздар нарығы секторында 2029 жылы аяқталуы тиіс.

Атқарылған жұмыс аясында бағалы қағаздар мен брокерлердің/дилерлердің биржалық сауда-саттыққа қатысуына трансшекаралық рұқсат беруді қамтамасыз ету, сондай-ақ стандартталған лицензия институтын енгізу көзделетін бірқатар халықаралық келісімдер жобалары әзірленді.

ЕАЭО елдерінің вице-премьерлері мемлекеттік сатып алулар үшін тауарлардың шығарылған елін растауды айқындау қағидаларына өндірістің жаңа талаптарын енгізуге келісті

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің шешімімен 23 маусымда Мемлекеттік сатып алу мақсаттары үшін тауарлардың жекелеген түрлерінің шығарылған елін айқындау қағидаларының (ТШЕ қағидаларына) № 1 қосымшасына толықтырулар енгізілді. 

Мәселе Қазақстан Республикасының бастамасы бойынша Комиссия Кеңесінің күн тәртібіне енгізілді.

«Энергетикалық машина жасау, электротехникалық және кәбіл өнеркәсібі» саласының алты тауарлық позициясына арналған шешімге сәйкес мемлекеттік сатып алуларға қатысу рұқсатын Комиссия қалыптастыратын өнеркәсіптік тауарлардың еуразиялық тізілімінен алынған мәліметтердің негізінде жүзеге асырылатын болады. Тізілімге өнім елдердің бейінді мемлекеттік органдары мен бизнесінің өкілдері келіскен өндіріс талаптарына сәйкес келген кезде енгізілуі мүмкін.

«Бүгінгі шешімді ескере отырып, ТШЕ ережелерінде 448 тауар позициясы бойынша өндіріс талаптары қамтылған. «Сұр аймақ» тауарларының тізімі біртіндеп азая бастады. Бүгінде онда тек 27 тауар позициясы қалды», — деп түсіндірді бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу министрі Бақыт Сұлтанов.

ЕАЭО-ның тиісті өндірістік практикасы қағидаларының талаптары бойынша өндірістің сәйкестік сертификатына өзгерістер енгізілді

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі Еуразиялық экономикалық одақтың тиісті өндірістік практикасы қағидаларының талаптары бойынша өндірістің сәйкестік сертификатының үлгісіндегі өзгерістерді ЕАЭО-ның тиісті өндірістік практикасы қағидалары мен Еуропалық Одақтың осыған ұқсас қағидалары талаптарының салыстырмалылығына сәйкестік декларациясы түрінде бекітті. Бұл Кариб теңізі, Азия және Тынық мұхиты елдеріне Одақ мемлекеттерінің өндірушілерін үшінші елдердің фармацевтикалық инспекторлары қайта тексермей-ақ аталған сертификаттарды қолдануға мүмкіндік береді. 

Мұндай өзгерістерді қабылдау мүше мемлекеттер өндірушілерінің фармацевтикалық өнімінің үшінші елдерге экспортын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

2023 жылғы 7-8 маусымдағы Еуразиялық үкіметаралық кеңес отырысының қорытындысы

7-8 маусымда Сочиде өткен Еуразиялық үкіметаралық кеңес отырысының қорытындысы бойынша 22 мәселе қаралып, 14 құжатқа қол қойылды.

Отырысқа Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшылары, яғни Еуразиялық үкіметаралық кеңестің Төрағасы, Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы Михаил Мишустин, Армения Республикасының Премьер-министрі Никол Пашинян, Беларусь Республикасының Премьер-министрі Роман Головченко, Қазақстан Республикасының Премьер-министрі Әлихан Смайылов, Қырғыз Республикасының Министрлер кабинетінің Төрағасы Ақылбек Жапаров, Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Михаил Мясникович, ЕАЭО жанындағы бақылаушы мемлекеттер үкіметтерінің басшылары – Өзбекстан Республикасының Премьер-министрі Абдулла Арипов және Куба Республикасының Премьер-министрі Мануэль Марреро Крус, сондай-ақ шақырылған Әзірбайжан Республикасының Премьер-министрі Али Асадов, Тәжікстан Республикасының Премьер-министрі Кохир Расулзода, Түрікменстан Министрлер кабинеті Төрағасының орынбасары Ходжамырат Гельдимырадов қатысты.

Үкіметаралық Кеңестің отырысында ЕАЭО мемлекеттерінде ғылыми дәрежелер туралы құжаттарды өзара тану туралы келісімге қол қойылды.Осы Келісім күшіне енгеннен кейін ғылыми дәрежесі туралы ұлттық құжаттары бар ЕАЭО елдерінің азаматтары ұзақ мерзімді нострификация рәсімінен өтпей-ақ басқа мүше мемлекетте жұмысқа орналасу мүмкіндігіне ие болады, бұл жоғары білікті мамандардың ұтқырлығын арттырады және ғылыми кооперацияны дамытуға ықпал етеді.

ЕАЭО елдерінің үкімет басшыларына Одақтың ішкі нарығындағы кедергілерді жою барысы туралы ақпарат ұсынылды. Медиативті тәсілдің арқасында оларды жою қарқыны екі есе өсті.

Үкіметаралық кеңес ЕАЭО мемлекеттерінің аумақтарында «Шығыс – Батыс» және «Солтүстік – Оңтүстік» бағыттарында, оның ішінде Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» бастамасымен ұштастыру аясында көлік инфрақұрылымын дамыту жөніндегі жоспарларды мақұлдады.

ЕАЭО теңіз бойынша өткізу пункттерінде электрондық құжат айналымын дамытудың екінші кезеңіне өтеді, 2023 – 2025 жылдарға арналған тиісті жоспар бекітілді.

ЕАЭО елдерінің үкімет басшылары кооперациялық климаттық жобаларды іске асыруды, сондай-ақ төмен көміртекті дамуды ынталандыруды көздейтін климаттық күн тәртібі мәселелерін реттеу жөніндегі тәсілдерді әзірлеуді тапсырды. Тиісті тәсілдерді Одақ органдарының қарауына 2024 жылдың І жартыжылдығында ұсыну жоспарлануда.

Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жай-күйі және бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзудың жолын кесу бойынша қабылданатын шаралар туралы 2022 жылғы жылдық есеп мақұлданды. Өткен жылы ЕЭК бәсекелестік ережелерін бұзу туралы 26 өтінішті қарады, 12 монополияға қарсы тергеу жүргізді, оның 7-і Комиссияның өз бастамасы бойынша тағайындалды.

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің мүшелері электрондық навигациялық пломбаларды қолдану бойынша эксперименттерді іске асыру барысын қарастырды. Олардың қорытындысын ағымдағы жылдың соңында шығару туралы шешім қабылданды.

Отырыста ЕАЭО біріктірілген ақпараттық жүйесін және Одақтың цифрлық күн тәртібін одан әрі дамыту туралы баяндама мақұлданды. ЕАЭО-да цифрландырудың негізі ретінде біріктірілген жүйе болады, оның базасында цифрлық жобалар іске асырылмақ.

Үкімет басшыларына 2022 жылы ЕЭК шешімдері жобаларының реттеушілік әсерін бағалауға (РӘБ) жүргізілген мониторинг туралы есеп ұсынылды. РӘБ туралы оң қорытындылардың үлесі 2015 жылдан бастап ең жоғары деңгейге, яғни 97% жетті.

ЕАЭО-ның жалпы электр энергетикалық нарығында қолданылатын бір тәулік бұрын электр энергиясының орталықтандырылған сауда операторы туралы шешім қабылданды.

Бұдан басқа, Үкіметаралық кеңеске жануарлардан алынатын тамақ өнімдерінде болуы мүмкін ветеринарлық дәрілік заттар қалдықтарының ең жоғары рұқсат етілген деңгейлерін белгілеу бөлігінде тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі жөніндегі техрегламентке өзгерістер енгізу жөніндегі жұмыстардың барысы туралы баяндалды. Енгізілетін өзгерістер жобасы мүше мемлекеттерде тіркелген, жануарлардан алынатын қайта өңделмеген және қайта өңделген тамақ өнімдеріндегі 75 ветеринарлық препарат бойынша қалдық мөлшердің ең жоғары рұқсат етілетін деңгейін белгілейді, сондай-ақ Одаққа мүше мемлекеттердің аумақтарында аталмаған немесе тіркелмеген ветеринарлық препараттардың қалдық мөлшерін бақылауға қойылатын талаптарды айқындайды. Өзгерістер жобасы және олардың құжаттар жиынтығы пысықталды, барлық елдермен келісілді, ЕЭК Алқасы мақұлдады және енді Комиссия Кеңесінің отырысына ұсынылатын болады.

ЕАЭО аясында ғылыми дәрежелер туралы құжаттарды өзара тану қамтамасыз етілетін болады

Сочи қаласында 8 маусымда өткен Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде ғылыми дәрежелер туралы құжаттарды өзара тану туралы келісімге қол қойылды.

«Келісім күшіне енгеннен кейін ғылыми дәрежесі туралы ұлттық құжаттары бар ЕАЭО елдерінің жұмыскерлері ұзақ нострификациялау рәсімінен өтпей-ақ, ЕАЭО-ға мүше басқа мемлекетте жұмысқа орналаса алады. Бұл жоғары білікті мамандардың ұтқырлығын арттырады және ЕАЭО-да ғылыми кооперацияны дамытуға ықпал етеді», - деп атап өтті Еуразиялық экономикалық комиссияның экономика және қаржы саясаты министрі Бақытжан Сағынтаев.

Келісім ЕАЭО-ның барлық мемлекеттері тиісті мемлекетішілік рәсімдерді аяқтағаннан кейін күшіне енеді.

ЕАЭО-дағы кедергілерді жою қарқыны медиативтік тәсілдің арқасында екі есеге артты

8 маусымда Сочиде өткен Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысында үкімет басшыларына Еуразиялық экономикалық одақтың ішкі нарығындағы кедергілерді жою барысы туралы ақпарат ұсынылды.

Қазіргі уақытта кедергілер тізіліміндегі он бір тосқауылдың төртеуі жойылды, тағы төртеуі бойынша оларды жойылды деп тану жөнінде рәсімдер жүргізілуде. Елдердегі қалған үш кедергіге қатысты тиісті нормативтік құқықтық актілер дайындалды немесе жоғары дайындық дәрежесінде.

Жұмысты күшейтуге Еуразиялық экономикалық одақтың ішкі нарығындағы кедергілерді саралау әдіснамасының жаңартылған редакциясына енгізілген және ЕЭК Алқасы қабылдаған кедергілер мен шектеулерді жойылды деп тану тәсілдері ықпал етті. Тәсілдер кедергілерді қараудың оңтайландырылған мерзімдері мен жетілдірілген тетігін, оларды жойылды деп танудың пысықталған тәртібін, сондай-ақ Одақтың ішкі нарығында кедергілер белгілерінің болуына байланысты жағдайларды реттеу жөніндегі медиация рәсімін көздейді.

«Жұмсақ құқық деп аталатын медиативтік тәсілдерді қолдану және мүше мемлекеттермен өзара іс-қимылды күшейту кедергілерді жою қарқынын екі есеге арттырды. Медиативтік рәсімдердің арқасында ағымдағы жылы біз оларды тосқауыл ретінде саралағанға дейін бес кедергіні жойдық, оны жою үшін бір кедергі бойынша ұлттық акт қабылданды, жеті кедергі бойынша жою мақсатында ұлттық актілерді дайындау және қабылдау бойынша жұмыс жүргізілуде», - деп атап өтті Еуразиялық экономикалық комиссияның ішкі нарықтар, ақпараттандыру, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар министрі Варос Симонян.

Үкіметаралық кеңес кедергілерді жоюдың жаңа тәсілін жоғары бағалады, жұмыс жалғасады.

Навигациялық пломбаларды қолдану бойынша эксперименттердің нәтижелері 2023 жылдың соңына дейін шығарылатын болады

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің мүшелері электрондық навигациялық пломбаларды қолдану бойынша эксперименттерді іске асыру барысын қарастырды. Олардың қорытындысын ағымдағы жылдың соңында шығару туралы шешім қабылданды.

Ағымдағы жылдың 6 маусымында теміржол және (немесе) автомобиль көлігі түрлерімен тасымалданатын өзара сауда тауарларына қатысты навигациялық пломбаларды қолдану бойынша эксперимент басталды. Жаңа жобаға Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы және Ресей Федерациясы қатысады.

Эксперимент сыртқы экономикалық қызметтің тараптары мен қатысушыларын осы жылдың 3 сәуірінде күшіне енген тасымалдарды бақылау үшін Еуразиялық экономикалық одақта навигациялық пломбаларды қолдану туралы келісімді іс жүзінде іске асыруға дайындау үшін жүргізіледі.

Тасымалдаушылар экспериментке ерікті және тегін негізде қатысады.

Сонымен қатар, осы жылдың 13 ақпанынан бастап Беларусь Республикасында экспорттың кедендік рәсіміне жатқызылған және Ресей Федерациясының аумағынан азайып бара жатқан ағаш материалдары мен ағаш өңдеу өнімдеріне қатысты навигациялық пломбаларды қолдану бойынша эксперимент жүргізілуде. Осы эксперименттің сәтті жүзеге асырылуына байланысты бастапқыда 2023 жылдың 30 маусымына дейін жоспарланған өткізу мерзімі жыл соңына дейін ұзартылды.

Өткізілетін эксперименттер аясында навигациялық пломбаларды қолдану технологиясын пысықтау 2024 жылғы қаңтардан бастап Еуразиялық экономикалық одақтың бүкіл аумағында тауарлардың жекелеген санаттарына (алкоголь, темекі өнімдері және санкциялық өнімдер) қатысты навигациялық пломбаларды қолдануға біркелкі кірісуге мүмкіндік береді.

Еуразиялық экономикалық комиссия эксперименттерді ұйымдастыру кезінде туындайтын мәселелер бойынша тараптарға тұрақты негізде қажетті жедел жәрдем көрсетеді.

Бақытжан Сағынтаев: «2022 жылы РӘБ туралы оң қорытындылардың үлесі ең жоғары 97% деңгейге жетті»

Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшыларына 2022 жылы Еуразиялық экономикалық комиссия шешімдерінің жобаларының реттеушілік әсерін бағалауға жүргізілген мониторинг туралы есеп ұсынылды.

Комиссияның реттеушілік белсенділігінің өсуі туралы 2022 жылы олар бойынша РӘБ рәсімі жүргізілген жобалар санының: жария талқылаудан өткен жобалар бойынша 32% және РӘБ туралы қорытынды алынған жобалар бойынша 49% артуы айғақтайды.

Одақ елдерінің іскер және сарапшылық топтарын РӘБ рәсіміне тарту деңгейінің 20% өскені тіркелді. Бизнестің келіп түскен ұсыныстарының ішінен 50%-ы Комиссия шешімдері жобаларын пысықтау кезінде ескерілді.

«Өткен жылы РӘБ туралы оң қорытындылардың үлесі ең жоғары 97% деңгейге (2015 жылдан бастап) жетті», - деп атап өтті ЕЭК экономика және қаржы саясаты министрі Бақытжан Сағынтаев.

Еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың 2025 жылға дейінгі стратегиялық бағыттарын іске асыру аясында бизнесті жүргізу жағдайларына реттеудің әсерін бағалау құралын одан әрі жетілдіру үшін ЕАЭО шеңберіндегі халықаралық шарттардың жобаларына қатысты Комиссия мен РӘБ қабылдаған шешімдердің нақты әсерін бағалау рәсімдерін жүргізу тәртібін белгілеуді көздейтін Комиссия жұмысының Регламентіне енгізілетін өзгерістер жобасы әзірленді. Бұл рәсімдерді енгізу 2024 жылдан бастап жоспарланып отыр.

Анықтама

РӘБ – бұл ЕЭК шешімдері жобаларының кәсіпкерлік қызметті жүргізу жағдайларына әсерін бағалау рәсімі, оны жүргізу кезінде Одақ елдері бизнесінің ұстанымы ескеріледі.

РӘБ рәсімі екі кезеңнен тұрады: ағымдағы бағалау – ұзақтығы кемінде 30 күнтізбелік күн болатын Одақ сайтында ЕЭК шешімінің жобасын жария талқылау және қорытынды бағалау – ЕЭК-тің арнайы құрылған жұмыс тобы РӘБ туралы қорытынды дайындау.

ЕАЭО теңіз бойынша өткізу пункттерінде электрондық құжат айналымын дамытудың екінші кезеңіне өтеді

Еуразиялық үкіметаралық кеңес 8 маусымда Сочидегі отырыста Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің теңіз бойынша өткізу пункттерінде электрондық құжат айналымын дамытудың 2023-2025 жылдарға арналған жоспарын бекітті.

Мемлекеттердің теңіз бойынша өткізу пункттерінде электрондық құжат айналымын дамытудың бірінші кезеңінің нәтижелері бойынша 2021-2022 жылдары Одақ құқығына және мүше мемлекеттердің ұлттық стратегияларына, халықаралық тәжірибеге және теңіз бойынша өткізу пункттерінде цифрлық технологияларды қолдану жөніндегі ағымдағы жағдайға талдау жүргізілді.

2023-2025 жылдарға арналған жоспар бірінші кезеңнің нәтижелеріне негізделген бес іс-шараны қамтиды. Мәселен, теңіз бойынша өткізу пункттерінде электрондық құжат айналымына және цифрлық технологияларды қолдануға толығымен көшу және электрондық құжат айналымы аясында деректерді біріздендіруді қамтамасыз ету жоспарлануда.

«Құжаттарды қағазда басып шығарылған түрінде пайдаланудан бас тарту теңіз порттары арқылы жіксіз тасымалдау үшін жағдай жасайды, бұл өз кезегінде көлік дәліздері мен маршруттарының тиімділігін арттырады», - деп атап өтті Еуразиялық экономикалық комиссияның энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Қожошев.

ЕҮАК ЕАЭО-ның жалпы электр энергетикалық нарығында бір тәулік бұрын электр энергиясының орталықтандырылған сауда операторы туралы шешім қабылдады

8 маусымда Сочиде Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысында үкімет басшылары Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикалық нарығында (ОЭН) бір тәулік бұрын электр энергиясының орталықтандырылған сауда операторын келісті. «Электр энергиясының көтерме нарығының сауда жүйесінің әкімшісі» АҚ (Ресей Федерациясы) осындай оператор болады.

Оператордың міндеттеріне ЕАЭО ОЭН-да «бір тәулік бұрын» сауда-саттықты ұйымдастыру кіреді. Бұл электр энергиясының спот-сауда-саттығының нақты механизмі, онда биржалық механизмдерді қолдана отырып, келесі тәуліктің әр сағаты үшін осы энергоресусты жеткізу бағасы анықталады.

«Бір тәулік бұрын сауда жасау оған ұзақ мерзімді келісімшарттарда бағаны анықтау кезінде пайдаланылатын электр энергиясының баға индикаторларын анықтауға, сондай-ақ электр энергетикасы объектілерінің жұмысын жоспарлауды жақсартуға мүмкіндік береді, бұл экономика мен халықты электрмен жабдықтаудың сенімділігін арттырады», - деп атап өтті Еуразиялық экономикалық комиссияның энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Қожошев.

Сонымен қатар, операторға электр энергиясының жалпы нарығында тіркеу функцияларын орындау және мемлекетаралық электр беру желілерінің еркін өткізу қабілетін анықтау тапсырылады.

Енді ЕЭК Кеңесі тиісті өкімді қабылдауы тиіс.

Сонымен қатар, ЕҮАК мүшелері ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары басшылары кеңесінің энергетика саласындағы өкілеттіктерін күшейтуге келісті. Бейінді министрлер нарықтың барлық қатысушылары үшін кемсітпейтін жағдайларды қамтамасыз ету үшін ЕАЭО-ның жалпы электр энергетикалық нарығында оператордың іс-қимылын бір тәулік бұрын бақылауды жүзеге асыруға тиіс.

Анықтама

Бұған дейін ЕЭК Кеңесінің 2022 жылғы 25 қарашадағы № 48 өкімімен «Беларусь әмбебап тауар биржасы» АҚ, «Қазақстандық электр энергиясы және қуат нарығының операторы» АҚ және «Санкт-Петербург халықаралық тауар-шикізат биржасы» АҚ ЕАЭО ОЭН-ға арналған мерзімді келісімшарттар бойынша электр энергиясының орталықтандырылған сауда операторлары болып белгіленген болатын. Аталған ұйымдар ЕАЭО ОЭН-ға арналған мерзімді келісімшарттар бойынша өздерінің сауда жүйелерін электр энергиясын сату бойынша ұйымдастыру жұмыстарын дайындауға кірісіп кетті.

ЕАЭО елдерінің үкімет басшылары климаттық күн тәртібіндегі мәселелерді реттеу тәсілдерін әзірлеуді тапсырды

Сочиде Еуразиялық үкіметаралық кеңес климаттық күн тәртібі аясында Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің ынтымақтастығы жөніндегі алғашқы іс-шаралар пакетін («Жол картасы») іске асыру туралы мәселені қарады.

Аталған жұмыс аясында Еуразиялық экономикалық комиссия мүше мемлекеттердің және ЕАЭО-ның төмен көміртекті даму саласындағы негізгі сауда әріптестерінің ұлттық заңнамасын талдау бойынша кешенді баяндама дайындады.

Осы құжаттың қорытындыларына сүйене отырып, Одақ елдерінің үкімет басшылары кооперациялық климаттық жобаларды іске асыруды, сондай-ақ төмен көміртекті дамуды ынталандыруды көздейтін ЕАЭО шеңберінде климаттық күн тәртібі мәселелерін реттеу жөніндегі тәсілдерді әзірлеуді тапсырды.

«Атап айтқанда, халықаралық тенденцияларды ескере отырып, мүдделі мүше мемлекеттер мен үшінші тараптардың кооперациялық климаттық жобаларды іске асыру нәтижелерінің айналымына жағдай жасау туралы сөз болуы мүмкін. Сондай-ақ, үздік халықаралық тәжірибелер мен негізгі сауда серіктестерінің тәжірибесі негізінде климатты қорғау саласындағы сенімділікті растау және тексеру жөніндегі органдарды аккредиттеудің ұлттық жүйелеріне келісілген тәсілдерді қалыптастыруға болады», - деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

Бұдан басқа, осы тәсілдер аясында экономикаларды көміртексіздендіру жоспарлары бойынша үйлестіру мен ақпарат алмасуды қоса алғанда, мүше мемлекеттердің әртүрлі климаттық реттеулерінен туындаған шектеулер мен кедергілерге жол бермеу жөнінде ұсыныстар әзірленетін болады.

Тиісті тәсілдерді Одақ органдарының қарауына 2024 жылдың І жартыжылдығында ұсыну жоспарлануда.

Анықтама

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің 2022 жылғы 21 қазандағы отырысында қабылданған климаттық күн тәртібі аясында Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің ынтымақтастығы жөніндегі іс-шаралардың бірінші пакетін («Жол картасы») ЕҮАК-тың 2021 жылғы 20 тамыздағы №10 өкімін орындау мақсатында құрылған Одаққа мүше мемлекеттердің ұстанымдарын жақындастыру жөнінде ұсыныстар әзірлеу жөніндегі жоғары деңгейдегі жұмыс тобы дайындады.

Үкімет басшылары ЕАЭО-дағы трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің 2022 жылғы жай-күйі туралы жылдық есепті бекітті

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің өкімімен трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жай-күйі және оларға бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзудың жолын кесу бойынша қабылданатын шаралар туралы 2022 жылға арналған жылдық есеп мақұлданды.

Монополияға қарсы ден қою шараларын іске асыра отырып, өткен жылы Еуразиялық экономикалық комиссия бәсекелестік ережелерін бұзу туралы 26 өтінішті қарады, 12 монополияға қарсы тергеу жүргізді, оның 7-і Комиссияның өз бастамасы бойынша тағайындалған болатын. Олар сынақ зертханалары көрсететін қызметтер нарығына, тұқым материалының, қағаздың жекелеген түрлерінің нарықтарына, жеңіл автомобильдерді сатуға қатысты болды.

13 іс қаралды, оның 3-і Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің шаруашылық жүргізуші субъектілерінің ЕЭК-тің сұратуы бойынша жүргізіліп жатқан тергеулер аясында ақпарат ұсынбау фактісі бойынша қозғалды.

Аяқталған істердің қорытындысы бойынша Комиссия алқасы 5 шешім қабылдады. Олардың үшеуі бойынша ЕАЭО елдерінің шаруашылық жүргізуші субъектілеріне айыппұлдар салынды және бәсекелестікке қарсы тәжірибелерді жою қажеттігі көрсетілді, екеуі бойынша бұзушылық фактілерінің жоқтығы туралы шешім қабылданды.

2022 жылы Комиссия ескерту және сақтандыру сияқты «жұмсақ құқық» құралдарын белсенді қолданды, олар қатаң айыппұлсыз трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестікті қалпына келтіруге мүмкіндік береді. 

«Ескертуді пайдалана отырып, біз сегіз трансшекаралық нарықта бәсекелестікті қалпына келтіре алдық. Олардың қатарында шай нарығы (Greenfield, TESS сауда маркалары), бағдарламалық жасақтама (кәмелетке толмағандарды қадағалауға арналған қосымша), ашытылған сүт сусындары («Имунеле» сауда маркасы), косметикалық тауарлар және басқалар бар» - деп есепті түсіндіре отырып, ЕЭК бәсекелестік және монополияға қарсы реттеу министрі Бақыт Сұлтанов атап өтті.

Сондай-ақ, министр ықтимал бұзушылықтардың жолын кесу үшін Комиссия өткен жылы компания басшыларына (медициналық, туристік қызметтер, күріш, пластмасса, мақта өнімдері, сыра өнімдері, автомобильдерді сату саласында) бәсекелестіктің бұрмалануына немесе бұзылуына әкеп соқтыруы мүмкін БАҚ-тағы мәлімдемелері үшін 9 ескерту бергенін айтты.

ЕАЭО туралы шарт талаптарын орындау аясында елдер Комиссияға тауарлардың жекелеген түрлеріне мемлекеттік баға реттеуді енгізу туралы алты хабарлама жіберді. ЕЭК-тің қолданыстағы тәртібіне сәйкес мемлекеттік бағаны реттеуді енгізу және ұзарту үшін негіздерді белгілеу мәселелері бойынша бес консультация өткізілді. Жекелеген елдердің Комиссияның бағаны реттеу шараларын енгізуі нәтижесінде Одақтың трансшекаралық нарықтарында бәсекелестік бойынша шектеулер анықталған жоқ.

ЕЭК-тің бәсекелестік саласында өкілеттіктері бар ұлттықтан жоғары және өңірлік ұйымдармен халықаралық ынтымақтастығын дамыту жөніндегі жұмысы жалғасуда. Өңірлік ұйымдардың кездесуі аясында 2022 жылғы шілдеде Еуразиялық экономикалық комиссия мен Шығыс және Оңтүстік Африканың ортақ нарығының бәсекелестік жөніндегі комиссиясы (КОМЕСА) арасында бәсекелестік саясат және құқық қолдану саласындағы өзара түсіністік туралы Меморандумға қол қойылды.

Есептің жеке бөлімі Одақтың бәсекелестік саласындағы құқығын жетілдіру бойынша атқарылған жұмыстарға арналған. Комиссия шаруашылық субъектісі бәсекелестікке қарсы келісім жасасу туралы немесе оған қатысу туралы өз еркімен мәлімдеген жағдайда жауапкершіліктен босату тәртібінің жобасын әзірледі. Мерзімді ұлғайтуды көздейтін айыппұлдар бойынша әдістемеге «дәлме-дәл» өзгерістер дайындалды, ол мерзім ішінде бәсекелестік ережелерін бұзушыға 3 жылдан 5 жылға дейін жауапкершілік шаралары қолданылуы мүмкін.

Үкіметаралық кеңес ЕАЭО-да көлік инфрақұрылымын дамыту жөніндегі жоспарларды мақұлдады

Еуразиялық үкіметаралық кеңес 8 маусымда Сочиде өткен отырыста Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің аумақтарында «Шығыс – Батыс» және «Солтүстік – Оңтүстік» бағыттарында, оның ішінде Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» бастамасымен ұштастыру асяында көлік инфрақұрылымын құру және дамыту туралы мәселені қарады. Мұндай баяндаманы жыл сайынғы негізде дайындау 2025-Стратегиясында көзделген.

Құжатта атап өтілгендей, жоғары геосаяси шиеленіс жағдайында 2022 жылы еуразиялық кеңістіктегі логистиканың және халықаралық көлік дәліздерінің конфигурациясының өзгеруі басталды.

«Жүктерді тасымалдау жолдарын әртараптандыру қажеттілігі Қытаймен, Үндістанмен, Иранмен, Пәкістанмен және Таяу Шығыс елдерімен ынтымақтастықты дамытуға жаңа мүмкіндіктер ашты. Мұндай жағдайда тараптар мен Комиссияның күш-жігері еуразиялық көлік дәліздерін дамытуға және көлік саласындағы басым интеграциялық инфрақұрылымдық жобаларды іске асыруға бағытталған», - делінген баяндамада.

Еуразиялық көлік дәліздері мен маршруттарының көлік инфрақұрылымын дамыту жөніндегі жұмыстарды үйлестіру ұлттық жоспарлар мен инфрақұрылымдық даму стратегияларына сәйкес ұлттықтан жоғары және ұлттық деңгейде жүзеге асырылады. Мәселен, Арменияда ұзындығы 556 км «Солтүстік – Оңтүстік» автожол дәлізін салу бойынша жобаны іске асыру, Беларусь Республикасында 2025 жылға дейін 664,39 км автомобиль жолдарын жөндеуден және реконструкциялаудан кейін пайдалануға беру, электрлендірілген теміржол жолдарының үлесін 25%-ға дейін ұлғайту жөніндегі жобалар жоспарлануда. Қазақстан бойынша 2025 жылға дейін 12 мың шақырымға жуық автомобиль жолдарын қайта жаңарту, 900 шақырымнан астам жол салу және 800 шақырымнан астам темір жолдарды электрлендіру жоспарланған. Қырғызстан 2025 жылға қарай халықаралық көлік дәліздеріне кіретін 1650 км автомобиль жолдарын қайта жаңартуды, ұзындығы 186 км Балыкчы – Кочкор – Кара-Кече темір жолын салуды, сондай-ақ ұзындығы 321,5 км болатын Луговое – Рыбачье (Балықшы) теміржол желісін электрлендіруді жоспарлап отыр. Ресей 2024 жылдың соңына дейін 8,5 мың км автожол салу мен қайта жаңартуды, 77 мың км астам өңірлік және федералдық жолдарды жөндеуді; жалпы ұзындығы 1,9 мың км жаңа теміржол желілерін салуды, жалпы ұзындығы 6,5 мың км қосымша негізгі жолдарды салуды, 2025 жылға дейін жалпы ұзындығы 1,8 мың км қолданыстағы теміржол желілерін электрлендіруді жоспарлап отыр.

Баяндамада 2022 жылы Комиссия жоспарлаған барлық іс-шаралар іске асырылғаны атап өтілген. 2023 жылға келетін болсақ, ЕЭК «тар жерлер» тізбесін қалыптастыру мәселелерін пысықтауды және оларды жою үшін қажетті қаржыландыруды бағалау тәсілдерін әзірлеуді жоспарлап отыр. Сондай-ақ ЕАЭО аясында көлік және көлік дәліздерін цифрландыру саласындағы басым интеграциялық инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру жөніндегі жұмысты жалғастыру жоспарлануда.

«Одақта тауарларды өткізу еркіндігін қамтамасыз ету және ішкі кедендік шекаралардың болмауы, ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің көлік саласындағы экономикалық бірігуі және оларда дамыған көлік инфрақұрылымының болу факторы қазіргі жағдайда мүше мемлекеттердің экономикалары үшін негізгі тұрақтандырушы факторларға айналуы мүмкін», - деп есептейді ЕЭК энергетика және инфрақұрылым министрі Арзыбек Қожошев.

ЕАЭО-да цифрлық күн тәртібін қайта форматтау басталды

8 маусымда Сочидегі Еуразиялық үкіметаралық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің үкімет басшылары ЕАЭО біріктірілген ақпараттық жүйесін және Одақтың цифрлық күн тәртібін одан әрі дамыту туралы баяндаманы мақұлдады, сондай-ақ ЕАЭО туралы шартта айқындалған ынтымақтастық салаларын цифрлық трансформациялау жөніндегі кейінгі қадамдарын көздейтін өкімді қабылдады.

Бір жыл ішінде Еуразиялық экономикалық комиссия Одақтың біріктірілген жүйесін (БАЖ) дамытудың 2027 жылға дейінгі нысаналы бағдарламасы және оны дамытуға арналған техникалық тапсырма сияқты маңызды құжаттарды әзірледі және бекітті.

Одақтың біріктірілген ақпараттық жүйесі арқылы экономиканың түрлі салаларында трансшекаралық өзара іс-қимылды автоматтандыру бойынша жұмыс жалғасуда.

77 жалпы процестің ішінен кестеге сәйкес 51 жалпы процестің техникалық дайындығы қамтамасыз етілді (оның ішінде 26-сы қолданысқа енгізілді, елдерді қосу жүргізілді және деректер алмасу ұйымдастырылды, тағы 25-і елдерді қосуға толық техникалық дайындықта), ағымдағы жылдың соңына дейін тағы 19 жалпы процестің дайындығы қамтамасыз етілетін болады.

ЕАЭО-да цифрландырудың негізі БАЖ болады, оның негізінде цифрлық жобалар іске асырылатын болады. Үкіметаралық кеңестің қабылдаған өкімі Одақ аясында цифрлық күн тәртібін инфрақұрылымдық қамтамасыз ету жөніндегі жол картасын дайындауға бағытталған жұмыстарға бастама береді.

«Одақтың БАЖ-ды дамытудың 2027 жылға дейінгі нысаналы бағдарламасына сәйкес өзара іс-қимылдың барлық түрлерін (G2G, B2G, B2B, C2G, C2B, EEU2S) толық форматты қамтамасыз ету цифрлық күн тәртібінің негізіне айналады», - делінген құжатта. 

Анықтама

Еуразиялық экономикалық одақ аясындағы жалпы процесс – халықаралық шарттармен және ЕАЭО құқығын құрайтын актілермен және мүше мемлекеттердің бірінің аумағында басталатын, ал басқа мүше мемлекеттің аумағында аяқталатын (өзгеретін) ЕАЭО мемлекеттерінің заңнамасымен регламенттелген (белгіленген) операциялар мен рәсімдер.

II Еуразиялық экономикалық форумның қорытындылары

II Еуразиялық экономикалық форум 24-25 мамырда Мәскеуде өтті және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттер мен бақылаушы мемлекеттер басшыларының қатысуымен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысына орайластырылды. Іс-шаралар 2023 жылы Ресей Федерациясының Еуразиялық экономикалық одақ органдарына төрағалық етуі аясында өтті. Форумның ұраны — «Көпполярлы әлемдегі еуразиялық интеграция».

Іскерлік бағдарлама

Форумның іскерлік бағдарламасы 35 сессияны қамтыды. Негізгі тақырыптар ЕАЭО-дағы интеграциялық процестердің неғұрлым өзекті және сұранысқа ие мәселелері, оның ішінде ұзақ мерзімді жоспарлаудың жаңа құжаттарын дайындау және 2030 және 2045 жылдарға дейінгі кезеңге арналған интеграциялық өзара іс-қимылдың негізгі бағыттарын айқындау, ЕАЭО-ның алыс шет елдермен ынтымақтастығын дамыту, кедендік реттеу, ЕАЭО-ның ішкі нарығының перспективалары, сондай-ақ цифрлық трансформация және халықаралық есеп айырысу механизмдерін жетілдіру болды.

Іс-шаралар жеті тақырыптық бағытқа бөлінді:

            «Адами капитал»,

            «Технологиялар және кооперация»,

            «Өзгермелі әлемдегі ЕАЭО»,

            «Еуразиялық ұштасу»,

            «ЕАЭО ішкі нарығы: кедендік ынтымақтастық, бәсекелестік және мемлекеттік сатып алулар»,

            «Стратегиялық блок»,

            ЕАЭО-ның Іскерлік кеңесінің блогы.

Сонымен қатар, іскерлік бағдарлама аясында:

            ЕАЭО Іскерлік Кеңесі Төралқасының отырысы;

            «ЕАЭО ішкі нарығы: қиындықтар мен даму перспективалары» іскерлік таңғы асы,

            СБА-ның «Еуразияда халықаралық ынтымақтастықты дамытуға арналған жаңа мүмкіндіктер» іскерлік таңғы асы,

            «ЕАЭО – Индонезия» бизнес-диалогы,

            «ЕАЭО – Индонезия» бизнес-диалогының таңғы асы,

            «ЕАЭО – Индонезия» салалық жобалардың презентациясы,

Пленарлық отырыс өтті

II Еуразиялық экономикалық форумның негізгі іс-шарасы – пленарлық отырыс. Іс-шараға Ресей Федерациясының Президенті Владимир Путин, Беларусь Республикасының Президенті Александр Лукашенко, Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев, Қырғыз Республикасының Президенті Садыр Жапаров, Армения Республикасының Вице-Премьер-министрі Мгер Григорян, Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының Төрағасы Михаил Мясникович қатысты.

Отырыстың модераторы «Ресей өнеркәсіпшілері мен кәсіпкерлерінің одағы» Жалпыресейлік қоғамдық ұйымының президенті, төралқа төрағасы – ЕАЭО Іскерлік кеңесінің президенті Александр Шохин болды.

Мгер Григорян: «Біздің Одақтың аумағы табиғи ресурстармен және пайдалы қазбалармен қанықтырылған әлемдегі ең бай аумақтардың бірі. Бірақ біздің ең құнды байлығымыз, әрине, адамдар. Мақсаттарға жету тиімділігі және біздің бәсекелестік артықшылығымыз адамдарға және олардың ынталануына байланысты. Барлық ресми анықтамаларды ескере отырып, біздің интеграциямыздың негізгі мәні – Еуразияның басты әлеуеті және болашағы ретінде адами капиталды дамыту».

Александр Лукашенко: «Соңғы уақытта әлем үнемі шиеленіс пен белгісіздік жағдайында өмір сүруде. Әдеттегіден тыс жағдайларда қуатты күш тұрақты экономика болып табылады. Бірақ бүгінде кез келген мемлекеттің экономикалық шекаралары соншалықты ашық, ал сауда желілері бір-бірімен тығыз байланысты болғанымен экономикалық тұрақтылыққа жеке дара қол жеткізу кез келген мемлекет үшін орындалмайтын міндет болып табылады. Сондықтан кез келген ел ЕАЭО, ШЫҰ, БРИКС, АСЕАН сияқты қуатты өңірлік және халықаралық бірлестіктерге қатысуға мүдделі».

Касым-Жомарт Токаев: «Өткен жылғы оқиғалар жаңа жаһандық логистиканың негізгі элементі ретінде «Солтүстік ‒ Оңтүстік» көлік дәлізін дамытудың маңыздылығын тағы да айқын көрсетті. Бұл меридиандық дәліз ендік Транскаспий халықаралық көлік маршрутымен қиылысады. Сондықтан біз екі маршруттың үйлесімді және жүйелі дамуында айтарлықтай синергияны байқап отырмыз. Бұл өнеркәсіп, көлік және экономика үшін тек өсу нүктесі ғана емес. Бұл маршруттар үлкен Еуразия ішіндегі өзара іс-қимыл мен кооперация деңгейін түбегейлі өзгерте алады. <...> Жалпы, біз қазір бұған дейін ешқашан болмаған Еуразияның жаңа көлік қаңқасын қалыптастырып жатырмыз, деп айтуға болады».

Садыр Жапаров: «Бизнес мүдделерін қорғау және оларды мемлекет тарапынан қолдау ЕАЭО-ның барлық елдерінде басым міндет болып табылады. Осыған байланысты Одақта бизнес-омбудсмен институтын құрудың орындылығы мәселесін пысықтау қажет деп ойлаймын. <…> Еуразиялық рейтингтік агенттікті құру кәсіпкерлік субъектілері тап болатын шектеулерді жоюмен қатар, еуразиялық өңір елдерінің қаржылық тәуелсіздігінің деңгейін арттыруға және инвестициялық қызметті жандандыруға мүмкіндік береді».

Владимир Путин: «Біз жаһандық аренада шынымен де терең, түбегейлі өзгерістер болып жатқанын көріп отырмыз. Көптеген мемлекеттер ұлттық егемендікті нығайтуға, өз бетінше, тәуелсіз ішкі және сыртқы саясатты жүргізуге бағыт алып отыр, өзінің даму моделін ұстанады. Олардың барлығы халықаралық экономикалық қатынастардың жаңа, әділ архитектурасын құруды жақтайды, әлемдік процестерге сындарлы әсер етуге, өзара тиімділікке, бір-бірінің мүдделерін құрметтеуге және есепке алуға негізделген әріптестік байланыстар желісін кеңейтуге ұмтылады».

Михаил Мясникович: «Перспективада дамудың негізгі факторы инвестициялық қызмет болып табылады. Импортты алмастырудың жалпыодақтық бағдарламасы қажет. Технологиялық тәуелсіздік электрониканы, білдек жасауды, дәрі-дәрмек өндірісін дамыту, химиялық және биологиялық кәсіпорындарды, жоғары технологияларды құру бойынша ауқымды міндеттерді шешуді көздейді. Осы мақсатта қаржыландыру көздері мен мотивациялық механизмдерді анықтау қажет».

Қатысушылар

Форум жұмысына Ресейден және 59 ел мен аумақтан келген 2700-ден астам БАҚ қатысушылары мен өкілдері қатысты.

Форум жұмысына Ресей Федерациясының Президенті Владимир Путин; Беларусь Республикасының Президенті Александр Лукашенко; Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев; Қырғыз Республикасының Президенті Садыр Жапаров қатысты.

Іс-шараға сондай-ақ Армения Республикасының Вице-премьер-министрі Мгер Григорян; Беларусь Республикасы Премьер-министрінің орынбасары Игорь Петришенко, Қазақстан Республикасы Премьер-министрінің орынбасары, сауда және интеграция министрі Серік Жұманғарин, Қырғыз Республикасы Министрлер кабинеті Төрағасының бірінші орынбасары Адылбек Қасымалиев, Ресей Федерациясы Үкіметі Төрағасының орынбасары Алексей Оверчук қатысты.

Форумға тоғыз министр қатысты, олардың ішінде:

Ресей Федерациясының Энергетика министрі Николай Шульгинов, Қазақстанның энергетика министрі Алмасадам Сатқалиев; Қырғызстанның Энергетика министрі Таалайбек Ибраев; Қырғызстанның Еңбек, әлеуметтік қамсыздандыру және көші-қон министрі Құдайберген Базарбаев; Қырғызстанның экономика және коммерция министрі Данияр Амангелдиев; Қырғызстанның Әділет министрі Аяз Баетов; Никарагуа қаржы және мемлекеттік несиелер министрі Иван Адольфо Акоста Монтальван; Беларусь Республикасының Экономика министрі Александр Червяков; Беларусь Республикасының Еңбек және әлеуметтік қорғау министрі Ирина Костевич; Беларусь Республикасының Энергетика министрі Виктор Каранкевич; Беларусь Республикасының Білім министрі Андрей Иванец.

Форумға халықаралық ұйымдар мен бірлестіктердің басшылары қатысты, соның ішінде:

Шанхай ынтымақтастық ұйымының Бас хатшысы Мин Чжан; Еуразиялық экономикалық одақ Сотының Төрағасы Эрна Айриян; Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт Ұйымы Парламенттік Ассамблеясының Жауапты хатшысы Сергей Поспелов; ТМД Электр энергетикалық Кеңесінің Атқарушы комитетінің Төрағасы Тарас Купчико; Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы Атқарушы комитетінің Бас хатшысы Сергей Лебедев; Одақтас мемлекеттің Тұрақты комитетінің Мемлекеттік хатшысы Дмитрий Мезенцев.

Біздің Америка халықтарына арналған Боливар альянсының атқарушы хатшысы Феликс Рамон Пласенсия Гонсалес сессия аясында бейне хабарлама жасады.

Сондай-ақ, алаңға дипломатиялық корпустың 13 басшысы келді.

Форумға Индонезиядан келген көптеген делегация қатысты, жоғары лауазымды шенеуніктер арасында алаңға Индонезияның Энергетика және минералдық ресурстар министрінің энергетикалық ауысуды енгізуді жеделдету стратегиясы және энергетикалық инфрақұрылымды дамыту жөніндегі арнайы кеңесшісі Эго Сяхриал; Индонезияның Ресейдегі Төтенше және өкілетті елшісі Хосе Антонио Морато Тавареш; Минахаса Үкіметінің регенті (Индонезия) Ройке Октавиан Роринг; Солтүстік Сулавеси провинциясы үкіметінің губернаторы (Индонезия) Олли Дондокамбей; Манадо қаласының мэрі (Индонезия) Андрей Ангоукелді.

Іс-шара алаңына 38 ел мен аумақтың шетелдік ресми делегацияларының өкілдері келді.

Форумға 400-ге жуық компанияның 550-ден астам бизнес өкілдері қатысты.

ЕЭФ-2023 серіктес елі

Форумның серіктес елі Индонезия Республикасы болды. ЕЭФ-2023 аясында осы елдің билік органдары мен кәсіпкерлік қоғамдастық өкілдерімен бірқатар іс-шаралар өтті. «ЕАЭО – Индонезия» бизнес-диалогына қатысушылар ынтымақтастықты тереңдету бөлігіндегі басым міндеттерді қарастырды, тұрақты инфрақұрылым құру, сондай-ақ жеткізу тізбегін ұлғайту, цифрлық бастамаларды дамыту және тарифтік емес кедергілерді жою мәселелерін талқылады. Бизнес-диалог бизнес-таңғы ас және B2B іс-шаралар – нетворкинг – сессия және компаниялардың екіжақты кездесулері форматында жалғасты.

«Жасыл Еуразия» халықаралық климаттық байқауы

Форум аясында «Жасыл Еуразия» халықаралық климаттық байқауының жеңімпаздары марапатталды. Байқауды «Жаңа жобаларды ілгерілету жөніндегі стратегиялық бастамалар агенттігі» АКҰ Еуразиялық экономикалық комиссиямен бірлесіп 10 номинация бойынша өткізді, оның ішінде: «Таза энергия және энергия тиімділігі», «Таза өнеркәсіп», «Тұрақты ауыл шаруашылығы», «Төмен көміртекті көлік», «Жасыл құрылыс», «Жасыл қаржыландыру», «Қалдықтарды тиімді басқару», «Экологиялық мәдениет және халықты климаттық күн тәртібіне тарту», «Экологиялық және климаттық мониторинг» және «Төмен көміртекті даму саласындағы мемлекеттік саясат». Конкурс аясында ұсынылған жобаларды кәсіби қоғамдастық өкілдерінен құралған сараптамалық топ бағалады.

Марапаттауға Армения Республикасының Вице-премьері Мгер Григорян, Ресей Федерациясы Үкіметі Төрағасының орынбасары Алексей Оверчук, Беларусь Республикасы Премьер-министрінің орынбасары Игорь Петришенко қатысты.

Келісімдер

Еуразиялық экономикалық комиссияның жастар кеңесі мен Ресей Федерациясы Сыртқы істер министрлігінің Жас дипломаттар Кеңесі ынтымақтастық бағдарламасына қол қойды.

Ресей СІМ ММХҚИ, Беларусь мемлекеттік университеті, Беларусь мемлекеттік экономикалық университеті, Қырғыз Республикасы СІМ Қ. Дикамбаев атындағы Дипломатиялық академиясы және Ереван мемлекеттік университеті еуразиялық интеграция саласындағы Консорциум туралы келісімге қол қойды.

Ақпараттық серіктестер

Ақпараттық серіктестер ретінде 31 БАҚ қатысты.

Армения: Armenpress, АрмИнфо, «NovostiNK» желілік басылымы, «Ноев Ковчег» газеті

Беларусь: БЕЛТА, «ПраймПресс»

Қазақстан: «DKNews», МИА «Казинформ», «24KZ» телеарнасы

Қырғызстан: ЭлТР, Акчабар Телекомпаниясы, «АиФ-Кыргызстан», ИД «Комсомольская правда» Қырғызстан газеті, «News-Asia» Орталық Азия ақпараттық порталы, КНИА «Кабар», Қырғыз Республикасының Ұлттық телерадио хабарларын тарату корпорациясы

Ресей: ТАСС, РИА «Новости», Федерал пресс, Интерфакс, TV BRICS, NEWS.ru, «Парламентская газета», «Мир», «Российская газета», ИД «Комсомольская правда», «Лента.ru», «Газета.ru», «Секрет фирмы»

Иран: IranPress

Мир: Sputnik

Форум операторы

Форумның операторы әлеуметтік бағдарланған қаржылық емес даму институты, халықаралық, конгресстік, көрме және қоғамдық іс-шаралардың ірі ұйымдастырушысы – Росконгресс қоры болды.

2023 жылғы 25 мамырда өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңесі отырысының қорытындысы

ЕАЭО туралы шартқа түзетулер пакеті – III Үлкен Хаттама қабылданды. Оның негізгі мақсаты – құқық қолдану практикасы барысында анықталған құқықтық реттеудегі олқылықтарды жою, Одақ туралы шартта қолданылатын терминологияны нақтылау, Одақ органдарына техникалық реттеу, фитосанитариялық шаралар, Одақ жанындағы бақылаушы мемлекеттің мәртебесі, мемлекеттік сатып алу бойынша бірқатар өкілеттіктер беру.

Мемлекет басшыларына 2022 жылғы 2025-Стратегиясын іске асыру нәтижелері ұсынылды.

Өнеркәсіп салаларында бірлескен кооперациялық жобаларды іске асыру кезінде қаржылық жәрдемдесу бойынша ЕАЭО туралы шартқа Өзгерістер енгізу туралы хаттама қабылданды. Бірлескен өнеркәсіптік кооперациялық жобаларға қаржылық жәрдемдесу халықаралық және ұлттық қаржы ұйымдары беретін кредиттер мен қарыздар бойынша пайыздық мөлшерлемелерді субсидиялау есебінен жүзеге асырылатын болады, олардың тізбесін ЕЭК Кеңесі айқындайды.

Мемлекет басшыларына 2022 жылы Еуразиялық экономикалық одақтың халықаралық қызметінің негізгі бағыттарын іске асыру туралы баяндама ұсынылды. Әлемдік сауда мен инвестициялардың баяулауы аясында ЕАЭО мемлекеттері үшін Азия-Тынық мұхиты және Таяу Шығыс өңірлерінің сауда-экономикалық әріптестерінің маңыздылығы айтарлықтай өсті: Одақтың сыртқы сауда айналымында Қытай, Үндістан, Біріккен Араб Әмірліктері, Иран және басқа елдердің үлес салмағы артты.

Жоғарғы Кеңес туризм, метеорология, маркшейдерлік, мүлікті бағалау, құрылыс және кинематография саласындағы ырықтандыру жоспарларын іске асыру бойынша қолдануға арналған міндетті баяндаманы мақұлдады. Онда ырықтандыру мәселелері, оның ішінде реттеудің, әкімшілік ынтымақтастықтың мазмұндық баламалық критерийлері және оларды шешу жолдары келтірілген.

ЕАЭО тауарлардың экспорты мен импортына арналған лицензиялар мен рұқсаттарды электронды түрде беруге дайындалуда.

ЖЕЭК отырысында қол қойылған қорытынды актілердің тізбесі

1. «Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің кейбір шешімдеріне өзгерістер енгізу туралы» шешім.

2. Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің өнеркәсіп салаларында бірлескен кооперациялық жобаларды іске асыруы кезінде қаржылық көмек көрсету бойынша 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа Өзгертулер енгізу туралы хаттама.

3. «Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің өнеркәсіп салаларында бірлескен кооперациялық жобаларды іске асыруы кезінде қаржылық көмек көрсету туралы» шешім.

4. Қырғыз Республикасының 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартты, Еуразиялық экономикалық одақ құқығына кіретін жекелеген халықаралық шарттарды және 2015 жылдың 8 мамырында қол қойылған Қырғыз Республикасының 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа қосылуына байланысты Еуразиялық экономикалық одақ органдарының актілерін қолдану жөніндегі талаптар мен өтпелі ережелер туралы Хаттамаға өзгеріс енгізу туралы хаттама.

5. 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттама («ІІІ Үлкен Хаттама»).

6. «Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 20-тармағының 5-тармақшасына сәйкес ақпарат беру туралы өкім (2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың № 20 қосымшасы)».

7. «Еуразиялық экономикалық комиссия жұмысының регламентінің № 1 қосымшасына өзгеріс енгізу туралы» шешім (тауарлардың экспортына және (немесе) импортына лицензиялар мен рұқсаттар беру қағидаларын бекіту).

8. «Еуразиялық экономикалық комиссия жұмысы регламентінің № 1 қосымшасына өзгеріс енгізу туралы» шешім. (кедендік операциялар).

9. «Еуразиялық экономикалық одақ аясында қызметтердің жекелеген секторлары бойынша ырықтандыру жоспарларын іске асыру туралы» өкім.

10. «Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2014 жылғы 23 желтоқсандағы № 112 шешіміне өзгеріс енгізу туралы» шешім.

11. «Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің 2021-2022 жылдары көрсетілетін қызметтер саудасын, мекеме мен қызметті реттеу қағидаларында көзделген ережелерді орындауы бойынша мониторинг жүргізу нәтижелері туралы» өкім.

12. «Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 7 өкіміне өзгерістер енгізу туралы» өкім.

13. «Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің кезекті отырысын өткізу уақыты мен орны туралы» өкім.

ЕАЭО тауарлардың экспорты мен импортына арналған лицензиялар мен рұқсаттарды электронды түрде беруге дайындалуда

25 мамырда Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары қол қойған ЕАЭО туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттамада Шарттағы жекелеген нормаларды сақтай отырып, дербес құжатқа лицензиялар мен рұқсаттар беру қағидалары бөліп көрсетілген.

Хаттама одан әрі бекітілуі тиіс және лицензиялар мен рұқсаттар беру қағидаларының жаңа редакциясымен бірге күшіне енеді, олардың жобасын қазір Еуразиялық экономикалық комиссия әзірлеп жатыр.

«Мүше мемлекеттердің экономикаларын цифрландыруды дамыту жағдайында мұндай шешімдер тауарлардың экспорты мен импортына лицензиялар мен рұқсаттар беру кезінде құжаттардың қағаз және электрондық көшірмелерін пайдалануды азайтуға ықпал етеді. Бұл, әрине, рәсімдерді жеңілдетеді және ЕАЭО-да бизнесті жүргізу үшін жақсы ықпалын тигізеді», — деп атап өтті ЕЭК сауда министрі Андрей Слепнев.

ЕАЭО туралы шартқа енгізілетін түзетулер пакеті қабылданды

25 мамырда Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерінің басшылары ЕАЭО туралы шартқа енгізілетін өзгерістерді қамтитын III Үлкен Хаттамаға қол қойды.

III Үлкен Хаттама 2021 жылдың шілдесі мен 2022 жылдың маусымы аралығында жасалды. Оның негізгі мақсаты – құқық қолдану практикасы барысында анықталған құқықтық реттеудегі олқылықтарды жою, Одақ туралы шартта қолданылатын терминологияны нақтылау, Одақ органдарына техникалық реттеу, фитосанитариялық шаралар, Одақ жанындағы бақылаушы мемлекеттің мәртебесі, мемлекеттік сатып алу бойынша бірқатар өкілеттіктер беру.

Мысалы, ЕАЭО туралы шартқа Одақтың карантиндік объектілерінің бірыңғай тізбесіне енгізілмеген, бірақ фитосанитариялық қауіп төндіретін зиянды организмдерге қатысты құқықтық реттеуді белгілейтін бірқатар нормалар енгізілген. ЕАЭО туралы шарттың № 3 қосымшасында «трансшекаралық сенім кеңістігі» ұғымының анықтамасы нақтыланды: уәкілетті органдар (G2G) арасындағы өзара іс-қимылдан басқа, енді электрондық құжаттарды, ақпаратты электрондық түрде жасау, жөнелту, беру және алу процесінде шаруашылық жүргізуші субъектілер мен уәкілетті органдар (B2G) арасында өзара қарым-қатынас жасауға болады. Тауарлардың экспорты мен импортына лицензиялар мен рұқсаттар беру қағидаларының күші жойылды деп танылады (III Үлкен Хаттама күшіне енгеннен кейін бұл қағидаларды Комиссия белгілейтін болады). ЕАЭО туралы шарттың № 25 қосымшасы мемлекеттік сатып алуды электрондық форматта өткізу кезінде электрондық цифрлық қолтаңбаны өзара тану туралы нормамен толықтырылды.

Енді III Үлкен Хаттама Одақ елдеріне бекітуге жіберіледі.

• 
  
• 
  
• 
  
• 
  

Мемлекет басшыларына 2022 жылғы 2025-Стратегиясын іске асыру нәтижелері ұсынылды

25 мамырда Мәскеуде өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында мемлекет басшыларына 2022 жылдың қорытындысы бойынша Еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың 2025 жылға дейінгі стратегиялық бағыттарын іске асыру туралы баяндама ұсынылды.

Баяндамада атап өтілгендей, 2025-Стратегиясын іске асырудың екінші жылы экономикалық қиын кезеңге келді, Ресей мен Беларуське қарсы енгізілген санкциялар Одақтың жұмысына әсер етті. «Алайда, экономикалық өсуді қамтамасыз ету және стратегияны іске асыру жөніндегі бірлескен күш-жігердің арқасында көптеген көрсеткіштер, яғни ЖІӨ, өнеркәсіптік өндіріс, ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру және басқалары бойынша тұрақтандыруды немесе оң үрдістерді қамтамасыз етуге мүмкіндік болды», — делінген баяндамада.

Анықтама

ЕАЭО-дағы ЖІӨ-нің нақты көлем индексі 2023 жылғы қаңтар-наурызда алдын ала бағалау бойынша 2022 жылғы қаңтар-наурызға қарағанда 98,8% құрады.

ЕАЭО-да ауыл шаруашылығы өнімін өндіру 2023 жылы өсуін жалғастыруда. Бірінші тоқсандағы өсім 2,9% құрады. Өсім ЕАЭО-ның барлық елдерінде байқалды.

ЕАЭО-ның өнеркәсіптік өндіріс көлемі үш айда өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 99,5% құрады. Қырғызстанда (+7,6%), Арменияда (+3,6%), Қазақстанда (+2,8%) және Беларуссияда (+1,8%) өнеркәсіп өндірісінің өсуі байқалды.

Өсудің оң динамикасын өзара сауда көрсетіп отыр. 2023 жылғы қаңтар-наурыз айларында Одақ мемлекеттері арасындағы өзара сауда көлемі 20%-дан аса өсті.

ЕАЭО 2022 жылы халықаралық әріптестер санын көбейтті

25 мамырда Мәскеуде өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Мемлекет басшыларына 2022 жылы Еуразиялық экономикалық одақтың халықаралық қызметінің негізгі бағыттарын іске асыру туралы баяндама ұсынылды.

Әлемдік сауда мен инвестициялардың баяулауы аясында ЕАЭО мемлекеттері үшін Азия-Тынық мұхиты және Таяу Шығыс өңірлерінің сауда-экономикалық әріптестерінің маңыздылығы айтарлықтай өсті: Одақтың сыртқы сауда айналымында Қытай, Үндістан, Біріккен Араб Әмірліктері, Иран және басқа елдердің үлес салмағы артты.

«Күрделі сыртқы жағдайларға қарамастан, есепті жылы Одақтың халықаралық қызметінің нәтижелерінің бірі Одақта жаңа әріптестер санының артуы болып табылады. Комиссия мен БАӘ Үкіметі арасындағы диалог ресімделді, Мьянма мен Лаоспен АСЕАН-ға мүше мемлекеттер ретінде қатынастарды институцияландыру процесі басталды. Негізгі интеграциялық және мемлекетаралық бірлестіктермен (ТМД, ШЫҰ, АСЕАН) өзара қарым-қатынас дамыды. Өзара түсіністік туралы меморандуммен Комиссияның АӨСШК-мен диалогы рәсімделді», — делінген баяндамада.

Құжаттан көрініп тұрғандай, осы жыл Өзбекстан мен Кубаның бақылаушы мемлекеттерімен өзара қарым-қатынасты тереңдетумен белгіленді. Бірлескен жобаларды дамыту және іскер топтар арасында тікелей байланыс орнату арқылы осы елдермен диалогты дамыту үшін сауда-экономикалық байланыстарды нығайтуға бағытталған тиімді инфрақұрылым құрылды.

Сауда келісімдері жасалған, байқаушы мәртебесі берілген және өзара іс-қимыл туралы меморандумдарға қол қойылған үшінші елдер мен өңірлік бірлестіктердің ЖІӨ 71,9 трлн АҚШ долларын немесе әлемдік ЖІӨ-нің 49,9% құрайды. Бұл елдердің халқы 4,3 миллиард адамға немесе әлем халқының 53,5%-ға жетеді.

Анықтама

ШЫҰ, БРИКС, АСЕАН-мен сауда 2022 жылы 35% — ға өсіп, ЕАЭО-ның жалпы тауар айналымының үштен бірінен асты.

2021 жылы Өзбекстанмен мүше мемлекеттердің тауар айналымы 22%-дан астамға артып, 12 млрд АҚШ долларын құрады. 2022 жылы тауар айналымы шамамен 27%-ға өсті.

2021 жылы Кубамен мүше мемлекеттердің тауар айналымы шамамен 9%-ға артып, 169,5 млн. долларды құрады, ал 2022 жылы ол екі еседен аса өсті.

ЕАЭО-ның өнеркәсіпті толық форматты қолдауға көшуі келісілді

25 мамырда Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің басшылары бірлескен көпжақты интеграциялық жобаларды қаржыландыру жөніндегі Еуразиялық экономикалық комиссияның жаңа өкілеттіктері бойынша ЕАЭО туралы шартқа енгізілген өзгерістерді мақұлдады.

Одақ туралы шарттағы қосымшалар 2024 жылдың басынан бастап ЕАЭО бірыңғай бюджетінен аса маңызды кооперациялық жобаларды қолдау жөніндегі пилоттық бағдарламасын іске қосуға мүмкіндік береді.

Нақты сектордағы кооперацияны қаржыландырудың жаңа тетігі шағын экономикалардың жаңа жоғары технологиялық өндірістерді әзірлеуге және енгізуге қол жеткізуін қамтамасыз етуді қоса алғанда, одақтас мемлекеттердің өнеркәсіптік секторының одан әрі технологиялық дамуына ықпал ететін және тұтастай алғанда еуразиялық кеңістіктегі интеграциялық процестерді ынталандыратын болады.

Алдын ала бағалаулар бойынша ұсынылған тәсіл ЕАЭО бюджетінен жылына шамамен 1,5 млрд рубль көлемінде қаржыландыруды қолдау үшін қор қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Бір мезгілде қаржыландыру тетігін тезірек енгізу мақсатында Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің мүшелері шешімге қол қойды, оған сәйкес қаржылық жәрдемдесу халықаралық және ұлттық қаржы ұйымдары беретін кредиттер мен қарыздар бойынша пайыздық мөлшерлемелерді субсидиялау түрінде жүзеге асырылады.

Бұл ретте Одақ елдері кооперациялық интеграциялық өнеркәсіптік жобаларды іріктеу және қаржыландыру тәртібін басшылыққа алатын болады, оны Еуразиялық үкіметаралық кеңес осы жылдың екінші жартысында бекітеді.

Жобаларды қолдау туралы тікелей шешімдерді Одақ органдары – ЕЭК Алқасы және Кеңесі қабылдайды. Механизм пилоттық режимде бес жыл жұмыс істейді.